Του Κώστα Παππά
Το Αιγαίο παραμένει μια θάλασσα τρικυμιώδης για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις με ευθύνη της Τουρκίας , καθώς οι παράνομες και παράλογες απαιτήσεις της γείτονος συνεχίζονται με κάθε ευκαιρία. Είναι προφανές οτι οι γείτονες θέλουν να έχουν άποψη για όλα και μάλιστα να την επιβάλλουν και σε θέματα για τα οποία δεν έχουν απολύτως καμία δικαιοδοσία. Σε αυτό σε μεγάλο βαθμό ευθύνεται η ελληνική εξωτερική πολιτική , η οποία εδώ και χρόνια παρουσιάζεται μαλθακή απέναντι σε ό,τι παράλογο παρουσιάζει η τουρκική επιθετικότητα. Η λέξη τσαμπουκάς είναι τούρκικη λέξη και συνήθεια σε αυτή την λέξη η Ελλάδα έχει να αντιπαραβάλει τη λέξη θάρρος. Αυτό το θάρρος που λείπει συχνά πυκνά από την εξωτερική μας πολιτική στο πλαίσιο μιας κατευναστικής πολιτικής περί ήρεμων νερών και άλλων τέτοιων ηχηρών παρόμοιων που οδηγούν όμως στα αντίθετα αποτελέσματα όταν γείτονάς σου είναι η Τουρκία.
Η Ελλάδα δικαιούται και υποχρεούται να ασκεί την ανάλογη προστατευτική πολιτική στις θάλασσές της και γι αυτό δεν πέφτει λόγος σε κανένα. Αυτή η προκλητική πολιτική της Άγκυρας εφαρμόζεται και στην περίπτωση της χωροθέτησης θαλάσσιων πάρκων από την Ελλάδα, ώστε να περάσει τον παραλογισμό οτι για ό,τι συμβαίνει στο Αιγαίο θα μας ρωτάτε.
Η ανακήρυξη των θαλάσσιων πάρκων στο Νότιο Αιγαίο και το Ιόνιο αποτελούν αναφαίρετο δικαίωμα της Ελλάδας που προφανώς και δεν είναι υποχρεωμένη να το συζητήσει με κανέναν εφ ΄οσον κρίνει οτι συντρέχουν οι ανάλογοι περιβαλλοντικοί και οικολογικοί παράγοντες που επιβάλλουν την δημιουργία τέτοιων χώρων προστασίας. Πρόκειται για άσκηση εθνικής πολιτικής που άπτεται σημαντικών περιβαλλοντικών ζητημάτων που αφορούν την προστασία των οικοσυστημάτων της χώρας και αυτό δεν μπορεί να γίνεται αντικείμενο συζήτησης με κανέναν. Όπως άλλωστε κάνει κάθε χώρα που ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα στις θάλασσές της για ζητήματα εσωτερικής πολιτικής , όπως είναι η προστασία του περιβάλλοντος.
Η Ελλάδα δεν μπορεί να μπαίνει σε οποιαδήποτε συζήτηση με οποιονδήποτε για την άσκηση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων και όπως δεν μπαίνει σε καμία συζήτηση για την προστασία των χερσαίων οικοσυστημάτων που χαρακτηρίζονται από το καθεστώς των προστατευόμενων περιοχών natura και αποτελούν περίπου το 27% της συνολικής έκτασης της χώρας έτσι δεν θα πρέπει να συζητήσει οτιδήποτε για την χωροθέτηση θαλάσσιων εθνικών πάρκων για την προστασία και των θαλάσσιων οικοσυστημάτων που αποτελούν περίπου το 20% των χωρικών μας υδάτων. Με την ίδια αποφασιστικότητα η Ελλάδα θα πρέπει να προχωρήσει και στις υπόλοιπες κινήσεις που αφορούν ανάλογα θαλάσσια πάρκα στο Αιγαίο , τελεία και παύλα.
Τι είναι όμως αυτά τα θαλάσσια πάρκα και γιατί η Ελλάδα ανέλαβε αυτή την πρωτοβουλία;
Τα θαλάσσια πάρκα είναι δίκτυα διασυνδεδεμένων προστατευόμενων περιοχών. Η δημιουργία τους προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα σε σχέση με τις μεμονωμένες προστατευόμενες περιοχές, κυρίως λόγω της ολιστικής οικολογικής, διοικητικής και κοινωνικοοικονομικής προσέγγισης. Σκοπός τους είναι η διατήρηση της μοναδικής βιοποικιλότητας, η προστασία και η αποκατάσταση των οικοτόπων και η προώθηση της εκπαίδευσης και της ευαισθητοποίησης σχετικά με τη θαλάσσια φύση.
Υπενθυμίζεται ότι η δημιουργία των Εθνικών Θαλασσίων Πάρκων εξαγγέλθηκε, ανάμεσα στις άλλες δεσμεύσεις που ανέλαβε η Ελλάδα, από τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη τον Απρίλιο του 2024, κατά την 9η Διεθνή Διάσκεψη για τους Ωκεανούς που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα. Στην 3η Διάσκεψη του ΟΗΕ για τους Ωκεανούς που πραγματοποιήθηκε στη Νίκαια στις 9 Ιουνίου ο Πρωθυπουργός ανακοίνωσε τη δημιουργία του Εθνικού Θαλασσίου Πάρκου Ιονίου και του Εθνικού Θαλασσίου Πάρκου Νοτίου Αιγαίου 1- Νότιες Κυκλάδες, το οποίο αποτελεί το πρώτο βήμα σχεδιασμού και υλοποίησης Εθνικών Θαλασσίων Πάρκων στο Αιγαίο.
Η ανακοίνωση του ελληνικού ΥΠΕΞ
Η καθιέρωση των Εθνικών Θαλάσσιων Πάρκων στο Ιόνιο και στο Αιγαίο Πέλαγος γίνεται με αμιγώς περιβαλλοντικά κριτήρια σε περιοχές ελληνικής κυριαρχίας.
Αναφορές σε κλειστές ή ημίκλειστες θάλασσες είναι εντελώς ανεδαφικές.
Το νομικό καθεστώς στο Αιγαίο είναι ξεκάθαρο. Η ελληνική κυριαρχία στην περιοχή αυτή ορίζεται σαφώς και οριστικώς από διεθνή συμβατικά κείμενα.
Η Ελλάδα τάσσεται παγίως υπέρ του διαλόγου με την Τουρκία, με στόχο τη διευθέτηση της μοναδικής ελληνοτουρκικής διαφοράς, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, αυτή της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας και Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης μεταξύ των δύο χωρών.
Η άσκηση των δικαιωμάτων που απορρέουν από την ελληνική κυριαρχία δεν αποτελεί αντικείμενο διαπραγμάτευσης.