Το κοίτασμα South Pars αποτελεί το μεγαλύτερο ενιαίο κοίτασμα φυσικού αερίου παγκοσμίως και μοιράζεται από κοινού μεταξύ του Ιράν και του Κατάρ. Ενδεχόμενο πλήγμα στις παραγωγικές ή επεξεργαστικές εγκαταστάσεις του, είτε μέσω στρατιωτικής ενέργειας είτε λόγω δολιοφθοράς, θα μπορούσε να προκαλέσει σοβαρές αναταράξεις στην παγκόσμια αγορά ενέργειας, με έμφαση κυρίως στο φυσικό αέριο αλλά και δευτερογενώς στο πετρέλαιο.
1. Ανατίμηση των διεθνών τιμών φυσικού αερίου
Το South Pars, σε συνδυασμό με το βόρειο τμήμα του κοιτάσματος (North Dome στο Κατάρ), διαθέτει περίπου το 10% των παγκοσμίων αποθεμάτων φυσικού αερίου. Η παραμικρή διακοπή στη ροή αερίου από την περιοχή θα επιφέρει σημαντική μείωση της προσφοράς, γεγονός που δύναται να οδηγήσει σε εκτόξευση των διεθνών τιμών LNG, ιδιαίτερα στις αγορές της Ασίας και της Ευρώπης. Ειδικά στις χώρες που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου (π.χ. Ιαπωνία, Νότια Κορέα, ευρωπαϊκά κράτη), η ανισορροπία προσφοράς–ζήτησης θα επιφέρει ραγδαίες αυξήσεις τιμών στις spot αγορές, αντίστοιχες ή και μεγαλύτερες από εκείνες που παρατηρήθηκαν κατά την ενεργειακή κρίση του 2022.
2. Έμμεση επίδραση στις τιμές πετρελαίου
Παρότι το South Pars αφορά κυρίως φυσικό αέριο, οποιαδήποτε ένταση στον Περσικό Κόλπο δημιουργεί γεωπολιτικό κίνδυνο ευρύτερης αποσταθεροποίησης, κυρίως ως προς την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας από τα Στενά του Ορμούζ, μέσω των οποίων διέρχεται σημαντικό ποσοστό του παγκόσμιου πετρελαίου. Οι αγορές αντιδρούν άμεσα σε τέτοιες εξελίξεις, συχνά με προληπτική ανατίμηση των τιμών πετρελαίου, τόσο λόγω πραγματικής έλλειψης όσο και λόγω κερδοσκοπίας.
3. Αναθεώρηση των πολιτικών ενεργειακής ασφάλειας
Ένα τέτοιο γεγονός θα ενισχύσει την ανάγκη για περαιτέρω διαφοροποίηση των ενεργειακών πηγών από τις εισαγωγικές χώρες, με επιτάχυνση των επενδύσεων σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, στρατηγικά αποθέματα LNG, αλλά και σε πυρηνική ενέργεια. Η ανασφάλεια στην περιοχή θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει σε μακροπρόθεσμες ανακατατάξεις στην παγκόσμια ενεργειακή στρατηγική.
4. Αύξηση κόστους μεταφοράς και ασφάλισης
Η όξυνση των εντάσεων στην περιοχή θα επιφέρει άμεση αύξηση στα ασφάλιστρα ναυτιλίας και μεταφοράς ενεργειακών προϊόντων, γεγονός που θα μετακυλιστεί στις τελικές τιμές τόσο του φυσικού αερίου όσο και του πετρελαίου. Σε περίπτωση παρατεταμένης κρίσης, η διαμόρφωση εναλλακτικών διαδρομών μεταφοράς, αν και τεχνικά εφικτή, θα οδηγήσει σε σημαντικές καθυστερήσεις και αυξημένο κόστος.
Ένα χτύπημα στις πλατφόρμες του South Pars θα είχε άμεσες και ευρείες επιπτώσεις στις διεθνείς τιμές ενέργειας, όχι μόνο λόγω του κρίσιμου ρόλου του κοιτάσματος στην παγκόσμια προσφορά φυσικού αερίου, αλλά και λόγω της γεωπολιτικής βαρύτητας της περιοχής. Τέτοια εξέλιξη θα έπληττε πρωτίστως τις χώρες υψηλής ενεργειακής εξάρτησης και θα ενίσχυε τις διεθνείς τάσεις προς ενεργειακή αυτάρκεια και ασφάλεια.
