Τα drones διαταράσσουν όλο και περισσότερο τον εναέριο χώρο σε ολόκληρη την Ευρώπη, προκαλώντας τις τελευταίες εβδομάδες ανησυχία για τις επανειλημμένες παραβιάσεις.
Τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη οδηγούν σε κλείσιμο αεροδρομίων και ακυρώσεις πτήσεων.
Τα δάχτυλα στρέφονται και δείχνουν τη Ρωσία, καθώς οι εντάσεις με τη Δύση έχουν αυξηθεί λόγω του πολέμου της στην Ουκρανία. Η Μόσχα έχει αρνηθεί οποιαδήποτε εμπλοκή και οι ερευνητές εξακολουθούν να συλλέγουν αποδείξεις. Όποιος κι αν βρίσκεται πίσω από τα περιστατικά, οι κυβερνήσεις και οι ρυθμιστικές αρχές δέχονται πιέσεις να βρουν λύσεις.
Γιατί τα drones αποτελούν ολοένα και μεγαλύτερο πρόβλημα στα αεροδρόμια;
Τουλάχιστον 18 ύποπτα drones έχουν εντοπιστεί στη Δανία, τη Σουηδία, τη Νορβηγία και τη Γερμανία από την υπηρεσία παρακολούθησης Enigma από τις 16 Σεπτεμβρίου, τα περισσότερα κοντά σε αεροδρόμια.
Οι παραβιάσεις από drones έχουν επηρεάσει αεροδρόμια όπως το Gatwick και το Heathrow στη Βρετανία εδώ και πάνω από πέντε χρόνια, αλλά φέτος παρατηρείται σημαντική αύξηση των περιστατικών.
«Τα δεδομένα δείχνουν επίμονη δραστηριότητα για αρκετές εβδομάδες και πιθανώς συντονισμένες παραβιάσεις σε συγκεκριμένες ημέρες», δήλωσε εκπρόσωπος της Enigma, χωρίς να επεκταθεί.
Οι εμφανίσεις drones κοντά σε αεροδρόμια αποδεικνύονται ιδιαίτερα ενοχλητικές. Το κλείσιμο αεροδρομίων είναι δαπανηρό και προκαλεί αλυσιδωτές επιπτώσεις σε ολόκληρο το δίκτυο των αερομεταφορών, καθυστερώντας πτήσεις σε όλη την Ευρώπη.
Η Ουρανία Γεωργουτσάκου, Γενική Διευθύντρια της ένωσης Airlines for Europe (A4E), δήλωσε ότι τα ολοένα και περισσότερα περιστατικά θα πρέπει να επιταχύνουν την εφαρμογή πρωτοκόλλων για την ελαχιστοποίηση των διαταραχών σε έναν «υπερφορτωμένο και κατακερματισμένο ευρωπαϊκό εναέριο χώρο».
Τα πρωτόκολλα περιλαμβάνουν παρακολούθηση, έλεγχο συχνοτήτων και παρεμβολές (jamming).
Ερευνητές και πολίτες προσπαθούν να αναγνωρίσουν τι είδους drones πετούν, ποιες είναι οι δυνατότητές τους και ποιος τα ελέγχει.
Το χάος που προκαλείται από το τελευταίο κύμα περιστατικών μπορεί να αποτελεί ένδειξη τακτικών υβριδικού πολέμου, σύμφωνα με τον Eric Schouten, διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρείας συμβουλευτικών υπηρεσιών ασφαλείας Dyami.
Πρόσφατα περιστατικά με drones και άλλες παραβιάσεις του εναέριου χώρου δείχνουν ότι η Ευρώπη αντιμετωπίζει μορφές υβριδικού πολέμου, στις οποίες πρέπει να ανταποκριθεί με μέτρα πέρα από την παραδοσιακή άμυνα, δήλωσε την Τετάρτη η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Είπε ότι στόχος της Ρωσίας είναι να «σπείρει τη διχόνοια» στην Ευρώπη.
Ποια τεχνολογία διαθέτουν τα αεροδρόμια για να αντιμετωπίσουν την απειλή;
Υπάρχουν πλέον διαθέσιμες διάφορες τεχνολογίες, όπως μικροκύματα, ειδικές συσκευές πρόκλησης παρεμβολών, λέιζερ, ακόμη και πύραυλοι.
Οι δυνατότητές τους περιλαμβάνουν τον εντοπισμό τους, την παρεμβολή στις συχνότητες που χρησιμοποιούν, και φυσικά την καταστροφή τους.
Το πρόβλημα; Τα περισσότερα από αυτά τα εργαλεία, ιδίως όσα μπορούν να καταστρέψουν ενεργά ένα drone, θεωρούνται υπερβολικά επικίνδυνα για χρήση σε κατοικημένες περιοχές.
Το 2021, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Ασφάλειας της Αεροπορίας (EASA) εξέδωσε οδηγίες για τη διαχείριση περιστατικών με drones και ορισμένες εθνικές κυβερνήσεις έχουν θεσπίσει κανονισμούς που περιορίζουν τις πτήσεις τους.
Τα αεροδρόμια έχουν αγοράσει δικά τους συστήματα αντιμετώπισης των μη επανδρωμένων αεροσκαφών από εταιρείες όπως Dedrone, Thales και DJI Aeroscope, αλλά η πλειονότητα αυτών των συσκευών προσφέρει μόνο τεχνολογία εντοπισμού.
Η κυβέρνηση της Γερμανίας έχει προτείνει νόμο που θα επιτρέπει στην αστυνομία να καταρρίπτει drones, εφόσον χρειαστεί, μετά τις παραβιάσεις που προκάλεσαν διακοπές λειτουργίας στο αεροδρόμιο του Μονάχου νωρίτερα αυτόν τον μήνα.
Ωστόσο, η εισαγωγή λέιζερ και πυραύλων για την κατάρριψη drones στον πολιτικό εναέριο χώρο ενέχει τους δικούς της κινδύνους, συμπεριλαμβανομένου του ενδεχόμενου ζημιάς σε πολιτικά αεροσκάφη και υποδομές.
«Πρέπει να είσαι απόλυτα βέβαιος ότι κάτι είναι εχθρικό, μόνο τότε μπορείς να επέμβεις. Υπάρχουν πολλά “αν” και “αλλά”», είπε ο Ολλανδός ειδικός στα drones, Wiebe de Jager. Προειδοποίησε ότι πολλά περιστατικά αποδεικνύονται ψευδείς συναγερμοί.
Οι ειδικοί σημειώνουν ότι οποιαδήποτε σημαντική ενέργεια θα απαιτήσει σαφέστερη πολιτική καθοδήγηση από τις κυβερνήσεις, αφήνοντας τα αεροδρόμια προς το παρόν να περιορίζονται κυρίως σε εργαλεία εντοπισμού.
Τι αναμένεται στη συνέχεια;
Οι ειδικοί προβλέπουν ότι οι παραβιάσεις με drones θα γίνονται όλο και συχνότερες στην Ευρώπη.
Και τα αεροδρόμια δεν είναι οι μόνες πολιτικές εγκαταστάσεις που μπορεί να είναι ευάλωτες. Λιμάνια, πυρηνικές εγκαταστάσεις και φυλακές αποτελούν επίσης πιθανούς στόχους παρεμβολών από drones.
Παρότι τα περιστατικά ανέδειξαν ευπάθειες, οι ειδικοί πιστεύουν ότι οι τελευταίες παραβιάσεις θα οδηγήσουν σε μεγαλύτερη διαύγεια και δράση από τις αρχές, καθώς και σε αυξημένο συντονισμό μέτρων αντιμετώπισης μεταξύ διαφορετικών τομέων.
«Ελπίζω πραγματικά ότι αυτό θα ταρακουνήσει τα πράγματα λίγο», είπε ο Stijn Willekens, Διευθύνων Σύμβουλος της Active Drone Security Solutions.
