Του Σάββα Παυλίδη
Το πολιτικό σκηνικό φαίνεται να εισέρχεται σε μία νέα, απρόβλεπτη φάση, καθώς οι κινήσεις του Αντώνη Σαμαρά και του Αλέξη Τσίπρα δημιουργούν ένα ντόμινο εξελίξεων με αβέβαιες, αλλά σίγουρα βαθιές, συνέπειες για τις πολιτικές ισορροπίες.
Οι δύο πρώην πρωθυπουργοί, αν και προέρχονται από εκ διαμέτρου αντίθετους ιδεολογικούς χώρους, δείχνουν να συγκλίνουν σε ορισμένες στρατηγικές και ιδεολογικές γραμμές, διαμορφώνοντας ένα άτυπο «αντιμητσοτακικό» μέτωπο που απευθύνεται σε ένα ευρύτερο, πολυσυλλεκτικό ακροατήριο.
Η πιθανότητα ίδρυσης νέων πολιτικών σχηματισμών από αμφότερους μοιάζει πλέον απτή. Ο Αντώνης Σαμαράς, ο οποίος διατηρεί ισχυρούς δεσμούς με την παραδοσιακή και πατριωτική δεξιά, φέρεται να αξιοποιεί το πολιτικό του κεφάλαιο για να εκφράσει το κομμάτι εκείνο του συντηρητικού χώρου που νιώθει αποξενωμένο από τη «φιλελεύθερη τεχνοκρατική» Νέα Δημοκρατία του Κυριάκου Μητσοτάκη. Το «πατριωτικό προφίλ» του Σαμαρά είναι άλλωστε καταγεγραμμένο στην πολιτική του διαδρομή
Από την άλλη, ο Αλέξης Τσίπρας, παρότι προέρχεται από την αριστερά (σ.σ. δίχως να εννοούμαι πως όποιος ανήκει στην αριστερά, αυτομάτως δεν μπορεί να είναι και πατριώτης), κινείται σε μια πιο πραγματιστική γραμμή, επιδιώκοντας να επαναπροσδιορίσει τον χώρο του σε μια περίοδο που η αριστέρα δείχνει αποδυναμωμένη και χωρίς σαφή ταυτότητα. Η στάση του απέναντι σε ζητήματα όπως ο γάμος των ομόφυλων ζευγαριών και η τεκνοθεσία, την περίοδο που κυβερνούσε, υποδηλώνει μια σιωπηλή επιφύλαξη απέναντι στην αποκαλούμενη «woke agenda», κάτι που τον φέρνει, έστω και εμμέσως, πιο κοντά σε θέσεις που παραδοσιακά εκφράζει η συντηρητική πλευρά του πολιτικού φάσματος.
Ενδεικτικό είναι ότι και οι δύο ηγέτες δείχνουν να υιοθετούν ένα μετριοπαθές μείγμα οικονομικού φιλελευθερισμού με ισχυρή κρατική παρέμβαση στα κοινωνικά πεδία. Αυτή η κοινή θεώρηση, η πίστη στην ελεύθερη αγορά αλλά και η ανάγκη του κράτους να διασφαλίζει κοινωνική ισορροπία, δημιουργεί μια νέα, ενδιαφέρουσα ιδεολογική τομή που ξεπερνά τα παλιά στεγανά δεξιάς και αριστεράς.
Το αποτέλεσμα είναι η σταδιακή διαμόρφωση ενός νέου πολιτικού πόλου, που επιχειρεί να εκφράσει την ευρύτερη κοινωνική δυσαρέσκεια απέναντι στη σημερινή κυβέρνηση και ταυτόχρονα να καλύψει το κενό ανάμεσα στους απογοητευμένους ψηφοφόρους της ΝΔ. Αυτή η δυναμική, ωστόσο, δεν αφήνει ανεπηρέαστα τα μικρότερα κόμματα και των δύο πλευρών καθώς Σαμαράς και Τσίπρας δείχνουν να διεμβολίζουν το κοινό τους, απορροφώντας δυνάμεις και μεταβάλλοντας τις ισορροπίες.
Οι δημοσκοπήσεις το επόμενο διάστημα αναμένεται να καταγράψουν με μεγαλύτερη ακρίβεια αυτή τη διείσδυση. Πέρα από τα ποσοτικά ευρήματα, το βάρος θα δοθεί στα ποιοτικά χαρακτηριστικά.
