Ο χρυσός είναι ένα από τα σπανιότερα και πολυτιμότερα στοιχεία της Γης. Σε όλη την ανθρώπινη ιστορία εκτιμάται ότι έχουν εξορυχθεί 216.265 τόνοι χρυσού από βράχους και ποτάμια, με μεγάλο μέρος να χρησιμοποιείται για την κατασκευή κοσμημάτων.
Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Συμβούλιο Χρυσού, περίπου το 45% του χρυσού που έχει εξορυχθεί έχει χρησιμοποιηθεί για την κατασκευή κοσμημάτων, το 22% διατηρείται σε συλλογές ως ράβδοι και νομίσματα και το 17% αποθηκεύεται σε κεντρικές τράπεζες.
Οι άνθρωποι έχουν ήδη εξορύξει ένα σημαντικό ποσοστό του χρυσού που μπορεί να εξαχθεί οικονομικά από τον φλοιό της Γης, αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν αποθέματα. Η Γεωλογική Υπηρεσία των ΗΠΑ (USGS) στην πιο πρόσφατη έκθεσή της διαπίστωσε ότι υπάρχουν περίπου 64.000 τόνοι χρυσού που εξακολουθούν να βρίσκονται σε οικονομικά εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα σε όλο τον κόσμο. Οι χώρες με τα μεγαλύτερα ανεκμετάλλευτα αποθέματα χρυσού είναι η Ρωσία, η Αυστραλία και η Νότια Αφρική, σύμφωνα με την έκθεση, αλλά η Κίνα εξόρυξε και έφερε στην αγορά περισσότερο χρυσό από οποιαδήποτε άλλη χώρα το 2024, αναφέρει το LiveScience.
Εδώ γίνεται διάκριση μεταξύ των αποθεμάτων χρυσού – τα τμήματα ενός κοιτάσματος που μπορούν να εξορυχθούν με οικονομικά αποδοτικό τρόπο – και των πόρων χρυσού – κοιτάσματα για τα οποία οι ερευνητές και οι εταιρείες έχουν λιγότερες γεωλογικές γνώσεις. Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Συμβούλιο Χρυσού, τα παγκόσμια αποθέματα χρυσού ανέρχονται σε 54.770 τόνους, ενώ οι πόροι χρυσού σε περίπου 132.110 τόνους.
Το 99% του χρυσού βρίσκεται στον πυρήνα της Γης
Το μεγαλύτερο μέρος του χρυσού στη Γη, ωστόσο, δεν βρίσκεται σε συγκεντρωμένα κοιτάσματα. Μικροσκοπικά σωματίδια και ψήγματα χρυσού που δεν αξίζει να εξορυχθούν υπάρχουν σε όλο το φλοιό, και είναι ιδιαίτερα διαδεδομένα στο θαλασσινό νερό και στους πυριγενείς βράχους. Η συγκέντρωση χρυσού στον φλοιό της Γης είναι περίπου 0,004 γραμμάρια ανά τόνο, οπότε όλα μαζί τα σωματίδια στον φλοιό ζυγίζουν περίπου 400 εκατομμύρια τόνους.
Κι αν αυτός ο αριθμός σας φαίνεται μεγάλος, είναι μόνο ένα μικρό ποσοστό του χρυσού που περιέχει πραγματικά ο πλανήτης. Η ποσότητα χρυσού στον φλοιό της Γης είναι ασήμαντη σε σύγκριση με την ποσότητα που βρίσκεται στον πυρήνα της, ο οποίος, σύμφωνα με τους γεωλόγους, περιέχει το 99% του χρυσού του πλανήτη – αρκετό για να καλύψει όλη την επιφάνειά του με ένα στρώμα χρυσού πάχους μισού μέτρου.
Όταν σχηματίστηκε η Γη, το μεγαλύτερο μέρος του χρυσού που ήταν διαθέσιμο βυθίστηκε στον πυρήνα του πλανήτη λόγω της πυκνότητάς του, εξηγεί στο LiveScience o γεωλόγος μεταλλευμάτων στο Πανεπιστήμιο Monash της Αυστραλίας, Chris Voisey.
«Σκεφτείτε ότι το 99,5% της μάζας της Γης σχηματίστηκε όταν τα στοιχεία ήταν σε υγρή κατάσταση και μπορούσαν να διαφοροποιηθούν με βάση την πυκνότητά τους (οπότε ο χρυσός βυθίστηκε στον πυρήνα)», λέει ο Voisey. Το υπόλοιπο 0,5% προσγειώθηκε αργότερα στον πλανήτη με έναν μεγάλο «βομβαρδισμό» από μετεωρίτες που συνέβη μεταξύ 4,1 και 3,8 δισεκατομμυρίων ετών πριν.
Αυτό το 0,5% περιέχει το χρυσό που οι γεωλόγοι και οι εξερευνητές βρίσκουν σήμερα στους βράχους και συγκεντρωμένο σε κοιτάσματα, εξηγεί ο Voisey.
Δεδομένου ότι τόσο μεγάλο μέρος του χρυσού της Γης βρίσκεται στον πυρήνα, ο Voisey δεν πιστεύει ότι οι ερευνητές θα μπορέσουν ποτέ να μετρήσουν με ακρίβεια όλο τον χρυσό στον πλανήτη. Θα ήταν επίσης αδύνατο να προσδιοριστεί ακριβώς πόσο χρυσό δεν έχουν ανακαλύψει ακόμη οι άνθρωποι, λέει.