Του Κώστα Παππά
Όλοι μας στην Ελλάδα προσποιούμαστε τους πολιτικούς η κάνουμε ότι τα γνωρίζουμε όλα για την πολιτική. Ιδιαίτερα οι των διεθνών σχέσεων, διεθνολόγοι, δημοσιογραφικά φερέφωνα και κάθε λογής πολίτης.
Πιστεύουμε ότι ο κάθε ελεύθερος πολίτης με κριτικό νου, μόρφωση, διεθνή προβολή και διεπιστημονική κατάρτιση έχει κάθε δικαίωμα ως σκεπτόμενος ελεύθερος πολίτης να εκφέρει λόγο «πολιτικό» από την επιστημονική του ματιά. Αρκεί προφανώς να του δίνεται το βήμα της ελεύθερης έκφρασης.
Σ’ αυτή την ομιχλώδη ατμόσφαιρα που υπερίπταται της χώρας μας ρωτήσαμε τον καθηγητή Ιωάννη Λυριτζή, ειδικευμένο -όχι στις πολιτικές θεωρίες- αλλά στις φυσικές επιστήμες , και Αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστήμων και Τεχνών( Σάλζμπουργκ, Αυστρια), Ακαδημαϊκό σε άλλες Ακαδημίες, επίτιμο καθηγητή σε αλλοδαπά ΑΕΙ, για να μας εκθέσει από μια άλλη σκοπιά τις απόψεις του σε καίρια ζητήματα που απασχολούν σήμερα την ελληνική κοινωνία.
Λυριτζής: Σας ευχαριστώ πολύ αρχικά που μου δίνεται το βήμα των ΕΠΙΚΑΙΡΩΝ αυτό το ελεύθερο ΜΜΕ. Σπάνια πρόσκληση είναι η αλήθεια . Ως πολίτης και λάτρης της πατρίδας μας, του έθνους μας, με ευχαρίστηση λοιπόν να μιλήσουμε για τα πολιτικά τεκταινόμενα στην χώρα μας που βλάπτουν τον Έλληνα πολίτη, την αξιοπρέπεια του, την μακραίωνη ιστορία του, τη θεμελιώδη βάση του πολιτισμού, της επιστήμης-τεχνολογίας της Ευρώπης και του Κόσμου.
Βλάπτουν την παιδεία, το μέλλον της πατρίδας μας. Παρατηρούμε έναν εκτροχιασμό στα ήθη και έθιμα, (δηλ τις συνήθειες και στην παράδοση της ελληνικής κοινωνίας μας με τη προώθηση πάρα φύσει αντζεντας κτλ.) στην ασφάλεια εσωτερικά και εξωτερικά, την υγεία, την γεωργία και κτηνοτροφία, που περιορίζουν την ανεξαρτησία μας.
Γκριζάρεται η κυριαρχία μας (από την εποχή Σημίτη ως σήμερα), τα ιδιά πρόσωπα αλλάζουν υπουργεία ως αναντικατάστατοι, ο ΟΠΕΚΕΠΕ αναδείχτηκε από Ευρωπαία εισαγγελέα μετά από 10ετιες και ο έλεγχος των γραφείων του ακόμη δεν έγινε (φαίνεται αναμένουν την καταστροφή αρχείων;). Στο έγκλημα των Τεμπών ούτε τα βασικά προσχήματα διαφύλαξης των «στοιχείων» κρατήθηκαν, αλλά μπαζωθήκαν. Κανένα σχέδιο δε φαίνεται από «ψηλά». Τί να πει κάποιος ας πούμε για το καθήκον της αστυνομίας να πράττει τα αυτονόητα.
Η απονομή δικαιοσύνης και η αυστηρή (πολυετή) τιμωρία φυλάκισης (ούτε έστω ως παραδειγματική κοινωνική εργασία που είναι επιστήμη και αυτογνωσία όχι εκφοβισμός, που μόλις φέτος(!) συζητιέται σε κείμενο της Εθνικής Στρατηγικής, δεν υφίσταται. Έτσι με θλίψη διαπιστώνουμε να επαναλαμβάνονται εγκλήματα ψυχοπαθών, διεστραμμένων, διαταραγμένων που αφήνονται ελεύθεροι ή νέων στα σχολεία που δεν τιμωρούνται.
Η αυστηρή τιμωρία είναι φόβος, αλλά πρέπει να εφαρμόζεται προς αποφυγή χειροτέρων κακών;
Εξαιρετικό ερώτημα, που άπτεται φιλοσοφίας, πολιτικής θεωρίας και δικαίου. Η σωστή τιμωρία δεν είναι πράξη εκφοβισμού, αλλά μέτρο δικαιοσύνης, πρόληψης και κοινωνικής σταθερότητας. Όταν εφαρμοστεί με μέτρο, διαφάνεια και συνέπεια, χτίζει εμπιστοσύνη στην Πολιτεία. Όταν επιβάλλεται αυθαίρετα ή εκδικητικά, υπονομεύει την ίδια τη νομιμότητα. ‘Αλλωστε ο άνθρωπος από την αυγή της εμφάνισης του στη Γη ως σήμερα είναι ον που εμπεριέχει ένστικτα ζώου. Οι πόλεμοι δεν έπαψαν όμως η καλλιέργεια και ο πολιτισμός όπως θεμελιώθηκαν από τους προγόνους μας 2500 χρόνια πριν, συνεχίζεται και πρέπει να συνεχίζεται. Παράλληλα όμως πρέπει να συνεχίζεται η αυστηρή τιμωρία φυλάκισης και περιορισμού των επικίνδυνων ατόμων. Οι δυνάμεις του αγαθού κατά του σκότους. Η αστυνόμευση και οι νέες τεχνολογίες στην προστασία των πολιτών πρέπει να ενταχθούν σε εθνικό στρατηγικό σχέδιο για προστασία της κοινωνίας, της οικογένειας και του έθνους μας από εκμαυλιζόμενους και χρηματιζόμενους εσωτερικούς εχθρούς και διεστραμμένους μαφιόζους.
Βλέπετε ας πούμε ενα παράδειγμα από την καθημερινότητα , οτι οι δρόμοι εγκαταλείπονται στο έλεος των πανδαμάτορος χρόνου και των καιρικών συνθήκων, ουδεμιά διαγράμμιση , σε όλες τις οδούς από το κέντρο της πρωτεύουσας , αλλά και αλλού για προστασία και ασφάλεια για τους οδηγούς. Οι πινακίδες κυκλοφορίας μουτζουρωμένες με γκράφιτι, κατεστραμμένες, ουδεμιά πρόβλεψη για αντικατάσταση. Κανόνας πλέον: οι δημοτικές και περιφερειακές αρχές αγνοούν την ασφάλεια, προστασία, το πολιτισμένο περιβάλλον στα του οίκου τους. Καμία διαχείριση της καθημερινότητας με όραμα και μεγαλεπήβολα έργα.
Σε άλλα θέματα που έχουν να κάνουν κια με το ευμετάβλητο γεωπολιτικό περιβάλλον. Οι αρμόδιοι της Πολιτείας δεν φαίνεται να έχουν κανένα σχέδιο προστασίας του λαού ας πούμε από επιθετικές πυραυλικές ενέργειες γειτόνων. Ζούμε σε ένα απειλητικό γεωπολιτικό περιβάλλον. Είδατε πουθενά την κατασκευή ειδικών τούνελ, που σε καιρό ειρήνης να χρησιμοποιούνται για κοινωνικούς σκοπούς;
Ταχύτατα τρέχει η πληροφορία μέσα από την διασύνδεση παγκοσμίων λόμπι που υπόκεινται σε πιθανούς εκβιασμούς από ολιγάρχες, από διεστραμμένους δισεκατομμυριούχους που αποζητούν αποσύνθεση, διάλυση, κατατεμαχισμό εθνών, εντός και εκτός πατρίδας. Από δεκαετίες όλοι μιλούν για μίζες στο αποκορύφωμα, και το πάγωμα των έργων ωφέλιμων για την πατρίδα και τον πανάξιο λαό της είναι μια πραγματικότητα , λόγω των μεσιτών και των κάθε λογής τρωκτικών. Το αποτέλεσμα είναι να βλέπουμε αυτή τη μιζέρια, την καλλιέργεια του φόβου και της ανασφάλειας και το γνωστό φαγοπότι… Και πάει λέγοντας….
Ο Γ.Σουρής έγραφε πολύ επιτυχημένα: «Ω Ελλάς, ηρώων χώρα, τι γαϊδάρους βγάζεις τώρα;» σκωπτικά αναφέρεται τους Έλληνες της εποχής του. Κατά τη γνώμη μου τα σχόλια αυτά αφορούν και ταιριάζουν και σε εμάς τους σημερινούς Έλληνες του 21ου αιώνος.
Κύριε Λυριτζή, Αν σε μια κυβέρνηση αναδύονται συχνά σκάνδαλα οικονομικής φύσης τι πρέπει να γίνει?
Αν σε μια κυβέρνηση αναδύονται συχνά σκάνδαλα οικονομικής φύσεως, αυτό αποτελεί σοβαρή ένδειξη διαφθοράς, αδιαφάνειας και έλλειψης λογοδοσίας. Για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των πολιτών και της εύρυθμης λειτουργίας του κράτους, είναι απαραίτητο να ληφθούν άμεσα και ουσιαστικά μέτρα. Παρακάτω περιγράφονται οι ενέργειες που πρέπει να γίνουν στην αντιμετώπιση συχνών σκανδάλων οικονομικής φύσης απο μια κυβέρνηση που διαβρώνει τη δημοκρατία, υπονομεύει την εμπιστοσύνη των πολιτών και πλήττει τη λειτουργία των θεσμών. Για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του φαινομένου, απαιτείται ένα πολυεπίπεδο πλέγμα δράσεων:
- Διαφάνεια και Δημόσια Λογοδοσία
Πρέπει να θεσπιστούν και να εφαρμοστούν αυστηροί μηχανισμοί διαφάνειας σε όλα τα επίπεδα της δημόσιας διοίκησης. Οι αποφάσεις, οι δημόσιες δαπάνες και οι αναθέσεις έργων οφείλουν να είναι προσβάσιμες και ελέγξιμες από πολίτες και ανεξάρτητες αρχές. - Ανεξάρτητη Δικαιοσύνη και Ελεγκτικοί Φορείς
Η δικαιοσύνη πρέπει να έχει πλήρη ανεξαρτησία και να ενεργεί χωρίς πολιτικές παρεμβάσεις. Παράλληλα, οι ελεγκτικοί φορείς (όπως το Ελεγκτικό Συνέδριο, η Εθνική Αρχή Διαφάνειας) οφείλουν να λειτουργούν με επάρκεια, ανεξαρτησία και διαφάνεια. - Νομικές και Θεσμικές Μεταρρυθμίσεις
Η νομοθεσία περί διαφθοράς πρέπει να ενισχυθεί με αυστηρές ποινές για τους εμπλεκόμενους, καθώς και με διαδικασίες ταχείας απονομής δικαιοσύνης. Οι δημόσιοι λειτουργοί πρέπει να υπόκεινται σε τακτικούς ελέγχους περιουσιακής κατάστασης. - Πολιτική Βούληση και Παραίτηση Υπευθύνων
Χρειάζεται ξεκάθαρη πολιτική βούληση για την πάταξη της διαφθοράς. Οι πολιτικοί που εμπλέκονται σε σκάνδαλα πρέπει να παραιτούνται και να λογοδοτούν, αποδεικνύοντας σεβασμό προς το δημόσιο συμφέρον. - Ενεργός Ρόλος της Κοινωνίας και των ΜΜΕ
Τα μέσα ενημέρωσης και οι πολίτες πρέπει να έχουν ενεργό ρόλο στον εντοπισμό και την αποκάλυψη τέτοιων φαινομένων. Η ελευθερία του Τύπου και η προστασία των δημοσιογράφων και των καταγγελλόντων (whistle blowers) είναι κρίσιμες. - Διαπαιδαγώγηση και Καλλιέργεια Ηθικής Συνείδησης
Η πρόληψη ξεκινά από την παιδεία. Είναι σημαντικό να ενισχυθεί η ηθική αγωγή και πατριωτική αγάπη στα σχολεία και να προωθηθεί κουλτούρα εντιμότητας και ευθύνης σε όλους τους τομείς της κοινωνίας.
Η αντιμετώπιση της διαφθοράς δεν είναι μόνο ζήτημα πολιτικής βούλησης, αλλά και συνολικής πολιτειακής και κοινωνικής μεταρρύθμισης. Μόνο με τη συλλογική συμμετοχή και την ενίσχυση των θεσμών μπορεί να επιτευχθεί ουσιαστική αλλαγή.
| Μερικές φορές αναρωτιέμαι αν τον κόσμο κυβερνούν κάποιοι έξυπνοι που μας δουλεύουν ή κάποιοι ηλίθιοι που μιλάνε σοβαρά.
Laurence J. Peter |
Είναι δημοκρατικά και ουσιαστικά πρέπον οι δικαστές και η δικαστική εξουσία να προσεταιρίζετε κομματικά πολιτικά κόμματα?
Όχι βέβαια . Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τις βασικές αρχές του κράτους δικαίου και της διάκρισης των εξουσιών.
Διάκριση των Εξουσιών
Σε μια δημοκρατική πολιτεία, η διάκριση των εξουσιών (νομοθετική – εκτελεστική – δικαστική) είναι θεμελιώδης. Η δικαστική εξουσία πρέπει να λειτουργεί ανεξάρτητα και αμερόληπτα, χωρίς εξωτερικές πολιτικές επιρροές. Αν οι δικαστές προσεταιρίζονται κόμματα, τότε η αμεροληψία τους τίθεται υπό αμφισβήτηση και υπονομεύεται η ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης.
Αμεροληψία και Αντικειμενικότητα
Οι δικαστές είναι οι εγγυητές της εφαρμογής του νόμου. Αν ενστερνίζονται ή ευνοούν κομματικές θέσεις, τότε οι αποφάσεις τους δεν βασίζονται στο δίκαιο, αλλά σε πολιτικά κίνητρα. Αυτό πλήττει την αξιοπιστία της Δικαιοσύνης και την εμπιστοσύνη των πολιτών.
Δημοκρατική Νομιμότητα
Η δημοκρατία δεν είναι μόνο η αρχή της πλειοψηφίας, αλλά και η προστασία των δικαιωμάτων όλων, ακόμα και της μειοψηφίας. Η ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης αποτελεί θεσμική εγγύηση της δημοκρατίας. Όταν οι δικαστικοί λειτουργοί συμπλέκονται με πολιτικά κόμματα, υπονομεύεται η ισότητα ενώπιον του νόμου.
Διεθνή Πρότυπα και Συντάγματα
Σύμφωνα με το Σύνταγμα της Ελλάδας (άρθρο 87, ανεξαρτησία των δικαστών) και τις διεθνείς συνθήκες (όπως η Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου), οι δικαστές οφείλουν να είναι ανεξάρτητοι και αμερόληπτοι. Η κομματικοποίηση της Δικαιοσύνης αντίκειται σ’ αυτές τις θεμελιώδεις αρχές. Αρά κάθε υπουργοποιημένος δικαστής η προσετεριζομενος σε κομματικό μηχανισμό είναι ανήκουστο, αντισυνταγματικό και μεροληπτικό. Πρέπει να απαγορεύεται. Σώμα μεικτό δικαστών ως σύμβουλος της Πολιτείας είναι θεμιτό.
Συμπερασματικά: Η δικαστική εξουσία δεν πρέπει να προσεταιρίζεται κόμματα. Πρέπει να διατηρεί ουδετερότητα, αμεροληψία και ανεξαρτησία, ώστε να επιτελεί τον ρόλο της ως θεματοφύλακας του Συντάγματος και του δικαίου. Μόνο έτσι ενισχύεται η εμπιστοσύνη των πολιτών και προστατεύεται η δημοκρατία.
| Οι μεγάλοι πολιτικοί ακούν πριν από τους άλλους το μακρινό χλιμίντρισμα των αλόγων της ιστορίας.
Όττο Φον Μπίσμαρκ |
Όταν μια κυβέρνηση εκτελεί τα αυτονόητα και τα διατυμπανίζει αντί να σιωπά και να ψηφίζει σημαντικούς θεμελιώδεις νόμους πως θα το περιγράφατε αυτό?
Αυτό το φαινόμενο περιγράφεται συχνά ως επικοινωνιακός λαϊκισμός ή επικοινωνιακή υπερβολή. Σε πολιτικό και θεσμικό επίπεδο, μπορεί επίσης να χαρακτηριστεί ως:
Πολιτικός Εντυπωσιασμός
Η κυβέρνηση παρουσιάζει τα αυτονόητα –δηλαδή πράγματα που είναι υποχρέωσή της να πράξει– ως σπουδαία επιτεύγματα, με σκοπό να εντυπωσιάσει την κοινή γνώμη. Αντί να επικεντρώνεται σε ουσιαστικές θεσμικές μεταρρυθμίσεις και μακροπρόθεσμη πολιτική, επενδύει σε επικοινωνιακά τεχνάσματα. Αυτό ισχύει σε κάθε υπουργείο και τα νομοθετήματα που υποβάλλονται στη βουλή «αυτονόητα» και άνευ κόστους τα περισσότερα. (π.χ. Δικαιοσύνης, Προστασίας Πολίτη, Μεταφορών, Υγείας, Παιδείας….χωρίς όραμα, που απαιτείται αναδιάρθρωση εκ βάθρων συμβουλευμένοι τα διεθνή πρότυπα).
Διαστρέβλωση Προτεραιοτήτων
Η υπερπροβολή του αυτονόητου φανερώνει έλλειψη βαθύτερου πολιτικού σχεδίου ή αδυναμία υλοποίησης θεμελιωδών και αναγκαίων μεταρρυθμίσεων. Αντί να εργάζεται σιωπηρά για την παραγωγή σοβαρού νομοθετικού έργου, η κυβέρνηση επιλέγει να επικοινωνεί αντί να κυβερνά.
Κυβερνητικός Αυτοεγκωμιασμος, Κομπορρημοσυνη και Αυτοθαυμασμος
Πρόκειται για μια μορφή αυτοπροβολής (ιδίως σήμερα στην ψηφιακή εποχή κατά κόρον οι πολιτικοί τα εκμεταλλεύονται αυτά τα κοινωνικά μέσα δικτύωσης) , όπου η κυβέρνηση επιδιώκει να χτίσει θετική εικόνα μέσα από μικρά ή αυτονόητα έργα, παρουσιάζοντάς τα ως καινοτομίες ή επιτυχίες. Αυτό συνήθως γίνεται για να αποσπάσει την προσοχή από τις θεσμικές ανεπάρκειες ή τις αδυναμίες στη διακυβέρνηση.
Επικοινωνιακή αντικατάσταση της πολιτικής
Σε ορισμένες περιπτώσεις, η υπερπροβολή του αυτονόητου λειτουργεί ως υποκατάστατο της πραγματικής πολιτικής δράσης. Είναι μια στρατηγική όπου το «φαίνεσθαι» υπερτερεί του «είναι» – δηλαδή, η εικόνα υπερτερεί της ουσίας.
Συνοπτικά θα έλεγα πως όταν μια κυβέρνηση διατυμπανίζει τα αυτονόητα αντί να προχωρά σε σιωπηλές αλλά ουσιαστικές θεσμικές τομές, τότε ασκεί επικοινωνιακή πολιτική κενού περιεχομένου, επενδύει στον εντυπωσιασμό αντί της μεταρρύθμισης και υπονομεύει τη σοβαρότητα του δημοκρατικού της ρόλου.
| Πολιτική Ο αληθινός άρχων ου πέφυκε το αυτώ συμφέρον σκοπείσθαι αλλά το τω αρχομένω.
(Ο αληθινός άρχοντας δεν πρέπει να κοιτάζει το δικό του συμφέρον αλλά των υπηκόων του) Πολιτικη, Πλάτων |
Μήπως έχετε κατά νου κάποια παραδείγματα από την ελληνική πολιτεία?
Βεβαίως — η ελληνική πολιτική ζωή έχει προσφέρει αρκετά παραδείγματα υπερπροβολής των αυτονόητων από κυβερνήσεις, κυρίως σε περιόδους που ήθελαν να αποσπάσουν την προσοχή από ουσιαστικά προβλήματα ή να ενισχύσουν την εικόνα τους επικοινωνιακά. Εδώ είναι μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα:
- Η εγκατάσταση POS στις δημόσιες υπηρεσίες και στις λαϊκές αγορές
Πολλές φορές παρουσιάστηκε ως «μεταρρύθμιση» η απλή εφαρμογή της υποχρέωσης για χρήση POS ή ηλεκτρονικών αποδείξεων — μια αυτονόητη υποχρέωση σε σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος. Παρουσιάστηκε όμως επικοινωνιακά ως “χτύπημα στη φοροδιαφυγή”, ενώ δεν συνοδευόταν από ουσιαστικό έλεγχο ή διασύνδεση με τα φορολογικά συστήματα.
- Άνοιγμα παιδικών χαρών με… κορδέλες
Δημοτικές αρχές ή κυβερνητικοί εκπρόσωποι έχουν εγκαινιάσει —και διαφημίσει στα ΜΜΕ— ακόμα και ανακαινίσεις παιδικών χαρών, δημόσιων τουαλετών, ή τοποθέτηση παγκακιών. Δηλαδή αυτονόητες υποχρεώσεις συντήρησης του δημόσιου χώρου, που παρουσιάζονται με τελετές σαν «έργα ανάπτυξης».
- Προσλήψεις εκπαιδευτικών την τελευταία στιγμή
Σε διάφορες χρονιές, το Υπουργείο Παιδείας διαφήμισε ως επιτυχία ότι «οι δάσκαλοι ήταν στις θέσεις τους από την αρχή της σχολικής χρονιάς», ενώ αυτό αποτελεί βασική και αυτονόητη υποχρέωση ενός κράτους. Η δε πραγματικότητα συχνά δεν ανταποκρινόταν πλήρως στη διαφημιστική εικόνα.
- Διαφημιστική εκστρατεία για την απλή απονομή ψηφιακών πιστοποιητικών
Όταν εισήχθησαν βασικά ψηφιακά εργαλεία όπως το gov.gr, υπήρξε έντονη διαφημιστική προβολή για υπηρεσίες που απλώς ψηφιοποιούσαν ήδη υπάρχουσες λειτουργίες. Η ψηφιοποίηση είναι σημαντική, αλλά όταν παρουσιάζεται ως “επανάσταση”, χωρίς συνοδευτικές θεσμικές μεταρρυθμίσεις ή απλοποίηση του κράτους, τότε πρόκειται για υπερπροβολή του αυτονόητου.
- Αστυνόμευση ή “επιχειρήσεις τάξης”
Κατά καιρούς, έχουν παρουσιαστεί επιχειρήσεις της αστυνομίας —π.χ. καθαρισμός πλατειών ή εκκένωση εγκαταλελειμμένων κτηρίων— ως “παραδείγματα τάξης και ασφάλειας”, ενώ ήταν περιστασιακές δράσεις χωρίς συνοδευτικά σχέδια κοινωνικής πολιτικής. Ενίοτε είχαν καθαρά επικοινωνιακό χαρακτήρα.
Τι φανερώνουν αυτά τα παραδείγματα; Ότι υπάρχει συχνά επικέντρωση στην εικόνα και όχι στην ουσία. Οι πολίτες καλούνται να χειροκροτήσουν την κυβέρνηση για τα αυτονόητα — κάτι που υποβαθμίζει το επίπεδο δημόσιου διαλόγου και απομακρύνει τη συζήτηση από τις ουσιαστικές θεσμικές μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται.
| Στην πολιτική είσαι αναγκασμένος να προδίδεις είτε τη χώρα σου είτε τους ψηφοφόρους. Εγώ προτιμώ να προδίδω τους ψηφοφόρους.
Σαρλ Ντε Γκωλ |
Όταν κάθε φορά που συμβαίνει κάτι φοβερό στην Ελλάδα π.χ πυρκαγιές, τροχαία ατυχήματα, καθίζηση δρόμων, έλλειψη διαγραμμίσεων στους δρόμους κ.α αποκαλύπτεται η σήψη, η ανικανότητα , η έλλειψη οράματος, η έλλειψη αρίστων σε θέσεις αποφάσεων, η ατιμωρησία των οργάνων της πολιτείας. Πως θα το χαρακτηρίζατε αυτό?
Αυτό το φαινόμενο μπορεί να χαρακτηριστεί με αρκετούς όρους που αποτυπώνουν τη βαθύτερη παθογένεια του κρατικού μηχανισμού και της πολιτικής κουλτούρας στην Ελλάδα. Ορισμένοι από τους πιο αντιπροσωπευτικούς χαρακτηρισμούς είναι οι εξής:
Συστημική Διοικητική Παρακμή
Πρόκειται για μια γενικευμένη αποδιοργάνωση και φθορά των θεσμών, όπου οι δομές του κράτους δεν λειτουργούν προληπτικά ούτε αποτελεσματικά. Οι κρατικές υπηρεσίες μοιάζουν να κινούνται μηχανικά, χωρίς ευελιξία, χωρίς στόχο και κυρίως χωρίς σχεδιασμό.
Διαρθρωτική Ανικανότητα του Κράτους
Όταν κάθε κρίση αποκαλύπτει ανυπαρξία σχεδίου, πρόληψης ή έγκαιρης επέμβασης, αυτό δεν είναι απλώς αστοχία. Είναι ένδειξη θεσμικής ανικανότητας και έλλειψης ικανών ανθρώπων σε κρίσιμες θέσεις ευθύνης. Δεν υπάρχει αξιοκρατία, αλλά συχνά κομματοκρατία ή πελατειακές τοποθετήσεις.
Κρατική Σήψη και Πολιτική Υποκρισία
Η επανάληψη των ίδιων αποτυχιών (π.χ. στις πυρκαγιές κάθε χρόνο ή στα τροχαία λόγω κακών δρόμων) υποδεικνύει εκφυλισμό του κρατικού καθήκοντος. Όταν κανείς δεν λογοδοτεί και όλα αποδίδονται στη «μοίρα», τότε έχουμε έλλειψη λογοδοσίας και ατιμωρησία, που οδηγούν σε συστημική σήψη.
Κυβερνητικός Αυτοματισμός και Επανάληψη της Μετριότητας
Η αδυναμία ουσιαστικής αντίδρασης σε κάθε κρίση δείχνει ότι η διοίκηση λειτουργεί αντιδραστικά και όχι προληπτικά. Κυριαρχεί ο πρόχειρος αυτοσχεδιασμός, όχι το όραμα. Οι ίδιοι «μέτριοι» άνθρωποι σε θέσεις-κλειδιά δεν αντικαθίστανται, επειδή προάγεται η πολιτική πιστότητα, όχι η αριστεία.
Θεσμική Ανοχή στην Ατιμωρησία
Η επαναλαμβανόμενη έλλειψη συνεπειών για τις αποτυχίες, ακόμα και στις πιο τραγικές περιπτώσεις (όπως το δυστύχημα στα Τέμπη ή οι καταστροφικές πυρκαγιές), αποδεικνύει ότι η ποινική και πολιτική ευθύνη δεν ασκείται ουσιαστικά. Όταν δεν τιμωρείται κανείς, τότε η ανικανότητα διαιωνίζεται.
Ως συνολικός χαρακτηρισμός το φαινόμενο αυτό μπορεί να χαρακτηριστεί ως διαρθρωτική, θεσμική και πολιτισμική κρίση του ελληνικού κράτους, όπου η ανικανότητα, η ατιμωρησία, η έλλειψη οράματος και η απουσία αξιοκρατίας συνθέτουν ένα πλαίσιο κρατικής παρακμής. Κάθε τραγωδία λειτουργεί ως καθρέφτης της εθνικής απροετοιμασίας και της βαθιάς σήψης ενός διοικητικού μηχανισμού που λειτουργεί χωρίς ευθύνη και χωρίς σχέδιο.
| Ο της πόλεως όλης ήθος, ομοιούται τοις άρχουσιν.
(Το ήθος όλης της πολιτείας είναι το ίδιο μ’ αυτό εκείνων που την κυβερνούν).
Ισοκράτης
|
Όταν όλα τα παραπάνω συμβαίνουν σε μια κυβέρνηση ποια θα όφειλε να είναι η αντίδραση του πρωθυπουργού και των υπουργών?
Όταν όλα τα παραπάνω φαινόμενα — ανικανότητα, σήψη, ατιμωρησία, απουσία σχεδίου, τραγωδίες από κρατικές παραλείψεις — εκδηλώνονται επανειλημμένα υπό μια κυβέρνηση, τότε η αντίδραση του Πρωθυπουργού και των Υπουργών πρέπει να είναι θεσμικά σοβαρή, πολιτικά γενναία και ηθικά υπεύθυνη. Αναλυτικά:
- Ανάληψη Πολιτικής Ευθύνης με Ειλικρίνεια
Ο Πρωθυπουργός και οι Υπουργοί οφείλουν να μην κρύβονται πίσω από υπευθύνους τρίτου βαθμού ή πίσω από «θεομηνίες» και «ανθρώπινα λάθη». Πρέπει να σταθούν με ευθύτητα ενώπιον του λαού και να αναλάβουν την πλήρη πολιτική ευθύνη, χωρίς υπεκφυγές ή επικοινωνιακά τεχνάσματα.
Η ευθύνη στην ηγεσία δεν είναι μόνο νομική, αλλά κυρίως ηθική και πολιτική.
- Παραίτηση όπου χρειάζεται
Σε κάθε σοβαρή αστοχία με ανθρώπινες απώλειες ή με θεσμικές αποτυχίες:
- Ο αρμόδιος Υπουργός πρέπει να παραιτείται.
- Αν το πρόβλημα είναι εκτεταμένο, η παραίτηση του ίδιου του Πρωθυπουργού είναι ένδειξη πολιτικού ήθους — όχι αδυναμίας.
Αυτό ενισχύει τη λογοδοσία, αποκαθιστά την εμπιστοσύνη και τιμά τη δημοκρατία.
- Άμεση Θεσμική Μεταρρύθμιση και Αυτοκάθαρση
Δεν αρκεί η «συγγνώμη». Χρειάζονται:
- Αξιοκρατική ανασυγκρότηση των φορέων.
- Ανεξάρτητοι έλεγχοι και διαλεύκανση ευθυνών.
- Διαρθρωτικές αλλαγές στο κράτος (διοίκηση, πολιτική προστασία, Δικαιοσύνη).
Δηλαδή: θεσμική αυτοκάθαρση και επανεκκίνηση, όχι απλώς διορθώσεις προσώπων.
- Απομάκρυνση των ανεπαρκών και κομματικών στελεχών
Οφείλουν να σταματήσουν οι κομματικοί διορισμοί και να δοθεί χώρος σε πραγματικούς άριστους και όχι σε «ημέτερους». Διαφορετικά, αναπαράγεται η ίδια ανικανότητα.
- Κάλεσμα σε εθνικό διάλογο
Σε περιόδους εθνικής κρίσης ή επαναλαμβανόμενων αποτυχιών, απαιτείται:
- Διακομματικός διάλογος
- Αναζήτηση κοινών λύσεων, όχι πολιτική αντιπαλότητα.
- Σεβασμός στην κοινωνία και όχι κυνισμός.
- Ταπεινότητα – Όχι Επικοινωνιακή Προσέγγιση
Ο Πρωθυπουργός και οι Υπουργοί οφείλουν να σιωπούν όταν πρέπει και να μην επιχειρούν επικοινωνιακή διαχείριση της αποτυχίας. Η αλαζονεία και η προσπάθεια να “διασωθεί η εικόνα” καταστρέφουν ό,τι έχει απομείνει από την εμπιστοσύνη των πολιτών.
Ως συνολική απάντηση θα έλεγα ότι σε μια δημοκρατία, η ηγεσία δεν είναι μόνο εξουσία — είναι και ευθύνη απέναντι στην Ιστορία, τον λαό και τους θεσμούς. Όταν όλα καταρρέουν γύρω από μια κυβέρνηση, ο Πρωθυπουργός και οι Υπουργοί οφείλουν να λειτουργήσουν με πολιτικό θάρρος, αυτογνωσία και αξιοπρέπεια, είτε για να αλλάξουν ριζικά την πορεία, είτε για να αποχωρήσουν με σεβασμό.
| Στην πολιτική υπάρχουν πράγματα που λέγονται αλλά δεν γίνονται και πράγματα που γίνονται αλλά δεν λέγονται.
Κωνσταντίνος Καραμανλής |
Καλώς. Τότε το πιο αποφασιστικό βήμα είναι η προσφυγή στις κάλπες?
Ακριβώς — όταν μια κυβέρνηση αποτυγχάνει σε θεμελιώδη καθήκοντα του κράτους, και ιδιαίτερα όταν το πράττει συστηματικά, το πιο αποφασιστικό, θεσμικά έντιμο και δημοκρατικά καθαρό βήμα είναι η επαναφορά στις κάλπες.
Γιατί οι κάλπες είναι το κρίσιμο βήμα;
- Η λαϊκή εντολή δεν είναι λευκή επιταγή
Μια κυβέρνηση εκλέγεται με εντολή να υπηρετήσει το δημόσιο συμφέρον. Αν αποδεικνύεται ανεπαρκής, καταχρηστική ή αδιάφορη, τότε ο λαός πρέπει να έχει τον λόγο ξανά. - Η ψήφος είναι η ύστατη πράξη λογοδοσίας
Δεν υπάρχει ανώτερο μέτρο λογοδοσίας στη δημοκρατία από το να κριθεί μια κυβέρνηση από τον ίδιο τον λαό που την εξέλεξε. - Ανανεώνεται ή ανατρέπεται η εμπιστοσύνη
Αν η κοινωνία θεωρεί ότι η κυβέρνηση αξίζει δεύτερη ευκαιρία, θα της τη δώσει. Αν όχι, θα τη συνεπώς αποπέμψει. Αυτό είναι το νόημα της δημοκρατίας. - Η πολιτική σταθερότητα δεν είναι αυτοσκοπός
Σταθερότητα χωρίς αποτελεσματικότητα και ηθική νομιμοποίηση είναι κενή. Οι εκλογές δεν είναι απειλή, αλλά καθαρτήριο της πολιτικής ζωής.
Άρα: Όταν η διακυβέρνηση αποτυγχάνει δομικά και επαναλαμβανόμενα σε βασικές λειτουργίες (π.χ. πρόληψη καταστροφών, διαφάνεια, ασφάλεια, αξιοκρατία, κοινωνική δικαιοσύνη), τότε το πιο υπεύθυνο βήμα είναι η προσφυγή στη λαϊκή ετυμηγορία. Όχι από αδυναμία, αλλά από σεβασμό στη δημοκρατία.
| Όρκος δ’ εταίρας ταυτό και δημηγόρου: Εκάτερος αυτών ομνύει προς όν λαλεί.
(Ο όρκος της πόρνης μοιάζει με τον όρκο του πολιτικού: και οι δύο ορκίζονται σε όποιον απευθύνονται).
Δίφιλος |
Μετά από αυτά τι οφείλει ένα νέο κόμμα αντιπολίτευσης να προσφέρει στο λαό ως δέσμευση που να αφορά την ασφάλεια, υγειά, ισορροπημένη σχέση με μεγάλες δυνάμεις, πατριωτισμό και άλλα;
Εξαιρετική ερώτηση – και πολύ κρίσιμη. Ένα νέο κόμμα αντιπολίτευσης, που επιθυμεί πραγματικά να αποτελέσει εναλλακτική λύση εξουσίας μετά από μια περίοδο αποτυχημένης διακυβέρνησης, δεν αρκεί να καταγγέλλει. Οφείλει να προτείνει ένα εφικτό, καθαρό και συνεκτικό σχέδιο για τη χώρα.
Παρακάτω, σου παραθέτω θεμελιώδεις δεσμεύσεις που οφείλει να προσφέρει στο λαό ένα τέτοιο κόμμα, εάν θέλει να εμπνεύσει, να πείσει και να κυβερνήσει με υπευθυνότητα:
- Ασφάλεια με όρους Δημοκρατίας και Αποτελεσματικότητας
- Αναδιοργάνωση της Πολιτικής Προστασίας με επιστημονικό σχεδιασμό (π.χ. πρόληψη πυρκαγιών, έγκαιρη ειδοποίηση, τεχνολογική υποστήριξη, drones, satellites).
- Ενίσχυση της τροχαίας και της οδικής ασφάλειας με σοβαρή διαγράμμιση, κάμερες παρακολούθησης σε επαρχιακούς και εθνικούς δρόμους για τους δράστες και τον περιορισμό εγκληματικών πράξεων, με σύγχρονα πρότυπα.
- Επανακαθορισμός του ρόλου της Αστυνομίας: από κατασταλτικός μηχανισμός → σε δύναμη πρόληψης και προστασίας του πολίτη, με διαφάνεια και λογοδοσία.
- Υγεία ως προτεραιότητα εθνικής ασφάλειας
- Δημόσιο σύστημα Υγείας ισχυρό και καθολικό, με αξιοπρεπή πρόσβαση για όλους.
- Ενίσχυση της πρωτοβάθμιας φροντίδας και στελέχωση των δομών στην περιφέρεια.
- Αποπολιτικοποίηση των διοικήσεων νοσοκομείων: μόνο αξιοκρατία, όχι κομματικοί φίλοι.
- Εθνική Κυριαρχία – Υπεύθυνες Σχέσεις με Μεγάλες Δυνάμεις
- Ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική με εθνική πυξίδα, όχι υποτέλεια σε ΗΠΑ, Ε.Ε. ή Ρωσία.
- Αξιοπρεπής στάση απέναντι στην Τουρκία με ισχυρή αποτρεπτική διπλωματία και εθνική ενότητα στα ελληνοτουρκικά.
- Εθνική στρατηγική για τα Βαλκάνια – όχι μόνο αντιδράσεις, αλλά πρωτοβουλίες.
- Πατριωτισμός χωρίς εθνικισμό – Ανθρωπισμός χωρίς αφέλεια
- Προστασία της ταυτότητας και της ιστορίας χωρίς δημαγωγία ή μίσος.
- Ρεαλιστική μεταναστευτική πολιτική με σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα αλλά και αυστηρότητα εκεί που χρειάζεται.
- Διδασκαλία ουσιαστικού πατριωτισμού στο σχολείο, με έμφαση στη δημοκρατία και τη συλλογική ευθύνη.
- Διοίκηση χωρίς διαφθορά – Διαφάνεια ως δόγμα
- Κατάργηση κομματικών διορισμών – οι δημόσιοι οργανισμοί να στελεχώνονται μόνο με διαγωνισμούς και μοριοδότηση.
- Ψηφιακή διαφάνεια σε όλες τις αποφάσεις του κράτους: προμήθειες, προσλήψεις, έργα.
- Ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης με θεσμικές εγγυήσεις.
- Απαγόρευση και εφαρμογή ασύμβατου επιχειρηματιών να υπουργοποιούνται (ανεμογεννήτριες, ενεργεία, πετρέλαιο, έργα οδοποιίας, ξενοδοχειακές μονάδες κ.α)
- Εκπαίδευση και Ανάπτυξη για τους Πολλούς, όχι για τους Λίγους
- Δημόσια παιδεία υψηλού επιπέδου, με αξιολόγηση, στήριξη εκπαιδευτικών, και εκσυγχρονισμό.
- Προώθηση της καινοτομίας, της έρευνας και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
- Ανάπτυξη που δεν συνθλίβει τον άνθρωπο και το περιβάλλον.
- Πολιτικό Ήθος και Παραδειγματισμός
- Καμία ανοχή σε σκάνδαλα – πλήρης διαφάνεια στα οικονομικά των κομμάτων και πολιτικών.
- Περιορισμός της βουλευτικής ασυλίας και της βιομηχανίας «βολέματος»
- Δέσμευση για εναλλαγή προσώπων και όρια στις θητείες.
Συμπερασματικά: Ένα νέο κόμμα δεν χρειάζεται να υποσχεθεί τα πάντα. Πρέπει να υποσχεθεί λίγα, συγκεκριμένα και εφικτά, και να δεσμευτεί πως θα τα κάνει με ήθος, σχέδιο και αλήθεια.
Αν έχει όραμα, ικανότητα και πολιτικό ήθος, τότε μπορεί να πείσει τον λαό πως δεν είναι μια ακόμα φούσκα, αλλά μια ευκαιρία επανεκκίνησης της χώρας.
| Φωνή μιαρά, γέγονας κακώς, αγοραίος εί, έχεις άπαντα προς πολιτείαν ά δει.
(Βρώμικη φωνή, κακή ανατροφή, είσαι χυδαίος, τα έχεις όλα όσα χρειάζονται για να ασχοληθείς με την πολιτική).
Αριστοφάνης
|
Σχετικά με Τουρκία και ανάπτυξη αποτρεπτικών οπλών νεών τεχνολογιών; Οι Έλληνες επιστήμονες είναι γεγονός διαπρέπουν παντού στο κόσμο. Τι πρέπει να γίνει από μια κυβέρνηση, ώστε να αναπτυχθούν όπλα αποτροπής, αλλά και επιθετικά (ετοιμάσου για πόλεμο για να διατηρήσεις την ειρήνη) σε πολύ σύντομο χρόνο στην πράξη αξιοποιώντας αυτό το ευφυές ελληνικό δυναμικό?
Πολύ εύστοχο ερώτημα — και εξαιρετικά κρίσιμο για μια σοβαρή εθνική στρατηγική αποτροπής.
Η Ελλάδα διαθέτει ελληνικό επιστημονικό δυναμικό παγκόσμιας εμβέλειας σε τομείς όπως:
- Αεροδιαστημική
- Νανοτεχνολογία
- Πληροφορική / AI / Κυβερνοασφάλεια
- Μηχανολογία / Ενεργειακά Συστήματα
- Συστήματα UAV/UCAV (μη επανδρωμένα)
Αυτό το δυναμικό παραμένει ανεκμετάλλευτο λόγω αδρανούς κράτους, έλλειψης στρατηγικής, και πολιτικής μετριότητας. Μια κυβέρνηση που εννοεί αποτροπή και εθνική ανεξαρτησία, οφείλει να προχωρήσει σε εθνικό σχέδιο εγχώριας στρατιωτικής τεχνολογίας.
Τι πρέπει να κάνει στην πράξη η κυβέρνηση για να αναπτυχθούν αποτρεπτικά και επιθετικά όπλα υψηλής τεχνολογίας:
Άμεση ανάγκη είναι η δημιουργία των παρακάτω δράσεων με υποδομή, προσωπικό εγκαταστάσεις και όχι απλά κέντρα στα χαρτιά.
- Ίδρυση Εθνικού Οργανισμού Αμυντικής Καινοτομίας (ΕΟΑΚ)
- Στα πρότυπα του αμερικανικού DARPA ή του Ισραηλινού Rafael Advanced Defense Systems.
- Ανεξάρτητος οργανισμός με ταχεία χρηματοδότηση ερευνητικών και στρατιωτικών project.
- Συνεργασία στρατού – πανεπιστημίων – ιδιωτικών εταιρειών.
Έγινε πρόσφατα το Ελληνικού Κέντρου Αμυντικής Καινοτομίας όμως έστω και αργά η ταχύτητα υλοποίησης διαγωνισμών η επάνδρωση με τεχνικό προσωπικό και η συμβουλευτική δράση Ελλήνων εσωτερικού και ιδίως εξωτερικού πρέπει να τακτοποιηθεί «χθες»! Απεύχομαι να επαναλαμβάνονται οι ακυρώσεις διαγωνισμών, η πρόσληψη ημέτερων, και να αρχίσει νη λειτουργία εντός 12 μηνών!
- Ανάκληση και εγκατάσταση Ελλήνων επιστημόνων του εξωτερικού
- Παροχή φορολογικών και επαγγελματικών κινήτρων για επιστροφή εγκεφάλων.
- Δημιουργία ερευνητικών βάσεων σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Ξάνθη, Πάτρα, Λαύριο, με ειδικό καθεστώς.
- Σύμπραξη δημόσιου – ιδιωτικού τομέα
- Ενίσχυση εγχώριων εταιρειών που μπορούν να κατασκευάσουν:
- Drones (UAVs/UCAVs)
- Πυρομαχικά έξυπνης καθοδήγησης
- Συστήματα κυβερνοάμυνας
- Δορυφορικά μέσα επιτήρησης
Παράδειγμα: μια ομάδα Ελλήνων μηχανικών της NASA θα μπορούσε σε 12–18 μήνες να αναπτύξει ελληνικό drone για στρατιωτική χρήση — αρκεί να υπάρξει χρηματοδότηση, νομική διευκόλυνση και στρατηγική.
- Ταχεία στρατιωτική παραγωγή & εξαγωγικός σχεδιασμός
- Ό,τι αναπτύσσεται να μπαίνει γρήγορα σε παραγωγή με την ΕΑΒ, ΕΑΣ ή νέες εγχώριες μονάδες.
- Δυνατότητα εξαγωγής σε φιλικά κράτη για ενίσχυση και της οικονομίας.
- Δημιουργία στρατηγικού ερευνητικού δικτύου Αμυντικής Τεχνολογίας στα Πανεπιστήμια
- Θεσμοθέτηση εδρών και προγραμμάτων αμυντικής τεχνολογίας σε ΕΜΠ, ΑΠΘ, Δημοκρίτειο, Παν. Πατρών, Κρήτης και όπου υφίσταται hub σε ΑΕΙ η ερευνητικό Κέντρο στην Χώρα μας.
- Κρατική χρηματοδότηση σε μεταπτυχιακά που παράγουν εφαρμογές για τις Ένοπλες Δυνάμεις.
Πού στοχεύει αυτό το εθνικό σχέδιο;
Στοχεύει στα παρακάτω:
- Αποτροπή μέσω αυτόνομης αμυντικής ισχύος — όχι συνεχής εξάρτηση από συμμάχους.
- Ενεργητική ικανότητα απάντησης στην Τουρκία, όχι μόνο παθητική άμυνα.
- Στρατηγική αυτονομία μέσα στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ.
- Τεχνολογική υπεροχή ως στοιχείο εθνικής αξιοπρέπειας.
Συμπερασματικά: Η Ελλάδα δεν υστερεί σε μυαλά, υστερεί σε πολιτική βούληση και στρατηγική αποφασιστικότητα. Με σωστή ηγεσία, μπορεί σε 2–4 χρόνια το πολύ (όχι 2030+….) να αναπτύξει:
- Ελληνικά drones,
- Συστήματα κυβερνοάμυνας,
- Αντι-drone τεχνολογίες,
- Καινοτόμα οπλικά υποσυστήματα που θα αλλάξουν την ισορροπία.
Αυτό είναι πατριωτισμός της πράξης, όχι των συνθημάτων.
Κι όμως ο υπουργός Δενδιας αναφέρεται μέχρι το 2030 και μετά βλέπουμε….Πάντα στο μέλλον «θα» κάνουν κάτι. Πέστε μας τι μπορεί να αναπτυχθεί?!
Απόλυτα κατανοητό και δικαιολογημένο το ερώτημά σου. Όχι “το 2030”, όχι “ΘΑ” – αλλά τώρα. Η Ελλάδα, με σωστή ηγεσία και ενεργοποίηση του εγχώριου τεχνικού και επιστημονικού δυναμικού, μπορεί εντός 12–24 μηνών να αναπτύξει πραγματικά συστήματα αποτροπής και επιθετικής χρήσης, χωρίς να περιμένει «στρατηγικό βάθος» δεκαετίας.
Τι μπορεί να αναπτυχθεί άμεσα (0–2 χρόνια) στην ΠΡΑΞΗ:
Πολλά και διάφορα:
- Ελληνικά Drones (UAV/UCAV) με οπλικό φορτίο
- Ήδη ελληνικές ομάδες (π.χ. Αριστοτέλειο Παν/μιο, ΕΜΠ) έχουν πρωτότυπα μη επανδρωμένων αεροσκαφών.
- Μπορούν να ενταχθούν σε γραμμή παραγωγής σε συνεργασία με ΕΑΒ ή ιδιωτικά ναυπηγεία/εργοστάσια.
- Χρόνος υλοποίησης: 12–18 μήνες
- Κόστος: 10x μικρότερο από αγορά Ισραηλινών ή Τουρκικών UCAV.
- Χρήση: Επιτήρηση συνόρων, στοχοποίηση, άμεση προσβολή στόχων σε νησιά/Αιγαίο/Έβρο.
- Αντι-drone συστήματα λέιζερ και παρεμβολών
- Ήδη παγκοσμίως χρησιμοποιούνται laser-based anti-drone συστήματα μικρής εμβέλειας.
- Μπορούν να αναπτυχθούν σε συνεργασία με ελληνικές εταιρείες ρομποτικής/ηλεκτρονικών.
- Χρήση: Αντιαεροπορική άμυνα βάσεων, νησιών, στρατηγικών στόχων.
- Χρόνος: 6–12 μήνες για πρώτη λειτουργική μονάδα.
- Έξυπνα Πυρομαχικά – Οβίδες ακριβείας GPS/INS
- Τεχνολογία καθοδήγησης πυρομαχικών (όπως οι αμερικανικές Excalibur) μπορεί να παραχθεί με ελληνικές εταιρείες software/ηλεκτρονικών.
- Μικρά κυκλώματα, φθηνά, με πολλαπλάσια ακρίβεια σε βολές ΠΒ.
- Χρόνος: 12 μήνες για παραγωγή πρώτων παρτίδων.
- Ελληνικό Anti-Ship Drone / Ναυτικό drone (Unmanned Surface Vehicle)
- Ιδανικό για το Αιγαίο – επανδρωμένα ή μη σκάφη χαμηλού κόστους, εξοπλισμένα με εκρηκτικά ή ραντάρ επιτήρησης.
- Μπορούν να λειτουργήσουν ως «σμήνη» ναυτικής αποτροπής απέναντι σε τουρκικά πλοία.
- Χρόνος: 12–20 μήνες από ελληνικά ναυπηγεία και τεχνικές σχολές.
- Αναβάθμιση Επικοινωνιών/Κυβερνοάμυνας
- Εγχώρια ανάπτυξη κρυπτογραφημένων επικοινωνιακών πρωτοκόλλων, κυβερνοασφάλειας στα δίκτυα των ΕΔ.
- Συμμετοχή πανεπιστημίων (ΕΜΠ, Παν. Πειραιά, Παν. Μακεδονίας).
- Χρόνος: 3–6 μήνες για πιλοτικές εφαρμογές.
- Μικροδορυφόροι Εθνικής Επιτήρησης (CubeSats)
- Χαμηλού κόστους, ελαφροί δορυφόροι για επιτήρηση του Αιγαίου, αναγνώριση κινήσεων.
- Το Παν. Πατρών και άλλοι ελληνικοί φορείς έχουν ήδη τεχνογνωσία.
- Χρόνος: 18–24 μήνες με συνεργασία ESA ή εμπορικού παρόχου εκτόξευσης.
- Υποθαλάσσιο δίκτυο αισθητήρων στις θάλασσες μας
- Υποβρύχια σύνδεση φυσικών αεροπλανοφόρων (τα νησιά μας μικρά και μεγάλα) στο Αιγαίο και Ιόνια με αισθητήρες για εντοπισμό & ανίχνευση υποβρυχίων κάθε είδους.
Προϋποθέσεις:
- Ίδρυση Γραφείου Άμεσης Αμυντικής Καινοτομίας υπαγόμενο στον Πρωθυπουργό ή στο ΥΠΕΘΑ.
- Εξασφάλιση κονδυλίου 150–300 εκατ. € από ΕΣΠΑ, ΕΑΒ ή Αμυντικό Προϋπολογισμό.
- Νομοθετικό fast-track για πατέντες, άδειες, προκηρύξεις και στρατιωτική ενσωμάτωση.
- Συγκρότηση Ειδικού Επιστημονικού Συμβουλίου Ελλήνων της Διασποράς (ΗΠΑ, Ισραήλ, Γαλλία, Γερμανία).
Συμπέρασμα:¨Η Ελλάδα δεν χρειάζεται να περιμένει το 2030. Μπορεί μέσα στο 2025–2026 να έχει:
- Δικά της μαχητικά drones,
- Αντι-drone συστήματα,
- Δίκτυο κυβερνοάμυνας,
- Έξυπνα πυρομαχικά και μικροδορυφόρους.
Αρκεί η πολιτική ηγεσία να το πιστέψει και να δράσει, χωρίς να σκέφτεται μόνο ψηφοθηρικά.
| Ως οι Ινδοί εις φυλάς, ούτω και οι Έλληνες διαιρούνται εις τρεις κατηγορίας:
α) Εις συμπολιτευομένους, ήτοι έχοντας κοχλιάριον να βυθίζωσιν εις την χύτραν του προϋπολογισμού.β) Εις αντιπολιτευομένους, ήτοι μη έχοντας κοχλιάριον και ζητούντας εν παντί τρόπω να λάβωσιν τοιούτον. γ) Εις εργαζομένους, ήτοι ούτε έχοντας κοχλιάριον ούτε ζητούντας, αλλ’ επιφορισμένους να γεμίζωσι την χύτραν διά του ιδρώτος των. Εμμανουήλ Ροΐδης |
Και ένα τελευταίο ερώτημα κύριε Καθηγητά πιο σχετικό και με την ειδικότητα σας: Διαπιστώθηκε οτι η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση στο υπουργείο πολιτισμού για τις εφορίες αρχαιοτήτων ή για να κατασκευαστεί ιστοσελίδα για κάθε Μουσείο μετά από λίγο καιρό και ενώ ήταν αναρτημένη δημόσια κατέβηκε, ενώ έπρεπε ως οφείλαν να την διατηρούν δημόσια ;
Η ερώτησή σας αναδεικνύει ένα βαθύ, χρόνιο πρόβλημα κακοδιοίκησης και έλλειψης σεβασμού προς τον δημόσιο πόρο και τον πολιτισμό, που συχνά χαρακτηρίζει τμήματα της ελληνικής δημόσιας διοίκησης. Πάμε ευθέως στις πιθανές εξηγήσεις — και όλες είναι σοβαρές:
Πιθανές αιτίες για την απόσυρση ή εγκατάλειψη ιστοσελίδων μουσείων που δημιουργήθηκαν με ευρωπαϊκά κονδύλια:
- Έλλειψη σχεδίου βιωσιμότητας
Το έργο υλοποιήθηκε απλώς για να απορροφηθεί το κονδύλι, χωρίς πρόβλεψη για συντήρηση, hosting, αναβάθμιση.
Η χρηματοδότηση κάλυψε μόνο την κατασκευή, και κανείς δεν ανέλαβε την ευθύνη της συντήρησης μετά.
- Γραφειοκρατική αδράνεια ή αμέλεια
Ο ιστότοπος μπορεί να κατέβηκε επειδή έληξε το domain, δεν πληρώθηκε ο server, ή έπαψε να υποστηρίζεται τεχνικά.
Καμία αρμόδια υπηρεσία δεν κινητοποιήθηκε για να το ανανεώσει.
- Ανεπάρκεια προσωπικού ή πόρων στις Εφορείες Αρχαιοτήτων
Οι κατά τόπους Εφορείες συχνά δεν έχουν ούτε 1 εξειδικευμένο υπάλληλο πληροφορικής.
Επομένως, αδυνατούν να διαχειριστούν ή να ενημερώνουν τεχνικά το site.
- Κακή ή πρόχειρη υλοποίηση
Πολλά έργα γίνονται με πρόχειρο τρόπο, χωρίς ποιότητα, χωρίς συμβατότητα με μελλοντικές απαιτήσεις.
Έτσι, είτε είναι ανεπαρκή είτε απλώς κρίνονται «παρωχημένα» και κατεβαίνουν για να ξεχαστούν.
- Πολιτικό ή εσωτερικό “κατέβασμα”
Σε κάποιες περιπτώσεις, αποσύρονται ιστοσελίδες λόγω αλλαγής διοίκησης, φορέα ή πολιτικής γραμμής (π.χ. διαφορετική αισθητική, περιεχόμενο, προμηθευτές).
Σπάνια θα σου το πουν δημόσια, αλλά συμβαίνει.
- Καμιά κύρωση ή λογοδοσία για κακοδιαχείριση
Όταν δεν υπάρχει λογοδοσία, οτιδήποτε γίνεται μόνο για «να μπει το τιμολόγιο και να φαινόμαστε οτι κάναμε κάτι».
Δεν υπάρχει μηχανισμός επιθεώρησης που να λέει: “Τι απέγινε ο ιστότοπος του μουσείου Χ που πληρώθηκε με 40.000 € το 2021;”.
Το αποτέλεσμα;
- Δημόσιο χρήμα πεταμένο.
- Ο πολιτισμός χωρίς ψηφιακή παρουσία.
- Οι πολίτες και επισκέπτες χωρίς πρόσβαση σε πληροφορία.
- Και το κυριότερο: καμιά τιμωρία ή ανάληψη ευθύνης.
Τι θα έπρεπε να ισχύει:
- Νομοθετημένη υποχρέωση διατήρησης για 10 έτη κάθε ψηφιακού έργου πολιτιστικού περιεχομένου που χρηματοδοτείται από ΕΕ.
- Δημιουργία Κεντρικού Μητρώου Ψηφιακών Έργων Πολιτισμού, με τεχνική υποστήριξη από το ΥΠΠΟ.
- Έλεγχος και επιθεώρηση ανά 12μηνο για το αν λειτουργεί, ενημερώνεται, συντηρείται.
- Δημόσια πρόσβαση σε όλα τα παραδοτέα έργα ΕΣΠΑ/ΕΕ για πολιτισμό, με ευθύνη διαφάνειας.
