Του Βασίλη Σπυρόπουλου
Τις επιθυμίες, τους στόχους, τους φόβους και τις ανησυχίες των νέων Ελληνίδων και Ελλήνων καταγράφει έρευνα που πραγματοποιήθηκε στη χώρα μας τον χειμώνα και την άνοιξη του 2024 και δόθηκε χθες στην δημοσιότητα. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε συνολικά σε 12 χώρες, στο πλαίσιο της Μελέτης Νεολαίας του γερμανικού ιδρύματος Friedrich-Ebert-Stiftung, ενώ σε αυτή συμμετείχαν 1.000 άτομα, ηλικίας από 14 έως 29 ετών.
Η ηλικιακή ομάδα 14 έως 29 ετών περιλαμβάνει, φυσικά, νέους που πηγαίνουν ακόμη σχολείο, αλλά και μεγαλύτερους που προσπαθούν να κάνουν τα πρώτα τους επαγγελματικά βήματα. Είναι ενδεικτικό ότι οι περισσότεροι δηλώνουν πως βιώνουν οικονομικές δυσκολίες, κάτι που τους αναγκάζει να βάζουν φρένο στις επιθυμίες τους. Τουλάχιστον 3 στους 10 είπαν ότι η οικογένειά τους έχει αρκετά χρήματα για να καλύψει βασικές βιοτικές ανάγκες, όχι όμως για να αγοράσει πιο ακριβά πράγματα, όπως ψυγείο ή τηλεόραση. Ένα ποσοστό 27,3% δηλώνει ότι η οικογένειά του δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να αγοράσει σπίτι ή αυτοκίνητο. Το οικονομικό είναι, επίσης, ένας βασικός λόγος για τον οποίοι οι περισσότεροι νέοι δεν μένουν μόνοι τους. Ωστόσο, παρά τις προφανείς δυσκολίες, ένα ποσοστό 29,3% % εκφράζει ισχυρή ή πολύ ισχυρή επιθυμία να φύγει εκτός Ελλάδος, για να καλυτερεύσει το βιοτικό του επίπεδο και να έχει πρόσβαση σε καλύτερη εκπαίδευση.
Αξίες
Όσον αφορά τις αξίες που βάζουν ως προτεραιότητα, η ανεξαρτησία έρχεται πρώτη (81,5), ακολουθεί το να γίνουν πλούσιοι (50,8%) και στην τρίτη θέση το να είναι ενεργοί πολιτικά (35,1%). Την ίδια στιγμή, έξι στους δέκα θεωρούν ότι η εξειδίκευση είναι η σημαντικότερη προϋπόθεση για την εύρεση εργασίας, ενώ πάνω από τους μισούς (52,9%) πιστεύουν ότι η δεύτερη σημαντικότερη προϋπόθεση είναι οι διασυνδέσεις με άτομα σε θέσεις εξουσίας. Σχεδόν οι μισοί από όσους ρωτήθηκαν (47,6%) δεν είναι ικανοποιημένοι από την ποιότητα της εκπαίδευσης στη χώρα μας, ενώ πάνω από τους μισούς (52,9%) συμφωνούν ότι «υπάρχουν περιπτώσεις όπου οι βαθμοί και οι εξετάσεις “εξαγοράζονται”».
Σύγχρονα κοινωνικά ζητήματα
Το 17,9% από όσους συμμετείχαν στην έρευνα, θεωρεί ότι οι μετανάστες εμπλουτίζουν τον πολιτισμό μας. Το 35,9% θεωρεί ότι πρέπει «να τον προστατεύσουμε από την επιρροή άλλων πολιτισμών». Το 42,2% πιστεύει πως τα ομόφυλα ζευγάρια θα πρέπει να έχουν το δικαίωμα να παντρεύονται, αλλά μόλις το 39,8% θα ένιωθε καλά ή πολύ καλά αν ΛΟΑΤΚΙΑ+ άτομα μετακόμιζαν στη γειτονιά τους, με το αντίστοιχο ποσοστό να είναι 36,9% για τους μουσουλμάνους, 45,2% για τους Εβραίους και 69,3% για τους χριστιανούς. Σχεδόν οκτώ στους δέκα νέους ανέφεραν ότι θεωρούν τον εαυτό τους απόλυτα ή πάρα πολύ Ελληνα- Ελληνίδα, αντί για Ευρωπαίο- Ευρωπαία.
Σχεδόν έξι στις 10 γυναίκες απάντησαν ότι μπορούν να κατανοήσουν την οργή των γυναικείων κινημάτων στην Ελλάδα, σε αντίθεση με περίπου τρεις στους 10 άνδρες. Το 34,1% των ανδρών θεωρεί ότι κυβέρνηση και ΜΜΕ τα τελευταία χρόνια έχουν δείξει μεγαλύτερη ανησυχία για τη μεταχείριση των γυναικών από ό,τι δικαιολογείται από τις εμπειρίες τους, σε αντίθεση με το 21,8% των γυναικών.
Πολιτική
Με βάση τα στοιχεία της έρευνας, περισσότεροι νέοι άνδρες από νέες γυναίκες ενδιαφέρονται για την πολιτική, εντούτοις τα επίπεδα πολιτικού ενδιαφέροντος είναι πολύ χαμηλά – μόλις το 16% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι ενδιαφέρεται πολύ για την πολιτική. Σχεδόν έξι στους δέκα θεωρούν ότι τα συμφέροντά τους εκπροσωπούνται ελάχιστα ή καθόλου στην εθνική πολιτική, ενώ 78% πιστεύει ότι «η κυβέρνηση θα πρέπει να αναλάβει μεγαλύτερη ευθύνη για να διασφαλίζει ότι φροντίζει για όλους».
Δείχνουν εμπιστοσύνη στον στρατό, σε ποσοστό 43,5%, ενώ η εμπιστοσύνη τους στα πολιτικά κόμματα είναι τελευταία στην λίστα τους. Περίπου επτά στους δέκα αναφέρουν ότι πρέπει να έχουν περισσότερες δυνατότητες να εκφράσουν τις απόψεις τους. Η πλειοψηφία (62,3%) θεωρεί ότι η Δημοκρατία αποτελεί, σε γενικές γραμμές, καλή μορφή διακυβέρνησης, αλλά τρεις στους δέκα εκτιμούν ότι θα έπρεπε να έχουμε έναν ισχυρό ηγέτη, που δεν θα ασχολείται με Κοινοβούλιο και εκλογές. Την ίδια στιγμή, ένα ποσοστό που ξεπερνά το 25% δηλώνει ότι θα θυσίαζε ορισμένες πολιτικές ελευθερίες για ένα καλύτερο βιοτικό επίπεδο, ενώ 14,4% των ερωτηθέντων υποστηρίζει ότι, υπό ορισμένες συνθήκες, η δικτατορία είναι καλύτερη μορφή διακυβέρνησης από τη δημοκρατία.
