Του Γ. Κορωναίου
Η απόφαση του Α1 τμήματος του ΣτΕ-εκλογοδικείου- που θα κρίνει την τύχη των εδρών των Σπαρτιατών, μπορεί να δρομολογήσει και ευρύτερες πολιτικές εξελίξεις. Αν, βέβαια, εξυπηρετεί τους σχεδιασμούς του Μαξίμου.
Η κυβερνητική φθορά, που καταγράφεται σε όλες τις δημοσκοπήσεις του τελευταίου διμήνου έχει αναλυθεί διεξοδικά στο πρωθυπουργικό επιτελείο. Στο Μαξίμου θεωρούν δεδομένο ότι θα υπάρξουν ποσοστιαίες απώλειες στις ευρωεκλογές και ήδη επιδίδονται σε ένα damage control, όπως προκύπτει και από την ολοκλήρωση του παζλ του ευρωψηφοδελτίου της ΝΔ., με τη συμπερίληψη σε αυτό εκπροσώπων της δεξιάς ή “λαμπερών προσώπων”.
Ωστόσο, μόνο όποιος θέλει να εθελοτυφλεί δεν βλέπει πως οι διαρροές προς τα δεξιά συνεχίζονται. Στο πρωθυπουργικό επιτελείο συνεκτιμάται ήδη και ο αντίκτυπος από την επικείμενη συνάντηση Μητσοτάκη Ερντογάν στην Άγκυρα, η οποία πιθανώς να μην… ενθουσιάσει τους δεξιούς ψηφοφόρους. Στην εκδηλωμένη οργή του συντηρητικού ακροατηρίου, με αφορμή την ψήφιση του νόμου περί ισότητας στο γάμο, έχει προστεθεί και η διπλωματική στάση της χώρας στα φλέγοντα ζητήματα της διεθνούς σκηνής.
Πέραν αυτών, υπάρχουν και τα δεδομένα, προβληματικά για την κυβέρνηση, ζητήματα, από τα Τέμπη μέχρι την ακρίβεια, τα οποία γνωρίζουν στο γαλάζιο στρατόπεδο ότι θα επηρεάσουν επί τα χείρω την εκλογική επίδοση του κυβερνώντος κόμματος στις ευρωκάλπες της 9ης Ιουνίου. Μιας εκ των πραγμάτων χαλαρής εκλογικής διαδικασίας, που παραδοσιακά αποτελεί την αφορμή για “μηνύματα” και “καμπανάκια” προς την εκάστοτε κυβέρνηση.
Να “ξορκίσουν” τη χαλαρή ψήφο
Λαμβάνοντας όλα τα παραπάνω υπόψη, το ενδεχόμενο να μην επιτευχθεί ούτε καν ο στόχος των ευρωεκλογών του 2019, δηλαδή το 33% είναι πιθανό. Το δυσμενέστερο σενάριο για την κυβερνητική παράταξη είναι το ποσοστό των ευρωεκλογών να έχει το “2” μπροστά, ένα ενδεχόμενο που τρομάζει, καθώς και την σταθερότητα του κυβερνητικού προγράμματος θα διασαλεύσει αλλά και εσωκομματικής φύσης προβλήματα θα δημιουργήσει. Και εκεί κάπου εμφιλοχώρησαν το προηγούμενο διάστημα τα σενάρια περί πρόωρων εκλογών με τη μορφή της διπλής κάλπης στον Ιούνιο. Το σκεπτικό όσων εισηγούνταν αυτή την λύση ήταν ότι υπάρχει ακόμη πολιτικό “λίπος” για την κυβέρνηση και κυρίως υπάρχει το ισχυρό πολιτικό κεφάλαιο του Κ. Μητσοτάκη, παράλληλα με την αδυναμία της αντιπολίτευσης να καρπωθεί τη λαϊκή δυσαρέσκεια για τα μέχρι στιγμής κυβερνητικά πεπραγμένα, δύο assets που θα διασφαλίσουν την εκ νέου επικράτησή της Νέας Δημοκρατίας. Οι δυσκολίες, που αποτέλεσαν και την αφορμή για να γύρει η πλάστιγγα στο να μην προχωρήσει αυτή η σκέψη, έγκεινται πρώτον ότι είναι πολύ νωπή η λαϊκή εντολή στον Κυριάκο Μητσοτάκη και δεύτερον, υπάρχει ισχυρό ενδεχόμενο η κοινοβουλευτική ομάδα που θα προκύψει από νέες εκλογές της Νέας Δημοκρατίας να είναι μικρότερη από τη σημερινή που της εξασφαλίζει άνετη πλειοψηφία.
Το ΣτΕ και μια απόφαση που μπορεί να εξυπηρετεί…
Ο πρωθυπουργός μόλις προ εβδομάδας ξεκαθάρισε ότι δεν θα στηθούν πρόωρες κάλπες, σε ο,τι αφορά στην πρόθεση του. Στην πολιτική, όμως, το έκτακτο και το απροσδόκητο ως παράγοντες ανατροπής σταθερών και δεδομένων, είναι κανόνας. Στην περίπτωση μας, ένας τέτοιος απροσδόκητος παράγοντας που μπορεί να αλλάξει τα σημερινά δεδομένα, είναι η τύχη του κόμματος των Σπαρτιατών και των 12 εδρών που έχει κερδίσει το κόμμα της ακροδεξιάς στις πρόσφατες εθνικές εκλογές. Η απόφαση του Α1 τμήματος του ΣτΕ, δηλαδή του Εκλογοδικείου, αναμένεται το αργότερο μέχρι τις αρχές Μαΐου.
Το τι θα γίνει με τις 12 έδρες που είχαν κερδίσει οι Σπαρτιάτες τον Ιούνιο του 2023) είναι ανοιχτό. Το πιθανότερο σενάριο, που διακινούσε και η κυβέρνηση, είναι το αναλογικό μοίρασμα τους στα κοινοβουλευτικά κόμμα βάση εκλογικής δύναμης. Σε αυτήν την περίπτωση, η ΝΔ θα κερδίσει επιπλέον έξι έδρες, ενώ τρεις αναμένεται να πάρει ο ΣΥΡΙΖΑ και από μία ΠΑΣΟΚ, ΚΚΕ και Πλεύση Ελευθερίας.
Ωστόσο, αυτή η λύση “σκοντάφτει” νομικά και συνταγματικά. Ήδη σε νομικά κείμενα καταγράφεται ως επικρατούσα επιστημονικά άποψη, βάσει και του νομικού προηγούμενου, η διενέργεια επαναληπτικών εκλογών για τις περιφέρειες Α’ Αθηνών, Β’ Πειραιά, Βορείου και Δυτικού Τομέα Αθήνας, Ανατολικής Αττικής, Αιτωλοακαρνανίας, Ηρακλείου, Α’ και Β’ Θεσσαλονίκης και Λάρισας, εκεί δηλαδή όπου εξελέγησαν βουλευτές των Σπαρτιατών. Οι αντικειμενικές δυσκολίες αφορούν στο εκλογικό σύστημα των συγκεκριμένων εκλογών αλλά και το επίδικο τους, αν θα αφορούσαν στις 12 “χηρεύουσες” θέσεις ή το σύνολο των 100 εδρών στις συγκεκριμένες περιφέρειες, δηλαδή το 1/3 της βουλής. Εξάλλου και η απόφαση του Εκλογοδικείου, που θα αφορά στην ακύρωση ενός κόμματος, θα αποτελέσει αντικείμενο αντιπαράθεσης και επιχείρησης νομικής κατάρριψης από τους θιγόμενους, άλλη μια διαδικασία που μπορεί να “μπλοκάρει” γενικά τις πολιτικές εξελίξεις.
Το νομικό προηγούμενο αφορά από τη μία την περίπτωση της εκλογής των δέκα βουλευτών της ΕΔΑ το 1951, από την άλλη την περίπτωση Τσοβόλα το 1992 (αναπληρωματικές εκλογές Β’ Αθηνών). Το 1992 απείχαν η Νέα Δημοκρατία αλλά και τα κόμματα της αριστεράς και διεκδίκησαν την έδρα το ΠΑΣΟΚ και η Ένωση Κεντρώων, που κέρδισε τελικά το ΠΑΣΟΚ με 67% και εξελέγη βουλευτής ο Γ. Α. Μαγκάκης.
Εξίσου κρίσιμο το γεγονός ότι παράλληλα “τρέχει” στον Άρειο Πάγο και η δίωξη για τους 11 βουλευτές των Σπαρτιατών ενώ για την απόφαση του Α1 τμήματος του ΣτΕ θα αποφανθεί η ολομέλεια του Συμβουλίου. Το κύρος της Δικαιοσύνης και των ανώτατων δικαστικών συμβουλίων επιβάλλει μια άρτια νομικά και συνταγματικά τεκμηριωμένη απόφαση, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε διενέργεια επαναληπτικών εκλογών στις 12 περιφέρειες.
Το τρελό σενάριο που κάποιοι καλοβλέπουν
Και εδώ κάπου εμφιλοχωρεί η πολιτική σκοπιμότητα και η μακιαβελική θεώρηση των πραγμάτων στη λογική “ο σκοπός αγιάζει τα μέσα”. Με την απόφαση της Δικαιοσύνης, να στηθούν κάλπες στις 12 μεγαλύτερες περιφέρειες της χώρας, με αντικειμενικές διαδικαστικές και εκλογικές δυσκολίες, και εντός προεκλογικού κλίματος αλλά και χρονοδιαγράμματος, ο πρωθυπουργός μπορεί να “διευκολύνει” τις εξελίξεις, τουτέστιν αν θεωρήσει πως εξυπηρετείται πολιτικά, να προκηρύξει πρόωρες εκλογές.
Τι μπορεί να επιτύχει με αυτό; Να θέσει ευθέως τα διλήμματα, που δυσκολεύεται να περάσει τώρα, που συνοψίζονται στο “Μητσοτάκης ή χάος” περί σταθερότητας, “σωστής πλευράς της Ιστορίας”, ελληνοτουρκικά, πορείας μεταρρυθμίσεων κλπ, να “ξορκίσει” τη χαλαρή ψήφο των ευρωκλογών και να ανανεώσει “έγκαιρα” τη λαϊκή εντολή.
Δυσαρεστημένοι νεοδημοκράτες, που με τα σημερινά δεδομένα σκέφτονται τον Βελόπουλο ή τη Νίκη, θα “επιστρέψουν στο μαντρί” ψηφίζοντας ΝΔ και στις εθνικές και τις ευρωπαϊκές κάλπες. Κερδίζοντας ο Κ. Μητσοτάκης διασφαλίζει μια ανέφελη τετραετία πανίσχυρος πολιτικά και διαγράφει την κριτική για Τέμπη, υποκλοπές, κράτος Δικαίου, διαχείριση καθημερινότητας. Βασικό ζητούμενο, σε αυτό το “τρελό σενάριο”, να κερδίσει τις εκλογές με ποσοστό ανάλογο του περασμένου χρόνου. Δευτερεύον ζητούμενο, η κοινοβουλευτική είσοδος κάποιου κόμματος, που θα μπορούσε να παίξει τον ρόλο του “μικρού εταίρου”, σε περίπτωση που τα πράγματα δεν εξελιχθούν ιδανικά για τη ΝΔ, η είσοδος στη Βουλή των “Δημοκρατών” για παράδειγμα.
