Η Γαλλία βάζει νερό στο κρασί της. Την Τετάρτη, 3 Σεπτεμβρίου, οι Ευρωπαίοι Επίτροποι επικύρωσαν το κείμενο της αμφιλεγόμενης συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των χωρών της Mercosur, αλλά η γαλλική κυβέρνηση πιστεύει ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή “άκουσε τις μεγάλες επιφυλάξεις” του Παρισιού, περιλαμβάνοντας προστατευτικά μέτρα για ορισμένους τομείς, δήλωσε η Sophie Primas, εκπρόσωπος της γαλλικής κυβέρνησης.
Πρόκειται για “ένα νέο στοιχείο, το οποίο δείχνει ότι η Επιτροπή έπρεπε να λάβει υπόψη της τα συμφέροντα των Γάλλων και των Ευρωπαίων γεωργών”, εξέφρασε την ικανοποίησή της η υπουργός Γεωργίας Annie Genevard.
“Πρόκειται για ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση”, αντέδρασε ο Laurent Saint-Martin, ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικού Εμπορίου, στο X. Μια αλλαγή τόνου από τη σταθερή αντίθεση που είχε επιδείξει μέχρι τότε.
Η Κομισιόν πρόσθεσε μηχανισμούς προστασίας στη συμφωνία
Απέναντι στις επικρίσεις πολλών χωρών της ΕΕ, με προεξάρχουσα τη Γαλλία, οι Βρυξέλλες προσπάθησαν να ανοίξουν διάλογο και να διαπραγματευτούν σε μια προσπάθεια να καθησυχάσουν τη γαλλική κυβέρνηση.
“Ακούσαμε τους αγρότες”, δήλωσε ο Μάρος Σέφτσοβιτς, Ευρωπαίος επίτροπος Εμπορίου, επιμένοντας ότι το κείμενο που υπεγράφη μεταξύ της ΕΕ και των χωρών της Mercosur ήταν “η μεγαλύτερη εμπορική συμφωνία που έχει συναφθεί ποτέ” και “χωρίς αμφιβολία η συμφωνία που αποτέλεσε αντικείμενο των μακροβιότερων διαπραγματεύσεων”.
“Η συμφωνία είναι όπως εγκρίθηκε στο Μοντεβιδέο της Ουρουγουάης, τον Δεκέμβριο του 2024”, υπενθύμισε ο Μάρος Σέφτσοβιτς, επισημαίνοντας ότι είχε απλώς προστεθεί ρήτρα διασφάλισης.
Συγκεκριμένα, οι μηχανισμοί αυτοί μπορούν να ενεργοποιηθούν εάν “η αύξηση των εισαγωγών από τη Mercosur προκαλεί -ή απειλεί να προκαλέσει- σοβαρή ζημία στους σχετικούς τομείς της ΕΕ”, γράφει η Επιτροπή σε δελτίο Τύπου.
Η Γαλλία επικεντρώνεται τώρα στην “ανάλυσή” τους για να επαληθεύσει την ευρωστία τους, δήλωσε η κυβερνητική εκπρόσωπος Sophie Primas. Δύο σημαντικά σημεία εξετάζονται εξονυχιστικά από το Παρίσι, σύμφωνα με την ίδια.
Συγκεκριμένα, ένας μηχανισμός “πρέπει να μπορεί να ενεργοποιηθεί από μία μόνο χώρα και όχι από πολλές” και “πρέπει να μπορεί να εφαρμοστεί προσωρινά πριν από τη λήψη οριστικής απόφασης”, ανέφερε λεπτομερώς.
Πόσο χρόνο θα χρειαστούν οι νομικοί των γαλλικών υπουργείων για να εξετάσουν τα μέτρα αυτά; Το περιβάλλον του Λοράν Σεν Μαρτέν δήλωσε στο franceinfo ότι “θα χρειαστεί όσος χρόνος χρειάζεται για να αναλυθούν σωστά και να διασφαλιστεί ότι τα μέτρα είναι αρκετά ισχυρά”, χωρίς να δοθεί προθεσμία.
Ενώ αναμένουν την επαλήθευση από τη γαλλική εκτελεστική εξουσία, οι ανακοινώσεις των Βρυξελλών δεν έπεισαν τους αντιπάλους. “Επικυρώνοντας ως έχει, παρά την υπόσχεση μέτρων διασφάλισης, η Επιτροπή γυρίζει την πλάτη στη γεωργία της”, αντέδρασε η FNSEA, η κορυφαία αγροτική ένωση της Γαλλίας, σε δελτίο Τύπου.
“Αισθανόμαστε προδομένοι”, δήλωσε στο franceinfo η Véronique Le Floc’h, πρόεδρος του Coordination rurale, του δεύτερου μεγαλύτερου αγροτικού συνδικάτου της Γαλλίας. Από την πλευρά της, η Confédération Paysanne κατήγγειλε στο franceinfo “μπαλώματα για να κλείσουν τρύπες σε ένα σύστημα που είναι δομικά ελαττωματικό”.
Προσπάθειες σχηματισμού μετώπου κατά της συμφωνίας
Πριν αποφασίσει αν θα δώσει το πράσινο φως, η γαλλική κυβέρνηση δηλώνει ότι βρίσκεται σε επιφυλακή. “Εάν το τελικό αντίγραφο δεν ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις μας, δεν υπάρχει λόγος να αλλάξουμε τη στρατηγική και τη θέση μας”, εξηγεί ο υπουργός Εξωτερικού Εμπορίου.
Μάλιστα, η Γαλλία υποστηρίζει ότι δεν έχει ακόμη εγκαταλείψει την προσπάθειά της να σχηματίσει μια μειοψηφία αποκλεισμού για να προσπαθήσει να εμποδίσει το κείμενο. “Αυτό δεν αλλάζει”, λέει ο υπουργός Γεωργίας και Τροφικής Κυριαρχίας.
Για να σχηματίσει αυτή τη μειοψηφία αποκλεισμού, η Γαλλία πρέπει να συμφωνήσει με τρεις άλλες χώρες, οι οποίες μαζί θα αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 35% του πληθυσμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αυτό σημαίνει ότι για να καταψηφιστεί το κείμενο, η Γαλλία και οι σύμμαχοί της θα πρέπει να εκπροσωπούν τουλάχιστον 157,86 εκατομμύρια Ευρωπαίους.
Αλλά η αποφασιστικότητα της Γαλλίας δυσκολεύεται να κερδίσει έδαφος. “Δεν είχα μεγάλη πίστη σε αυτό από την αρχή, επειδή η Ιταλία δεν επρόκειτο να αντιταχθεί στην Αργεντινή: η Τζώρτζια Μελόνι [η ακροδεξιά πρόεδρος της Ιταλίας] δεν επρόκειτο να γυρίσει την πλάτη στον Χαβιέ Μίλεϊ [ο ακροδεξιός πρόεδρος της Αργεντινής]”, δήλωσε στο franceinfo η Elvire Fabry, ερευνήτρια και ειδικός σε θέματα εμπορίου στο Ινστιτούτο Jacques-Delors.
Για την Πολωνία, η οποία είχε εκφράσει τις αμφιβολίες της και κλήθηκε από τη Γαλλία να αντιταχθεί στο κείμενο, “δεν είναι τόσο η Mercosur όσο το ζήτημα της ένταξης της Ουκρανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση που την ανησυχεί και για το οποίο ο Ντόναλντ Τουσκ [ο Πολωνός πρωθυπουργός] αναζητά εγγυήσεις”.
Ωστόσο, χωρίς την Ιταλία και την Πολωνία, θα ήταν σχεδόν αδύνατο για τη Γαλλία να σχηματίσει αυτή τη μειοψηφία αποκλεισμού.
Η Γαλλία σε αναζήτηση νέων διεξόδων για τα προϊόντα της
Πάνω απ’ όλα, η Γαλλία και οι ευρωπαϊκές χώρες βρίσκονται αντιμέτωπες με μια “πλήρη αλλαγή στο διεθνές πλαίσιο, η οποία έχει μεγάλο αντίκτυπο στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζεται αυτή η συμφωνία”, επισημαίνει η Elvire Fabry.
Αναφέρεται ειδικότερα στους δασμούς που επέβαλε ο Ντόναλντ Τραμπ, οι οποίοι θα επηρεάσουν τομείς σημαντικούς για το γαλλικό εμπόριο, όπως τα κρασιά και τα οινοπνευματώδη ποτά και τα γαλακτοκομικά προϊόντα.
Η νέα διεθνής κατάσταση “προσθέτει αξία” στην εμπορική συμφωνία, σύμφωνα με την αναλύτρια. Σημειώνει ότι οι χώρες της Mercosur (Αργεντινή, Βραζιλία, Παραγουάη, Ουρουγουάη και Βολιβία) “αντιπροσωπεύουν ουσιαστικά μια νοτιοαμερικανική υποήπειρο με την οποία η ΕΕ έχει συνάψει συμφωνία”.
Μεταξύ αυτών, η Βραζιλία και τα 212 εκατομμύρια κατοίκους της αντιπροσωπεύουν μια αγορά με τεράστιες δυνατότητες. Από στρατηγικής άποψης, η πρόσβαση στη Βραζιλία είναι επίσης ζωτικής σημασίας, καθώς “είναι μια χώρα στην οποία η Κίνα έχει επενδύσει σημαντικά από άποψη εμπορίου και μπορούμε να δούμε τον αντίκτυπο στη γεωπολιτική προσέγγιση μεταξύ της Βραζιλίας και της Κίνας”, εξηγεί ο Elvire Fabry.
Το διακύβευμα υπερβαίνει τη Γαλλία. Πρόκειται για ένα “στρατηγικό βήμα προς την εδραίωση της παγκόσμιας επιρροής της Ευρώπης”, δήλωσε την Τετάρτη η Kaja Kallas, επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας.
Στη Γαλλία, η μεγάλη αντίθεση στη συμφωνία ΕΕ-Mercosur “διαμορφώθηκε στο πλαίσιο της εσωτερικής πολιτικής, την παραμονή των εκλογών για τα γεωργικά επιμελητήρια”, σημειώνει επίσης η Elvire Fabry. Κατά τη γνώμη της, η χρονική συγκυρία μπορεί να έχει τονίσει προσωρινά ορισμένες στάσεις.
Πράγματι, λέει ότι παρατήρησε “μια εξέλιξη στις συζητήσεις την άνοιξη”. “Όσο περισσότερο μπαίναμε στις λεπτομέρειες της συμφωνίας, τόσο περισσότερο οι φορείς συνειδητοποιούσαν ότι επρόκειτο για μια σημαντική συμφωνία που άξιζε μια ισορροπημένη και τεκμηριωμένη συζήτηση”, λέει η ειδικός, τοποθετώντας αυτό το σημείο καμπής στις Assises du Commerce Extérieur, που πραγματοποιήθηκαν τον Μάρτιο και στις οποίες συμμετείχαν εκπρόσωποι των σημαντικότερων τομέων.
Αντιμέτωπη με τους αμερικανικούς δασμούς και την απειλή νέων κινεζικών φόρων, η γαλλική κυβέρνηση, σύμφωνα με την Elvire Fabry, αναζητά νέες διεξόδους για τα γαλλικά προϊόντα: Οι χώρες του Mercosur είναι μία από αυτές.
