Τετάρτη, 18 Ιουνίου, 2025

Top 5 άρθρα

Σχετικά άρθρα

Σύγκρουση Ισραήλ – Ιράν: GBU-57, η αμερικανική βόμβα που θα μπορούσε να αλλάξει τη σύγκρουση

Μια ισχυρή διατρητική βόμβα που διαθέτουν οι ΗΠΑ, η μοναδική που μπορεί να καταστρέψει τις υπόγειες πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, θα αποτελέσει το στρατηγικό όπλο που είναι πιθανό να επιλέξει ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ εφόσον αποφασίσει να εμπλέξει τη χώρα του στη σύγκρουση υποστηρίζοντας το Ισραήλ.

Η GBU-57, μια βόμβα 13 τόνων ικανή να πλήξει στόχους σε βάθος δεκάδων μέτρων κάτω από τη Γη, είναι αυτό που χρειάζεται το Ισραήλ για να πετύχει τον δηλωμένο στόχο του: να εμποδίσει την Τεχεράνη να αποκτήσει πυρηνικά όπλα.

Αν και μέσα σε πέντε ημέρες ο ισραηλινός στρατός κατάφερε να αποδεκατίσει την ιρανική στρατιωτική διοίκηση και να καταφέρει πλήγματα σε υπέργειες εγκαταστάσεις, «υπάρχουν πολλά ερωτήματα για την αποτελεσματικότητα των ισραηλινών πληγμάτων ενάντια στην καρδιά του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος», σχολίασε ο Μπέναμ Μπεν Ταλέμπλου μιλώντας στο AFP.

Σύμφωνα με αυτόν τον ειδικό του Foundation for Defense of Democracies, ένα αμερικανικό κέντρο ερευνών με νεοσυντηρητικές τάσεις, «όλα τα βλέμματα είναι στραμμένα στο Φορντό».

Σε αυτό το εργοστάσιο εμπλουτισμού ουρανίου που βρίσκεται νότια της Τεχεράνης «δεν έχει παρατηρηθεί καμία ζημιά», σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ- ΙΑΕΑ). Διότι, αντίθετα με τις πυρηνικές εγκαταστάσεις στη Νατάνζ και την Ισφαχάν στο κεντρικό Ιράν, αυτές στο Φορντό είναι κρυμμένες σε βάθος περίπου 100 μέτρων κάτω από τη Γη, μακριά από το βεληνεκές των ισραηλινών βομβών.

«Μόνο οι ΗΠΑ έχουν τη συμβατική ικανότητα» να καταστρέψουν τέτοιου είδους εγκαταστάσεις, επιβεβαίωσε και ο Μαρκ Σουάρτς Αμερικανός στρατηγός που υπηρέτησε στη Μέση Ανατολή και πλέον εργάζεται ως σύμβουλος στο Rand Corporation.

Αυτή η «συμβατική ικανότητα», δηλαδή μη πυρηνική, είναι η GBU-57.

Η βόμβα αυτή είναι μοναδική διότι μπορεί να εισχωρήσει βαθιά σε βράχους και μπετόν, καθώς «σχεδιάστηκε για να διεισδύει σε βάθος έως 60 μέτρων κάτω από τη Γη προτού εκραγεί», εξηγεί ο αμερικανικός στρατός.

Σε αντίθεση με πολλούς πυραύλους ή βόμβες που πυροδοτούνται κατά την πρόσκρουση, η GBU-57 πρώτα βυθίζεται στο έδαφος και μετά εκρήγνυται.

Αυτή η βόμβα διαθέτει «ένα πολύ παχύ περίβλημα από ενισχυμένο ατσάλι» που τη βοηθά να «διεισδύει σε στρώματα βράχων», δήλωσε στο AFP ο Μασάο Ντάλγκρεν, ειδικός εξοπλισμού στο ερευνητικό κέντρο CSIS στην Ουάσινγκτον.

Έτσι εξηγείται το βάρος της, πάνω από 13 τόνους, ενώ το μήκος της είναι 6,6 μέτρα.

Η αποτελεσματικότητά της έγκειται επίσης στον πυροκροτητή της, ο οποίος δεν ενεργοποιείται κατά την πρόσκρουση αλλά «ανιχνεύει» «κοιλότητες» για να «εκραγεί όταν (η βόμβα) εισέλθει στο καταφύγιο», εξήγησε ο Ντάλγκρεν.

Η κατασκευή της βόμβας αυτής ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του 2000 και το 2009 έγινε μια παραγγελία για 20 μονάδες στη Boeing.

Τα αμερικανικά αεροσκάφη Β-2 είναι τα μοναδικά που μπορούν να ρίξουν αυτή τη βόμβα.

Κάποια από αυτά τα στρατηγικά βομβαρδιστικά αναπτύχθηκαν στην αμερικανική βάση Ντιέγκο Γκαρσία στον Ειρηνικό Ωκεανό, αλλά στα μέσα Ιουνίου δεν ήταν ορατά, σύμφωνα με την ανάλυση δορυφορικών εικόνων του PlanetLabs που έκανε το AFP.

Με το μεγάλο εύρος δράσης τους τα B-2 που απογειώνονται από τις ΗΠΑ «είναι ικανά να πετάξουν ως τη Μέση Ανατολή για να προχωρήσουν σε βομβαρδισμούς, αυτό έχει γίνει», τόνισε ο Ντάλγκρεν.

Κάθε Β-2 μπορεί να μεταφέρει δύο GBU-57.

Αν ληφθεί η απόφαση να τις χρησιμοποιήσουν «δεν θα ρίξουν απλώς μία βόμβα και μετά ‘τέλος’. Θα χρησιμοποιήσουν πολλές για να διασφαλίσουν ότι οι πιθανότητες επιτυχίας θα είναι 100%», σχολίασε ο Σουάρτς.

Μια τέτοια αμερικανική παρέμβαση «συνοδεύεται από μεγάλο πολιτικό κόστος για την Αμερική», εκτίμησε ο Μπέναμ Μπεν Ταλέμπλου, υπογραμμίζοντας ότι «δεν είναι η μόνη λύση» για να πληγεί με μόνιμο τρόπο το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.

Γιατί το επιδιώκει το Ισραήλ;

Αν και το Ισραήλ διαθέτει προηγμένες στρατιωτικές δυνατότητες και δυνατότητες πληροφοριών, δεν διαθέτει τη βόμβα bunker-buster, ούτε το βομβαρδιστικό B-2 ικανό να το μεταφέρει. Ως εκ τούτου, η επίτευξη του στόχου της καταστροφής της εγκατάστασης Fordow, και του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος γενικότερα, απαιτεί τη χρήση αυτών των όπλων, τα οποία μόνο οι Ηνωμένες Πολιτείες κατέχουν.

Θα βομβαρδίσει ο αμερικανικός στρατός τις εγκαταστάσεις του Fordow;

Τρεις αμερικανοί αξιωματούχοι είπαν στο Axios ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ θα έχει συνάντηση με την ομάδα εθνικής ασφαλείας του στην αίθουσα καταστάσεων του Λευκού Οίκου για να αποφασίσει σχετικά με την πολιτική των ΗΠΑ στον συνεχιζόμενο πόλεμο μεταξύ Ισραήλ και Ιράν.

Οι αξιωματούχοι ανέφεραν ότι ο Τραμπ εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο να συμμετάσχει στον πόλεμο και να εξαπολύσει αμερικανικό χτύπημα κατά των πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν, ιδιαίτερα της υπόγειας εγκατάστασης εμπλουτισμού ουρανίου στο Φόρντο.

Η ίδια πηγή επικαλέστηκε Ισραηλινούς αξιωματούχους που ανέφεραν ότι ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου και η ισραηλινή στρατιωτική ηγεσία εξακολουθούν να πιστεύουν ότι ο Τραμπ θα μπει στον πόλεμο τις επόμενες ημέρες για να βομβαρδίσει την πυρηνική εγκατάσταση του Fordow.

Ο Guardian ανέφερε ότι το Πεντάγωνο εξετάζει το ενδεχόμενο αεροπορικής επιδρομής μεγάλης εμβέλειας, επικαλούμενος την παρατήρηση περισσότερων από 31 αμερικανικών αεροσκαφών εναέριου ανεφοδιασμού την Κυριακή, τα περισσότερα από αυτά KC-135 Stratotankers και KC-46 Pegasus, που πετούσαν προς την Ευρώπη.

Εκτός από αυτή τη βόμβα, οι Ισραηλινοί θα μπορούσαν να πλήξουν τις υπόγειες εγκαταστάσεις του Ιράν, όπως αυτή στο Φορντό, «προσπαθώντας να χτυπήσουν τις εισόδους τους, να καταστρέψουν ό,τι μπορούν (από αυτές), να διακόψουν την ηλεκτροδότηση», πρόσθεσε ο ίδιος, κάτι που φαίνεται να έχουν ήδη κάνει στη Νατάνζ.