Του Ιωάννη Χρ. Ιακωβίδη- Διδάκτωρ Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου, φιλόλογος, ιστορικός ,πολιτικός επιστήμων και συγγραφέας.
Το Σπίτι της Κύπρου, η οικογένεια Πέτρου Στυλιανού και οι εκδόσεις Ηλία
Επιφανίου, διοργάνωσαν στις 30 Μαΐου 2025, στο Σπίτι της Κύπρου, Ξενοφώντος 2 Α
στο Σύνταγμα, την παρουσίαση του αφιερωματικού τεύχους του περιοδικού «
Κυπριακή Εστία» για τον αγωνιστή, πολιτικό και συγγραφέα, Πέτρο Στυλιανού.
Χαιρετισμό απηύθυναν οι κύριοι Κώστας Μαυρίδης, Ευρωβουλευτής, Γιώργος
Συλλούρης, Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Κυπριακών Οργανώσεων Ελλάδας, Ανδρέας
Βοσκός, ομότιμος Καθηγητής Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας (με έμφαση στην Αρχαία
Κυπριακή Γραμματεία) του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
(Ε.Κ.Π.Α.) Ηλίας Επιφανίου , εκδότης και δρ Κυριάκος Κενεβέζος, πρώην Υπουργός
Παιδείας και Πολιτισμού της Κυπριακής Δημοκρατίας και τέως Πρέσβης της Κυπριακής
Δημοκρατίας στην Αθήνα.
Για τον αείμνηστο Πέτρο Στυλιανού μίλησαν οι κύριοι Κυριάκος Ιωάννου,
Νεοελληνιστής, Φιλόλογος, Διδάσκων στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, Πρόεδρος του
Ομίλου Λογοτεχνίας και Κριτικής, Γιώργος Γεωργής, Ιστορικός, Διπλωμάτης και πρώην
Πρέσβης της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Αθήνα, Δημήτρης Αγγελάτος, Καθηγητής
Νεοελληνικής Φιλολογίας και Θεωρίας Λογοτεχνίας Τμήματος Φιλολογίας Ε.Κ.Π.Α. και
Μιχαήλ Σ. Καλαβρός, Υποψήφιος Διδάκτωρ Νεοελληνικής Φιλολογίας Ε.Κ.Π.Α. Η
κυρία Εύη Στυλιανού απηύθυνε αντιφώνηση εκ μέρους της οικογένειας.
Την εκδήλωση είχε συντονίσει ο δρ Κωνσταντίνος Μπούρας, Ποιητής, Θεατρολόγος,
Μεταφρασιολόγος και Κριτικός και κατά τη διάρκειά της προβλήθηκε ταινία για το
έργο του Πέτρου Στυλιανού με τον Πασχάλη Παπαπέτρου ως σκηνοθέτη. ( 30-5-
2025_ΔΤ_Πέτρος Στυλιανού )
Ο Πέτρος Στυλιανού (1933-2024), αγωνιστής, πολιτικός και συγγραφέας, είχε
γεννηθεί στην Κυθρέα και ενεγράφη ως φοιτητής Ελληνικής Φιλολογίας του
Πανεπιστημίου Αθηνών. Ωστόσο διέκοψε τις σπουδές του, οι οποίες ολοκληρώθηκαν το
1972, για να συμμετάσχει στον Απελευθερωτικό Αγώνα της Ε.Ο.Κ.Α(1955-59), με τοψευδώνυμο « Τεύκρος», ως τομεάρχης της Ε.Ο. Κ.Α.( βλ. Εύη Στυλιανού, «Αθανασία»,
« Στον πατέρα μου», στην Κυπριακή Εστία, σελ.42). Ο Άγγλοι αποικιοκράτες τον
υπέβαλαν σε επώδυνα βασανιστήρια το 1957 και πολυετείς διώξεις. Τον καταδίκασαν
με την ποινή της δεκαπενταετούς καθείρξεως στις Κεντρικές Φυλακές και σε φυλακές
του Κεντ και του Λονδίνου, ως « τρομοκράτη», που συνδέθηκε με συγκρατουμένους
του( αξιόλογα στελέχη του IRA) που τους μάθαινε Ελληνικά και μέσω αυτών
προβαλλόταν διεθνώς το Κυπριακό. Αφέθηκε ελεύθερος το 1959, όταν κατέστη η
Κύπρος ανεξάρτητο κράτος.
Προσέφερε τις υπηρεσίες του στη Μεγαλόνησο, μεταξύ άλλων, υπό τις ιδιότητές
του ως Εκπαιδευτικού, Βουλευτή, Υφυπουργού Εσωτερικών, Συμβούλου του Προέδρου
της Κυπριακής Δημοκρατίας, Σπύρου Κυπριανού( όσον αφορά στα πολιτιστικά θέματα
και την σύσταση του Πανεπιστημίου της Κύπρου )και ως Δημάρχου Έγκωμης.
Θεωρούσε πρωταρχικής σημασίας την εγκαθίδρυση μιας δικαιότερης κοινωνίας
και, ως εκ τούτου, είχε αναλάβει ηγετικές θέσεις προκειμένου να προωθήσει τα
δικαιώματα όσων ανήκαν στις ευάλωτες ομάδες των αναπήρων, των εγκλωβισμένων
και των εργαζομένων. Προέβη στη σύσταση της Παγκύπριας Ομοσπονδίας
Αποκαταστάσεως Αναπήρων, της οποίας υπήρξε Πρόεδρος επί πάρα πολλά έτη.
Προσπάθησε επίμονα να ιδρυθούν αφενός ελληνικά σχολεία στο Ηνωμένο
Βασίλειο και εσπερινά γυμνάσια στην Κύπρο προς όφελος των εργαζομένων νέων και
αφετέρου να συσταθεί Κρατικό Αρχείο. Ανάμεσα σε άλλα, διέσωσε το Σπίτι του ποιητή
Δημήτρη Λιπέρτη και το Αρχοντικό της Αξιοθέας, που σήμερα είναι το Πολιτιστικό
Κέντρο του Πανεπιστημίου Κύπρου.
Έχει συγγράψει πάρα πολλά βιβλία και άρθρα , επιστημονικά και λογοτεχνικά.
Χαρακτηριστικό είναι το επικό ποίημα, Το Μεσολόγγι, σε ηλεκτρονική μορφή , 55.555
ιαμβικών δεκαπεντασύλλαβων στίχων, που παρουσιάζει την άμυνα μέχρις εσχάτων
και την ηρωική έξοδο του Μεσολογγίου. Ταυτοχρόνως εκφράζει τον αγώνα όλων
εκείνων οι οποίοι παλεύουν ενάντια σε κάθε μορφή αλλοτριώσεως και υποδουλώσεως
. Πλήθος πονημάτων του βασίζεται σε βιώματα και στον αγώνα της Ε.Ο.Κ.Α., φέρ΄
ειπείν, το χρονικό Πεθαίνοντας για την Ελλάδα, Η εποποιΐα των Κεντρικών Φυλακών.
Το κύριο ιστορικό έργο του είναι Τα Οκτωβριανά και η εξέγερση του ’31 . Πρόκειται για
τη διδακτορική του διατριβή την οποία είχε εκπονήσει στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
και εγκρίθηκε με άριστα . Αποτελεί την πρώτη πανελλήνια επιστημονική προσέγγιση
της εξεγέρσεως του ’31, στηριζόμενη σε πολύμορφη βιβλιογραφική και αρχειακή
τεκμηρίωση.
Τον τίμησαν για την πνευματική και πατριωτική του συμβολή το Υπουργείο
Πολιτισμού της Ελλάδας, η Κυπριακή Δημοκρατία, το 2015, με το Αριστείο
Γραμμάτων Τεχνών και Επιστημών, ο Φιλολογικός Σύλλογος «Παρνασσός» ,το 2023,
στην Ελλάδα, όπου αναγορεύτηκε μέλος του και το 2024 ο Ελληνικός Πνευματικός
Όμιλος Κύπρου και ο Δήμος Κυθρέας. ( «Έφυγε από τη ζωή ο αγωνιστής, λογοτέχνης και
πολιτικός Πέτρος Στυλιανού»…)
Η Κυπριακή Εστία , εξαμηνιαία επιθεώρηση Γραμμάτων και Τεχνών, Αφιέρωμα στον
Πέτρο Στυλιανού, τεύχος 13 ο , Ιανουάριος -Ιούνιος 2025, Υπεύθυνος έκδοσης και
φιλολογικός επιμελητής: Δρ Κυριάκος Ιωάννου, Λευκωσία: Ηλίας Επιφανίου, είναι
εκτάσεως 232 σελίδων. Το περιοδικό περιλαμβάνει τέσσερα μέρη : α. «Ποίηση και
πεζογραφία», σελ. 8-40 , β. το «Αφιέρωμα στον Πέτρο Στυλιανού», σελ.42-167, γ.
«Βιβλιοκρισίες», σελ. 170-220 και δ. « Τρία σημειώματα», σελ.221-232.
Στο ανωτέρω αφιέρωμα φιλοξενούνται τα ποιήματα των : Εύης Στυλιανού ,
«Αθανασία. Στον πατέρα μου» ( Κυπριακή Εστία, σελ.42), Νάντιας Στυλιανού, «Ξόδι ΙΙ»
( Κυπριακή Εστία, ό. π., σελ.43) και Χρήστου Μαυρή, « Λευκωσία, 20.7.2024. Μνήμη
Πέτρου Στυλιανού» (ό. π., σελ. 44), «Ποιήματα Πέτρου Στυλιανού»(σελ. 45-57):
ανθολόγηση: Χρήστος Μαυρής, Εύη Στυλιανού και Νάντια Στυλιανού: 1. «
Εικοσιέναστιχο»( Παράφραση του υπ΄ αρ. 88 Δεκατετράστιχου του Κωστή Παλαμά.
Κάτω από το ποίημα: Λονδίνο, Φυλακές Wormwood Scrubs,1956, «Τ΄ αγνό τραγούδι» )
(ό. π., σελ. 45), 2. «To κύκνειο άσμα» , κάτω από το ποίημα: 16.12.84, «Τ΄ αγνό
τραγούδι» (ό. π., σελ. 45-46) και 3. « Μπραγαδίνος», κάτω από το ποίημα: 4.4.1982,
«Αποϊέρωση » , 4. « “Αν” , Της Χρυσάνθης Ζιτσαίας». Κάτω από το ποίημα:
«Αύγουστος 1979, Λάρνακα, δίπλα στην προτομή του Κίμωνα » (ό. π., σελ. 47-50), 5. «
“Αταλάντευτοι”. Μνήμη του αγνοούμενου πολεμιστή, του εξαίρετου ανθρώπου και φίλου
συνταγματάρχη Τάσου Μάρκου». Κάτω από το ποίημα: « Μέτωπο Μιας Μηλιάς,
Αύγουστος 1974, “Αν”» (ό. π., σελ. 50) και 6. « Μήνυμαν που την γην μου», κάτω από το
ποίημα: « 1979, “Αν ”» (ό. π., σελ. 50-52), 7. «Στον Άην Δημητριανόν . Στη μάνα μου
Ευανθία Στυλιανού», κάτω από το ποίημα: « 1979, “Αν”»(ό. π., σελ. 52-53),
8. « Μεσολόγγι», κάτω από το ποίημα: 7.11.93, «Οδεύσεις» (ό. π., σελ. 54) και 9. «
Υποθήκη Γρηγόρη Αυξεντίου», κάτω από το ποίημα: « Λευκωσία, Δεκέμβρης 1979,
“Αν”» (ό. π., σελ. 54), 10. «Πρωταράς, Στο φίλο μου Δήμαρχο Παραλιμνίου/Πρωταρά,
Νίκο Βλίττη», κάτω από το ποίημα : « 4.12.1993, “Οδεύσεις”, εμπνευσμένο από την
τελευταία επίσκεψη στον Πρωταρά τον Ιούνη του 1993» (ό. π., σελ. 54-55), 11. « Νύχτες
της Κυθρέας», κάτω από το ποίημα: « Κυθρέα, Μάιος 1974, “Αν”» (ό. π., σελ. 55) και
12. « Φως», κάτω από το ποίημα: « Φυλακές Wormwood Scrubs, Αύγουστος 1957, “Αεί
Παίδες”»(ό. π., σελ. 55-56), 13. « Κονιορτός», κάτω από το ποίημα: «Αν» (ό. π., σελ.
56), 14. « Απλή ένδειξη», κάτω από το ποίημα: «Αν» (ό. π., σελ. 56) και 15. «
Μισογκρεμισμένο καμπαναριό τ΄ Άη Γιώργη κάτω από το ποίημα: «Αν». (ό. π., σελ. 56-
57)
Καταγράφονται επίσης τα εξής άρθρα: 1.Ερατοσθένης Γ. Καψωμένος, « Πέτρος
Στυλιανού. Η συνέπεια Λόγου και Πράξης»( ό. π., σελ. 58-78), 2. Δημήτρης Αγγελάτος, « Ο
κύκλος διηγημάτων των Πέτρινων Χρόνων του Πέτρου Στυλιανού : τα είδη και το
εντασιακό ποιόν των λέξεων» (ό. π., σελ. 79-85) και 3. Βάλτερ Πούχνερ, « Ο Πέτρος
Στυλιανού και το βυζαντινό θέατρο»( ό. π., σελ. 86-88) 4. Έφη Σωτηροπούλου, « Το
συλλογικό τραύμα στην πρώιμη ποίηση του Πέτρου Στυλιανού . Μεταστοιχειώνοντας
τον «γόο» σε «αγώνα» ( ό. π., σελ. 89-98), 5. Μιχαήλ Σ. Καλαβρός, « Το Μεσολόγγι του
Πέτρου Στυλιανού: εγχείρημα εναντιόδρομο και μείζον» »( ό. π., σελ. 99-111)και 6.
Γιώργος Γεωργής, « Ο ιστορικός Πέτρος Στυλιανού» »( ό. π., σελ. 112-116) , 7. Στέφανος
Κωνσταντινίδης, « Πέτρος Στυλιανού, ο εθνικός και κοινωνικός αγωνιστής, ο πολιτικός,
ο πνευματικός άνθρωπος» »( ό. π., σελ. 117-123), 8. Μαρία Μιχαηλίδου, « Πέτρος
Στυλιανού(1933-2024): « προσπάθησε μερονυχτίς αγάπη να χαρίζεις» ( ό. π., σελ. 124-130)
και 9.Χρήστος Μαυρής, « Λογοτέχνης με ακεραία ιστορική συνείδηση. Σχόλια στη
διηγηματογραφία του Πέτρου Στυλιανού με αφορμή το βιβλίο του Κυνέγειροι» ( ό. π., σελ.
131-139) , 10.Κωνσταντίνος Μπούρας, « Πέτρος Στυλιανού, μία ζωή προσφοράς στη
λογοτεχνία και στην πνευματική ζωή της Κύπρου, της Ελλάδας και του κόσμου
ολάκερου» ( ό. π., σελ. 140-142), 11. Κυριάκος Κενεβέζος, «Πέτρος Στυλιανού: Η
πολυδιάστατη συμβολή του στην Κύπρο και στο έθνος» ( ό. π., σελ. 143-144) και 12.
Ανδρέας Χατζηθωμάς-Κυριάκος Ιωάννου, « με τον χρωστήρα της Δέσπως Φρειδερίκου
και την ποιητική γραφίδα του Πέτρου Στυλιανού η ιστορική πορεία της Κύπρου
καθαγιάζεται. ( ό. π., σελ. 145-159) Ακολουθούν -με επιμέλεια της Εύης Στυλιανού-ο «
Κατάλογος έργων Πέτρου Στυλιανού» ( ό. π., σελ. 160-164) και Νάντια Στυλιανού, «
Συνέντευξη στους Χρήστο Μαυρή και Κυριάκο Ιωάννου» ( ό. π., σελ. 165-167)
Βλ. ενδεικτικά:
-«Έφυγε από τη ζωή ο αγωνιστής, λογοτέχνης και πολιτικός Πέτρος Στυλιανού»,
στο https://www.gov.cy › paideia-athlitismos-neolaia , 25 Απρ 2024.
-30-5-2025_ΔΤ_Πέτρος Στυλιανού: πρόκειται για το Δελτίο Τύπου του Σπιτιού
της Κύπρου