Νότης Μαριάς, Καθηγητής Θεσμών της ΕΕ στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, πρώην
Ευρωβουλευτής και Βουλευτής Ηρακλείου, [email protected]
Το χέρι βαθιά στην τσέπη θα βάλει η σοσιαλιστική κυβέρνηση της Ισπανίας μιας και
αποφάσισε να δώσει στον Ερντογάν και στην Τουρκία 3,12 δισ. ευρώ για την αγορά
«45 εκπαιδευτικών και ελαφρών επιθετικών αεροσκαφών Hurjet από την Turkish
Aerospace Industries (TAI), σε συνεργασία με την Airbus Defense and Space España
(https://slpress.gr 29/10/2025). Μάλιστα «το Ισπανικό Υπουργικό Συμβούλιο
ενέκρινε το Βασιλικό Διάταγμα 848/2025, με το οποίο διατίθενται 1,04
δισεκατομμύρια ευρώ (1,2 δισεκατομμύρια δολάρια) σε δάνεια μηδενικού επιτοκίου
στην Airbus Defence and Space για την απόκτηση των Hurjet»
(www.turkiyetoday.com 24/9/2025).
Έτσι η Οικονομία Πολέμου άρχισε ήδη να αφήνει το αποτύπωμά της και στην
Ισπανία με τις στρατιωτικές δαπάνες για το 2025 να ανέρχονται στα 10,5 δισ. ευρώ
(https://apnews.com 19/6/2025).
Το ποσό όμως αυτό σχεδόν θα τριπλασιαστεί καθώς όπως ανακοίνωσε ο Ισπανός
πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ το «βιομηχανικό και τεχνολογικό σχέδιο για την
ασφάλεια και την άμυνα δεσμεύει τη Μαδρίτη για συνολικές ετήσιες στρατιωτικές
δαπάνες ύψους 33 δισεκατομμυρίων ευρώ το 2025» (https://breakingdefense.com
23/4/2025).
Και όλα αυτά βέβαια στα πλαίσια των αποφάσεων της ΕΕ για ενίσχυση της
Πολεμικής Οικονομίας των κρατών μελών της.
Έτσι το Συμβούλιο της ΕΕ στη Σύστασή του της 8ης Ιουλίου 2025 για την
οικονομική και δημοσιονομική πολιτική της Ισπανίας αφού επισημαίνει ότι «ο
επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και οι επιπτώσεις του αποτελούν
πρόκληση για την ίδια την ύπαρξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης» στη συνέχεια παρατηρεί
ότι «η Επιτροπή συνέστησε στα κράτη μέλη να ενεργοποιήσουν την εθνική ρήτρα
διαφυγής του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης με συντονισμένο τρόπο για να
στηρίξουν τις προσπάθειες της ΕΕ να επιτύχει ταχεία και σημαντική αύξηση των
αμυντικών δαπανών» (https://eur-lex.europa.eu 20/8/2025, σελ. 3).
Ταυτόχρονα όμως το Συμβούλιο της ΕΕ κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για τα
δημοσιονομικά προβλήματα της Ισπανίας τονίζει ότι «στην ετήσια έκθεση προόδου ο
λόγος του χρέους γενικής κυβέρνησης προς το ΑΕΠ αναμένεται να αυξηθεί σε
101,7 % έως τα τέλη του 2025» (σελ.4).
Στη συνέχεια το Συμβούλιο της ΕΕ αφού στοχοποιεί τις κοινωνικές δαπάνες
επισημαίνοντας ότι «οι δημογραφικές εξελίξεις αναμένεται να οδηγήσουν σε
σημαντική αύξηση των δημόσιων δαπανών που σχετίζονται με την
ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, τη μακροχρόνια φροντίδα και τις συντάξεις», καλεί
την ισπανική κυβέρνηση να προχωρήσει σε δημοσιονομική εξυγίανση με λήψη
μέτρων φορομπηχτικής πολιτικής απαιτώντας μεταρρυθμίσεις «για τον
εκσυγχρονισμό και την προσαρμογή του φορολογικού συστήματος σε τομείς όπως οι
φόροι κατανάλωσης, η φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων» κλπ (σελ.5).
Σε σχέση με τα κοινωνικά προβλήματα της Ισπανίας, το Συμβούλιο της ΕΕ παρατηρεί
ότι «η έλλειψη στέγασης και η επίδρασή της στις τιμές των κατοικιών επηρεάζουν το
διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών και αποτελούν πρόκληση, ιδίως για τις
οικογένειες χαμηλού εισοδήματος και τους νέους. Τα στοιχεία της Τράπεζας της
Ισπανίας δείχνουν ότι σχεδόν το 40 % των Ισπανών ενοικιαστών δαπανούν το 40 % του εισοδήματός τους σε ενοίκια και υπηρεσίες κοινής ωφελείας, έναντι του μέσου
όρου της ΕΕ που είναι 27 %, και η ισπανική οικονομία έχει στεγαστικό έλλειμμα
περίπου 600 000 μονάδων» (σελ.7).
Επιπλέον επισημαίνει ότι «σε ένα πλαίσιο υψηλών κινδύνων φτώχειας και
κοινωνικού αποκλεισμού, η παιδική φτώχεια αποτελεί σημαντική διαρθρωτική
πρόκληση για την κοινωνική δικαιοσύνη και τη μελλοντική ανταγωνιστικότητα.
Πάνω από ένα στα τρία παιδιά αντιμετωπίζουν κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού
αποκλεισμού» (σελ 8).
Και καταλήγει τονίζοντας ότι «ο αντίκτυπος των κοινωνικών μεταβιβάσεων
(εξαιρουμένων των συντάξεων) στη μείωση της φτώχειας, συμπεριλαμβανομένης της
παιδικής φτώχειας, είναι από τους χαμηλότερους στην ΕΕ. Μολονότι έγιναν
ορισμένες βελτιώσεις, η εισοδηματική ανισότητα παραμένει υψηλή και πάνω από τον
μέσο όρο της ΕΕ, ενώ η αναδιανεμητική επίδραση των φόρων και των παροχών είναι
επίσης περιορισμένη» (σελ.8).
Όμως παρόλα αυτά, τελικά το Συμβούλιο της ΕΕ ζητά από τους Ισπανούς πολίτες να
σφίξουν κι΄ άλλο το ζωνάρι μιας και απαιτεί από την Ισπανία «να ενισχυθούν οι
συνολικές δαπάνες για την άμυνα και την ασφάλεια και η ετοιμότητα, παράλληλα δε
να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του χρέους» (σελ.9).
Έτσι και ο Ερντογάν δεν θα χάσει το ισπανικό παραδάκι για την αγορά των 45 Hurjet.
