Νότης Μαριάς, Καθηγητής Θεσμών της ΕΕ στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, πρώην
Ευρωβουλευτής και Βουλευτής Ηρακλείου, [email protected]
H 81 η επέτειος της απελευθέρωσης της Αθήνας από τα γερμανικά στρατεύματα
κατοχής την Κυριακή 12 Οκτωβρίου 2025 πέρασε «στα ψιλά» μιας και ο
ποδοσφαιρικός αγώνας Δανίας-Ελλάδας στην Κοπεγχάγη το ίδιο βράδυ μονοπώλησε
το ενδιαφέρον των MME. Ακούγοντας τους εθνικούς ύμνους Ελλάδας και Δανίας
πριν το εναρκτήριο λάκτισμα του αγώνα με φόντο τις σημαίες των δύο χωρών να
κυματίζουν στα χέρια των Ελλήνων και των Δανών φιλάθλων αντίστοιχα,
ενστικτωδώς επιχείρησα ένα σύντομο ιστορικό flashback.
Τότε την Πέμπτη 12 Οκτωβρίου 1944 σύσσωμος ο λαός της Αθήνας πανηγύριζε τη
νίκη κατά των ναζί, με τη Μαύρη Βίβλο της κατοχής να συμπεριλαμβάνει 1.106.922
ψυχές στα θύματα που είχε η Πατρίδα μας λόγω της γερμανικής, ιταλικής και
βουλγαρικής κατοχής.
Από την άλλη πλευρά η Δανία, που στις 31 Μαΐου 1939 υπέγραψε με τον Χίτλερ
Σύμφωνο μη επιθέσεως, πιστεύοντας ότι θα ξέφευγε από τα νύχια των ναζί. Αντ΄
αυτού ο Χίτλερ στις 9 Απριλίου 1940 εισέβαλε στη Δανία η οποία μετά από
αψιμαχίες έξι ωρών παραδόθηκε, έχοντας ως απώλειες 16 στρατιώτες!!! Επιπλέον
καθ΄ όλο το διάστημα της γερμανικής κατοχής στη Δανία τα θύματα ανήλθαν σε
3.000.
Όμως το πιο εκπληκτικό ήταν ότι ο Βασιλιάς της Δανίας αλλά και ο
σοσιαλδημοκράτης πρωθυπουργός Thorvald Stauning μαζί με την κυβέρνηση του
παρέμειναν στη χώρα συνεργαζόμενοι με τους ναζί !!! Μάλιστα ο Stauning διεύρυνε
την κυβέρνησή του και με άλλες πολιτικές δυνάμεις. Επιπλέον η σύνθεση του
κοινοβουλίου της Δανίας παρέμεινε η ίδια με τους βουλευτές να ασκούν κανονικά το
νομοθετικό τους έργο υπό την εποπτεία βεβαίως των γερμανικών δυνάμεων κατοχής,
οδηγώντας έτσι τον Χίτλερ να χαρακτηρίσει τη Δανία ως «ένα πρότυπο
προτεκτοράτου». Το ίδιο έγινε και σε σχέση με το δικαστικό σύστημα της χώρας,
την αστυνομία και τη δημόσια διοίκηση. Στις 29 Ιουνίου 1941 επτά μόλις ημέρες
μετά την εισβολή του Χίτλερ στη Ρωσία συγκροτήθηκαν τα Free Corps Denmark που
εν συνεχεία μέσα σε πανηγυρική ατμόσφαιρα στον σιδηροδρομικό σταθμό της
Κοπεγχάγης αναχώρησαν με δύναμη 6.000 ανδρών για το Ανατολικό μέτωπο, όπου
και σκοτώθηκαν τουλάχιστον 3.000. Την ίδια στιγμή η κυβέρνηση έστελνε στις
φύλακές 339 κομμουνιστές, ενώ στις 22 Αυγούστου 1941 το κοινοβούλιο ψήφισε
νόμο για την απαγόρευση της λειτουργίας του Κομουνιστικού Κόμματος Δανίας.
Στις 25 Νοεμβρίου 1941 η Δανία προσχώρησε στο Σύμφωνο Αντικομιντέρν. Οι
οικονομικές σχέσεις Δανίας-Χίτλερ ήταν στενές με την Δανία να εφοδιάζει με
αγροτικά προϊόντα τη Γερμανία, ενώ στη συνέχεια η κυβέρνηση της Δανίας
προχώρησε σε εντατικές διαπραγματεύσεις με τον Χίτλερ για την συγκρότηση
οικονομικής και νομισματικής ένωσης μεταξύ χιτλερικής Γερμανίας και Δανίας.
Μετά τον θάνατο του Stauning τον Μάιο 1942, την πρωθυπουργία ανέλαβε επί
εξάμηνο ο Vilhelm Buhl και κατόπιν ο Erik Scavenius μέχρι 29 Αυγούστου 1943,
οπότε και έληξε το ειδύλλιο συνεργασίας των Δανών πολιτικών με τους ναζί, καθώς
μετά την ήττα και την παράδοση της Βέρμαχτ στο Στάλιγκραντ στις 31 Ιανουαρίου
1943 η κυβέρνηση της Δανίας προκειμένου να διασωθεί άρχισε «να κάνει νερά».
Άλλωστε όπως λέει και η παροιμία «των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν
μαγειρεύουν». Τρανή απόδειξη ο κατοχικός πρωθυπουργός Vilhelm Buhl που
επανήλθε στην πρωθυπουργία της Δανίας μετά τη νίκη των Συμμάχων τον Μάιο
1945!!!
