Ο επικεφαλής ενός σημαίνοντος συμβουλευτικού οργάνου για τη μετανάστευση που χρηματοδοτείται από την ΕΕ προέτρεψε το μπλοκ να ενισχύσει τις απελάσεις των απορριφθέντων αιτούντων άσυλο στο πλαίσιο του νέου συμφώνου μετανάστευσης και θέλησε να διασκεδάσει τις ανησυχίες σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Ο γενικός διευθυντής του Διεθνούς Κέντρου Μεταναστευτικής Πολιτικής (ICMPD) αρνήθηκε την ευθύνη για τις “μεμονωμένες περιπτώσεις”, όπως τις χαρακτήρισε, παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τις αρχές σε χώρες όπου δραστηριοποιείται το Κέντρο.
Ο Μίχαελ Σπιντελέγκερ, πρώην αντικαγκελάριος του συντηρητικού Αυστριακού Λαϊκού Κόμματος, μίλησε σε συνέντευξή του στο AFP, καθώς οι Βρυξέλλες δέχονται πιέσεις για να κρατήσουν εκτός συνόρων ή να απελάσουν τους μετανάστες, με τα ακροδεξιά αντιμεταναστευτικά κόμματα να σημειώνουν ισχυρές επιδόσεις σε όλη την Ευρώπη.
Το μεταναστευτικό σύμφωνο της ΕΕ, που εγκρίθηκε πέρυσι και πρόκειται να τεθεί σε ισχύ τον Ιούνιο του 2026, σκληραίνει τις διαδικασίες για τους αιτούντες άσυλο στα σύνορά της.
“Είναι πολύ σημαντικό να καθιερωθεί μια καλά λειτουργική πολιτική επιστροφής, επίσης στο πνεύμα του συμφώνου”, δήλωσε ο Σπιντελέγκερ στο AFP. “Εάν κάποιος έρχεται, δεν του χορηγείται άσυλο και στη συνέχεια παραμένει ούτως ή άλλως και στην πραγματικότητα δεν συμβαίνει τίποτα, αυτό είναι ένα πολύ κακό σημάδι για την κατάσταση του δικαίου”, δήλωσε ο Σπιντελέγκερ.
Πρόσθεσε ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι όσοι απελαύνονται επανεντάσσονται στις χώρες καταγωγής τους, ώστε να μην ξαναφύγουν. Επί του παρόντος, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΕ, λιγότερο από το 20 % των ατόμων που έχουν διαταχθεί να εγκαταλείψουν το μπλοκ επιστρέφουν στη χώρα προέλευσής τους.
Στις μεταναστευτικές μεταρρυθμίσεις της ΕΕ, “το τρένο έχει μπει στις ράγες, αυτό είναι σαφές, αλλά υπάρχουν, φυσικά, ακόμη διάφορα θέματα που πρέπει να εξεταστούν”, δήλωσε ο Σπιντελέγκερ. “Ωστόσο, κατά την άποψή μου, πολλά έχουν ήδη επιτευχθεί σε αρχικό επίπεδο”.
Παρουσία στο εξωτερικό
Το ICMPD με έδρα τη Βιέννη συμβουλεύει τις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και άλλους φορείς σχετικά με τη μεταναστευτική πολιτική και δραστηριοποιείται στην Αφρική, την Ασία και την Ευρώπη.
Ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων το έχουν επανειλημμένα επικρίνει για δράσεις που αποσκοπούν στη μείωση του αριθμού των αφίξεων μεταναστών στην Ευρώπη. Έχει συνεργαστεί με την ακτοφυλακή της Τυνησίας και τις αρχές της Λιβύης, οι οποίες έχουν κατηγορηθεί για κακομεταχείριση των μεταναστών.
“Λυπάμαι βαθύτατα κάθε φορά που συμβαίνουν αρνητικές μεμονωμένες περιπτώσεις (παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων). Δεν μπορούμε να αναλάβουμε την ευθύνη γι’ αυτό”, δήλωσε ο Σπιντελέγκερ.
Επέμεινε ότι τα εκπαιδευτικά μαθήματα που πραγματοποιούνται από το ICMPD για τους συνοριοφύλακες στις χώρες διέλευσης μεταναστών περιλαμβάνουν κατάρτιση σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Ο Lukas Gahleitner-Gertz, εκπρόσωπος της ομάδας δικαιωμάτων Asylkoordination Austria, απέρριψε τον ισχυρισμό αυτό ως “παραθυράκι”. “Υπάρχει συνεργασία με καθεστώτα που έχουν εξαιρετικά αμφίβολο ιστορικό ανθρωπίνων δικαιωμάτων”, δήλωσε ο Gahleitner-Gertz στο AFP.
Ο Σπιντελέγκερ δήλωσε ότι ένα υποστηριζόμενο από το ICMPD κέντρο εκπαίδευσης συνοριοφυλάκων που κατασκευάστηκε στην Τυνησία ήταν μια “μεγάλη επιτυχία”, βοηθώντας στην προετοιμασία εκατοντάδων ανθρώπων για τη δουλειά μέχρι στιγμής.
Ένα παρόμοιο πρόγραμμα κατάρτισης έχει ξεκινήσει στην Ιορδανία, ενώ το ICMPD επιδιώκει να επεκτείνει το πρόγραμμα στην Αλγερία.
Κόμβοι ασύλου της ΕΕ
Ομάδες δικαιωμάτων έχουν επίσης εκφράσει την ανησυχία τους για τα σχέδια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που παρουσιάστηκαν τον Μάιο, να διευκολύνει την αποστολή αιτούντων άσυλο σε ορισμένες τρίτες χώρες για την εξέταση των αιτήσεών τους.
Η πρόταση θεωρείται ως ένα βήμα προς τη δημιουργία χώρων εκτός του μπλοκ που θα λειτουργούν ως κόμβοι για την επιστροφή των μεταναστών.
Χρειάζεται έγκριση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα κράτη μέλη για να γίνει νόμος. Το ICMPD αριθμεί 21 κυρίως χώρες της ΕΕ ως μέλη του και έχει προσωπικό άνω των 500 ατόμων.
Ιδρύθηκε από την Αυστρία και την Ελβετία το 1993 και δραστηριοποιείται σε περισσότερες από 90 χώρες. Μεταξύ των μελών της περιλαμβάνονται χώρες της ΕΕ, όπως η Γερμανία και η Ελλάδα, καθώς και χώρες εκτός ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας.
Η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία δεν είναι μέλη. Από τότε που ο 65χρονος Σπιντελέγκερ ανέλαβε το κέντρο το 2016, ο αριθμός των εργαζομένων έχει αυξηθεί τέσσερις φορές περισσότερο.
Ο προϋπολογισμός του έχει αυξηθεί κατά πέντε φορές σε περισσότερα από 100 εκατομμύρια ευρώ, είπε.
Περίπου το 70 τοις εκατό του προϋπολογισμού προέρχεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ο Σπιντελέγκερ θα συνταξιοδοτηθεί στο τέλος του έτους και πρόκειται να αντικατασταθεί από μια άλλη συντηρητική αυστριακή πολιτικό, τη Σουζάνε Ράαμπ.
