Καθώς ο Ντόναλντ Τραμπ ετοιμάζεται για το κρίσιμο ταξίδι στη Μέση Ανατολή, ο Τζάρεντ Κούσνερ, χωρίς επίσημο ρόλο αλλά με ισχυρές προσωπικές σχέσεις με Άραβες ηγέτες, καθοδηγεί διακριτικά τις προσπάθειες για επέκταση των Συμφωνιών του Αβραάμ και επαναπροσέγγιση με τη Σαουδική Αραβία.
Ο γαμπρός του προέδρου, ο οποίος υπηρέτησε ως βασικός διαπραγματευτής για τη Μέση Ανατολή κατά την πρώτη θητεία Τραμπ και ανέπτυξε στενές σχέσεις με ηγέτες της περιοχής, παρέχει ανεπίσημες συμβουλές σε αξιωματούχους της κυβέρνησης σχετικά με τις διαπραγματεύσεις με Άραβες ηγέτες, σύμφωνα με το CNN που επικαλείται αξιωματούχους της κυβέρνησης Τραμπ και άτομα από το περιβάλλον του Κούσνερ.
Όπως σημειώνει το αμερικανικό μέσο, επικαλούμενο τις ίδιες πηγές, αν και είναι απίθανο να συνοδεύσει τον Τραμπ στο ταξίδι, ο Κούσνερ έχει συμμετάσχει ενεργά στις συζητήσεις με αραβικά κράτη, συμπεριλαμβανομένης της Σαουδικής Αραβίας, για την υπογραφή συμφωνιών εξομάλυνσης των διπλωματικών σχέσεων με το Ισραήλ.
Προτεραιότητα του Αμερικανού προέδρου την επόμενη εβδομάδα είναι να εξασφαλίσει «οικονομικές συμφωνίες» με τη Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τους τρεις σταθμούς της περιοδείας του, που θα ενισχύσουν τις επενδύσεις τους στις ΗΠΑ. Ωστόσο, ο Κούσνερ και άλλοι σύμβουλοι του Τραμπ σχεδιάζουν παρασκηνιακά και έναν πιο φιλόδοξο στόχο: την επέκταση των Συμφωνιών του Αβραάμ, των συνθηκών που είχαν συναφθεί κατά την πρώτη θητεία του Τραμπ μεταξύ διαφόρων αραβικών κρατών και του Ισραήλ.
Ο Κούσνερ είχε καθοριστικό ρόλο στην εξασφάλιση της συμφωνίας εξομάλυνσης με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα το 2020, χώρα που επίσης επισκέπτεται ο Τραμπ την επόμενη εβδομάδα. Σύμφωνα με τις πηγές, παρέχει στενές συμβουλές στην ευρύτερη ομάδα Τραμπ για τον χειρισμό των ευαίσθητων συνομιλιών με τους Σαουδάραβες ηγέτες. Ο ρόλος του Κούσνερ στην καθοδήγηση των αξιωματούχων για το ταξίδι αυτό δεν είχε αποκαλυφθεί μέχρι σήμερα.
Σύμφωνα πάντα με το ίδιο δημοσίευμα, άτομα που συμμετέχουν στις συζητήσεις ανέφεραν ότι η κυβέρνηση Τραμπ δεν τρέφει αυταπάτες πως θα φύγει από τη Μέση Ανατολή έχοντας επιτύχει συμφωνία με το Ριάντ. Ωστόσο, θεωρούν τις κατ΄ιδίαν συναντήσεις του Τραμπ με τη σαουδαραβική ηγεσία ως μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για πρόοδο.
«Αναμένουμε πλήρως ότι πρώτα θα υπογράψουν άλλες χώρες συμφωνίες πριν από τη Σαουδική Αραβία», δήλωσε ένας ανώτερος αξιωματούχος της κυβέρνησης Τραμπ που συμμετέχει στις συνομιλίες, προσθέτοντας ότι οι αξιωματούχοι του Τραμπ βρίσκονται σε επαφές με ένα «ευρύ φάσμα χωρών».
Ο Λευκός Οίκος θεωρεί τον Κούσνερ καθοριστικής σημασίας για την επίτευξη τέτοιων συμφωνιών.
Οι επικριτές του Τραμπ και ορισμένοι πρώην διπλωμάτες έχουν επισημάνει ότι ο Κούσνερ έχει επιχειρηματικά συμφέροντα στην περιοχή, κάτι που περιπλέκει τη συμμετοχή του. Λίγο μετά την αποχώρησή του από την Ουάσιγκτον, ίδρυσε την εταιρεία επενδύσεων Affinity Partners, η οποία έλαβε σημαντική χρηματοδότηση από κρατικά επενδυτικά ταμεία του Κόλπου.
«Ο κ. Κούσνερ ηγήθηκε ορισμένων από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της πρώτης κυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένων των ιστορικών Συμφωνιών του Αβραάμ για την ειρήνη στη Μέση Ανατολή. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η παρούσα κυβέρνηση εκτιμά την τεχνογνωσία του και καλωσορίζει τις συμβουλές του σε κάθε τομέα στον οποίο είναι πρόθυμος να συνεισφέρει», δήλωσε ο διευθυντής επικοινωνίας του Λευκού Οίκου, Στίβεν Τσέουνγκ, στο CNN.
Νέες προκλήσεις στη Μέση Ανατολή
Η δυναμική στη Μέση Ανατολή έχει αλλάξει δραστικά από την πρώτη θητεία του Τραμπ. Οι τρομοκρατικές επιθέσεις της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023 και ο επακόλουθος πόλεμος στη Γάζα έχουν προκαλέσει νέα ρήγματα μεταξύ του Ισραήλ και των Αράβων γειτόνων του.
Ο Σαουδάραβας πρίγκιπας διάδοχος Μοχάμαντ μπιν Σαλμάν, de facto ηγέτης της χώρας, έχει δηλώσει κατηγορηματικά ότι το Ριάντ δεν θα εξομαλύνει τις σχέσεις του με το Ισραήλ, εάν δεν υπάρξει σαφής προοπτική για παλαιστινιακό κράτος και οριστικό τέλος στον πόλεμο της Γάζας. Τίποτα από τα δύο δεν φαίνεται άμεσα εφικτό.
Η συμφωνία εκεχειρίας στη Γάζα, την οποία ο Τραμπ ανέλαβε στην αρχή της θητείας του, έχει πλέον καταρρεύσει. Και ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε ότι θα ξεκινήσει μια νέα, πιο εντατική φάση του πολέμου στη Γάζα αν και ένας Ισραηλινός αξιωματούχος ανέφερε ότι αυτή θα ξεκινήσει μετά την επίσκεψη του Τραμπ.
Το πώς ο Ντόναλντ Τραμπ σκοπεύει να γεφυρώσει το χάσμα με τον πρίγκιπα διάδοχο Μοχάμαντ μπιν Σαλμάν παραμένει ασαφές. Ωστόσο, άτομα κοντά στον Τζάρεντ Κούσνερ λένε ότι ο τελευταίος πιστεύει πως υπάρχουν προτάσεις που η κυβέρνηση μπορεί να προσφέρει στον Σαουδάραβα πρίγκιπα, οι οποίες θα μπορούσαν να τον κάνουν πιο ευέλικτο ως προς τη θέση του ότι δεν θα προσχωρήσει στις Συμφωνίες του Αβραάμ χωρίς ξεκάθαρη προοπτική δημιουργίας παλαιστινιακού κράτους.
Ο Κούσνερ είχε αναπτύξει στενή προσωπική σχέση με τον πρίγκιπα διάδοχο κατά την πρώτη θητεία του Τραμπ, καθώς οι δύο άνδρες επικοινωνούσαν συχνά μέσω WhatsApp, και, σύμφωνα με πηγές, συνεχίζουν να μιλούν συχνά.
Ο ειδικός απεσταλμένος του προέδρου για τη Μέση Ανατολή, Στιβ Γουίτκοφ – ο οποίος έχει αναλάβει πολύ ευρύτερο ρόλο που περιλαμβάνει και τις διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία και το Ιράν – δήλωσε ότι αναμένει σύντομα επέκταση των Συμφωνιών του Αβραάμ.
Ποιοι θα συμμετάσχουν στο ταξίδι
Ο Τραμπ θα ταξιδέψει με μεγάλη αντιπροσωπεία στη Μέση Ανατολή, συμπεριλαμβανομένων αρκετών υπουργών και υψηλόβαθμων αξιωματούχων. Ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, ο υπουργός Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ και ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ αναμένεται να μεταβούν ξεχωριστά στην περιοχή για να συμμετάσχουν σε συναντήσεις. Ο υπουργός Εμπορίου Χάουαρντ Λάτνικ επίσης αναμένεται να συμμετάσχει. Η πλειοψηφία του ανώτερου προσωπικού του Λευκού Οίκου, συμπεριλαμβανομένης της προσωπάρχη Σούζι Γουάιλς και των αναπληρωτών της, θα συνοδεύσει τον πρόεδρο, όπως δήλωσαν ανώτεροι αξιωματούχοι στον CNN.
