Του Κώστα Παππά
Την περίοδο 2019‑2025, πολλοί Έλληνες βιώνουν μια πραγματική συρρίκνωση του βιοτικού τους επιπέδου , παρά τα όσα παρουσιάζονται από επίσημους δείκτες. Ο συνδυασμός συνεχούς αύξησης τιμών και εισοδημάτων που δεν επαρκούν οδηγεί σε βαθύτερη φτωχοποίηση μεγάλου μέρους της κοινωνίας.
Ας ξεκινήσουμε από τα νούμερα: ο πληθωρισμός στην Ελλάδα εκτοξεύθηκε στο 9,3% το 2022, ενώ το 2023 έφτασε στο 4,2%, απότομη μείωση, αλλά σε κάθε περίπτωση πολύ πάνω από τα επίπεδα σταθερότητας.Τον Ιούνιο του 2025, η χώρα κατέγραψε πάλι ρυθμό πληθωρισμού έως και 3,6%, ελαφρώς υψηλότερο από το μέσο όρο της Ευρωζώνης.
Από την άλλη, οι αυξήσεις στους μισθούς δεν κατάφεραν να αντισταθμίσουν τη διαρκή άνοδο στο κόστος ζωής. Είναι αλήθεια πως ο κατώτατος μισθός ανέβηκε από περίπου 650 € το 2019 σε 880 € τον Απρίλιο του 2025 — αύξηση ~35–36 %.Ωστόσο, αυτό δεν αρκεί όταν έσοδα και τιμές κινούνται εκτός ισορροπίας.
Σύμφωνα με την ανάλυση της τελευταίας έκθεσης του ΙΝΕ‑ΓΣΕΕ, από το 2019 έως το 2023 οι πραγματικοί μισθοί αυξήθηκαν μόνο κατά… 130 εκατ. ευρώ συνολικά — ενώ το πραγματικό εισόδημα από μη μισθωτή εργασία και περιουσία εκτοξεύτηκε κατά 2,6 δισ. και 4,5 δισ. ευρώ αντίστοιχα. Αυτό δείχνει πως η όποια «ανάκαμψη» ωφελεί κυρίως όσους έχουν εισόδημα από κεφάλαιο, ιδιοκτησίες ή «μαύρη» εργασία , όχι τους εργαζομένους με σταθερές αποδοχές.
Το αποτέλεσμα; η Ελλάδα το 2025 κατατάσσεται στην τελευταία θέση της Ε.Ε. ως προς την αγοραστική δύναμη των πολιτών της: μετιμήσεις σε PPS (αγοραστική ισοτιμία) φέρουν το κατά κεφαλήν εισόδημα της Ελλάδας σε 21.004 μονάδες , χαμηλότερο από όλες τις υπόλοιπες χώρες‑μέλη. Με λίγα λόγια: πολλοί μισθωτοί που αύξησαν τα ευρώ που παίρνουν στο χέρι, βλέπουν να μπορούν να αγοράσουν πολύ λιγότερα αγαθά και υπηρεσίες. Οι τιμές σε βασικά είδη , τρόφιμα, ενέργεια, στέγαση , εκτοξεύονται, ενώ οι μισθοί παραμένουν καθηλωμένοι στην ουρά της Ευρώπης.
Αυτή η εικόνα παρά την προσπάθεια να αποδοθεί σε εξωγενείς παράγοντες (παγκόσμια κρίση, ακρίβεια, ενέργεια) δεν μπορεί να κρύψει το τεράστιο μερίδιο ευθύνης της κυβέρνησης. Αν οι πολιτικές της πραγματικά στόχευαν στη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου, θα έπρεπε να εξασφαλίσουν ότι οι αυξήσεις εισοδήματος δεν θα «καταπνίγονται» από τον πληθωρισμό, αλλά στην πράξη, οι μόνες ουσιώδεις αυξήσεις εισοδήματος κατά 2019‑2025 δεν είναι μισθοί, είναι εισοδήματα από κεφάλαιο ή περιουσία.
Ακόμα και σήμερα, περισσότεροι από 1 στους 3 Έλληνες δηλώνουν ότι δεν μπορούν να καλύψουν βασικές ανάγκες , στέγη, θέρμανση, τρόφιμα, παρά τις φαινομενικές «βελτιώσεις» σε μακροοικονομικούς δείκτες. Η ανάκαμψη της οικονομίας υπάρχει στα χαρτιά, στα πραγματικά πορτοφόλια των πολιτών, όμως, ο λογαριασμός δεν βγαίνει. Και όσο η κυβέρνηση δεν στοχεύει στην ουσιαστική ενίσχυση των εισοδημάτων των μισθωτών και στην προστασία της αγοραστικής δύναμης, η βουτιά του βιοτικού επιπέδου μόνο θα εμβαθύνεται.
