Πολλές γυναίκες κατά την εμμηνόπαυση αναφέρουν ότι βιώνουν «εγκεφαλική ομίχλη», μια κατάσταση που περιλαμβάνει προβλήματα μνήμης, έλλειψη νοητικής διαύγειας, μειωμένη συγκέντρωση και πνευματική κόπωση.
Τα συμπτώματα αυτά θεωρείται ότι οφείλονται εν μέρει στις ορμονικές διακυμάνσεις που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια αυτής της μετάβασης.
Για να κατανοήσουν καλύτερα τη σύνδεση, μια ομάδα ερευνητών από το BRAVE Lab του Πανεπιστημίου Ponce στο Πουέρτο Ρίκο, διεξήγαγε ανασκόπηση μελετών που εξετάζουν πώς η εμμηνόπαυση επηρεάζει τη δομή του εγκεφάλου και τις συνδέσεις της με τη γνωστική, συναισθηματική και σωματική υγεία.
Πώς η εμμηνόπαυση αλλάζει τη δομή του εγκεφάλου
Η έρευνα έχει δείξει ότι η εμμηνόπαυση συνοδεύεται από μετρήσιμες δομικές αλλαγές στον εγκέφαλο. Πολλές μελέτες έχουν εντοπίσει μείωση στον όγκο της φαιάς ουσίας σε βασικές περιοχές, όπως ο μετωπιαίος και κροταφικός φλοιός και ο ιππόκαμπος, οι οποίες παίζουν σημαντικό ρόλο στη μνήμη και στη λήψη αποφάσεων. Αυτές οι αλλαγές έχουν συνδεθεί με την εξασθένηση συγκεκριμένων τύπων μνήμης, συμπεριλαμβανομένων των λεκτικών και οπτικοχωρικών ικανοτήτων.
Άλλες έρευνες έχουν διαπιστώσει ότι οι υπερεντάσεις της λευκής ουσίας — φωτεινά σημεία που φαίνονται στις αξονικές τομογραφίες και συχνά υποδηλώνουν βλάβες ιστού — εμφανίζονται πιο συχνά κατά την εμμηνόπαυση, ιδιαίτερα σε γυναίκες που βιώνουν πρώιμη εμμηνόπαυση ή συχνές εξάψεις. Οι αλλαγές αυτές μπορεί να προκύπτουν από μειωμένη ροή αίματος στη λευκή ουσία του εγκεφάλου. Οι βλάβες αυτές συνδέονται με υψηλότερο κίνδυνο νευρολογικών συμπτωμάτων, όπως γνωστική εξασθένηση, προβλήματα ισορροπίας, αλλαγές στη διάθεση, καθώς και αυξημένη πιθανότητα εγκεφαλικού και άνοιας.
Αποκατάσταση εγκεφάλου και ορμονική προσαρμογή
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν ορισμένα ευρήματα τα οποία υποδηλώνουν ότι ο όγκος της φαιάς ουσίας μπορεί να αποκατασταθεί μερικώς μετά την εμμηνόπαυση, υποδηλώνοντας την ικανότητα του εγκεφάλου να προσαρμόζεται μέσω της νευροπλαστικότητας. Οι επιστήμονες έχουν επίσης παρατηρήσει αυξημένη πυκνότητα των υποδοχέων οιστρογόνων κατά τη διάρκεια της μετάβασης, πιθανώς ως προσπάθεια του εγκεφάλου να αντισταθμίσει τα χαμηλότερα επίπεδα ορμονών. Ωστόσο, αυτή η αύξηση έχει επίσης συνδεθεί με πιο αδύναμη μνήμη σε ορισμένες περιπτώσεις. Οι αλλαγές στην αντιδραστικότητα των αιμοφόρων αγγείων και στον μεταβολισμό ενέργειας του εγκεφάλου δείχνουν περαιτέρω πώς η εμμηνόπαυση επηρεάζει την υγεία και την ανθεκτικότητα του νευρικού συστήματος.
«Αυτή η μελέτη αντιπροσωπεύει το συνολικό σώμα επιστημονικών γνώσεων σχετικά με τις δομικές αλλαγές που συμβαίνουν στον εγκέφαλο κατά την εμμηνόπαυση», αναφέρει η Δρ. Στέφανι Φομπιόν, ιατρική διευθύντρια της Εταιρείας Εμμηνόπαυσης. «Τα δεδομένα αυτά θα οδηγήσουν, ελπίζουμε, σε καλύτερη κατανόηση των παραγόντων που σχετίζονται με ορισμένα γνωστικά προβλήματα που βιώνουν οι γυναίκες κατά τη μετάβαση στην εμμηνόπαυση, ώστε να εντοπιστούν τελικά αποτελεσματικές θεραπείες» καταλήγει η διευθύντρια.
