Θύελλα αντιδράσεων σε εκκλησιαστικό, πολιτικό και διπλωματικό επίπεδο στην Ελλάδα προκάλεσε δικαστική απόφαση στην Αίγυπτο, που έκανε λόγο για δήμευση της περιουσίας της Ιεράς Μονής Αγίας Αικατερίνης στο Σινά, ενός από τα αρχαιότερα εν λειτουργία μοναστικά κέντρα στον κόσμο. Ωστόσο, μετά τον σάλο, η υπόθεση πήρε νέα τροπή το βράδυ της Πέμπτης (29/5), καθώς με ανακοίνωσή του το υπουργείο Εξωτερικών της Αιγύπτου τόνισε πως η δικαστική απόφαση δεν αλλάζει σε τίποτα το καθεστώς του ιστορικού μοναστηριού.
Η δικαστική απόφαση, που φέρεται να βασίζεται σε πολυετείς νομικές διεκδικήσεις και να έχει ρίζες στην περίοδο διοίκησης των «Αδελφών Μουσουλμάνων», ερχόταν σε πλήρη αντίθεση με τις πρόσφατες δημόσιες και ιδιωτικές δεσμεύσεις του Προέδρου της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατάχ αλ-Σίσι προς τον Έλληνα Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη για διατήρηση του ελληνορθόδοξου χαρακτήρα της Μονής.
Η Μονή της Αγίας Αικατερίνης, αναγνωρισμένη από την UNESCO ως Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς, αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους πνευματικούς και πολιτιστικούς φάρους της Ορθοδοξίας.
Διπλωματικοί αναλυτές τονίζουν, μάλιστα, ότι η απόφαση «θέτει σε δοκιμασία τη στρατηγική σχέση Ελλάδας–Αιγύπτου» και ενδέχεται να επηρεάσει και άλλους τομείς συνεργασίας, όπως η ΑΟΖ, η ενεργειακή πολιτική και η αντιμετώπιση της τρομοκρατίας στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Ελληνική κυβέρνηση: «Καμία ανατροπή στα συμφωνηθέντα»
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης δήλωσε κατηγορηματικά ότι «η ελληνική κυβέρνηση δεν αναμένει καμία διαφοροποίηση στα συμφωνηθέντα» και επανέλαβε τη δημόσια δέσμευση του Πρωθυπουργού να διασφαλίσει τον ελληνορθόδοξο χαρακτήρα της Μονής.
Η εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών, Λάνα Ζωχιού, επιβεβαίωσε ότι ήδη έχουν γίνει υψηλού επιπέδου επαφές με την αιγυπτιακή πλευρά, ενώ το ελληνικό διπλωματικό σώμα βρίσκεται σε πλήρη κινητοποίηση, αναμένοντας το πλήρες περιεχόμενο της απόφασης για περαιτέρω αξιολόγηση και απαντητική δράση.
Υπουργείο Εξωτερικών της Αιγύπτου: «Η δικαστική απόφαση δεν αλλάζει το καθεστώς της Μονής Σινά»
Ο επίσημος εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών της Αιγύπτου, Tamim Khilaf, απαντώντας σε ερώτημα του Πρακτορείου Ειδήσεων Μέσης Ανατολής (MENA) σχετικά με τη δικαστική απόφαση σχετικά με τα εδάφη που περιβάλλουν τη Μονή της Αγίας Αικατερίνης και τις φήμες περί δήμευσης της Μονής και των εδαφών της, διευκρίνισε ότι ο ισχυρισμός αυτός είναι απολύτως ψευδής.
Η εξέταση του πλήρους κειμένου της απόφασης αποκαλύπτει τα ακόλουθα γεγονότα, επισημαίνεται.
«Πρώτον, δεν υπάρχει καμία απολύτως ζημιά στη Μονή της Αγίας Αικατερίνης, στους αρχαιολογικούς χώρους της, στην πνευματική της αξία, στο θρησκευτικό της καθεστώς ή στα νεκροταφεία της» σημείωσε.
Ο εκπρόσωπος τόνισε ότι αυτή η δικαστική απόφαση σηματοδοτεί την πρώτη φορά που νομιμοποιείται το καθεστώς του μοναστηριού και διατηρείται το ιερό του καθεστώς.
Πρόσθεσε ότι, δεύτερον, παρά την ύπαρξη κάποιων πρόσθετων χώρων για τους οποίους έχουν υπογραφεί συμβάσεις με τις τοπικές αρχές, παρόλο που θεωρούνται φυσικοί δρυμοί, από ενδιαφέρον για την πνευματική αξία και το υψηλό θρησκευτικό κύρος της μονής, η δικαστική απόφαση ορίζει ότι οι μοναχοί της μονής συνεχίζουν να μπορούν να χρησιμοποιούν τη μονή και τους θρησκευτικούς και αρχαιολογικούς χώρους της περιοχής.
Ο εκπρόσωπος εξήγησε ότι, τρίτον, η δικαστική απόφαση ανέφερε την ύπαρξη ορισμένων απομακρυσμένων περιοχών των φυσικών αποθεμάτων μακριά από το μοναστήρι και ακατοίκητων και ότι δεν υπάρχει κανένα έγγραφο.
Προεδρία Δημοκρατίας της Αιγύπτου: Θα διατηρηθεί το μοναδικό και ιερό θρησκευτικό καθεστώς της Μονής Σινά
Την πλήρη δέσμευσή της να διατηρήσει το μοναδικό και ιερό θρησκευτικό καθεστώς της Μονής της Αγίας Αικατερίνης επαναβεβαιώνει η Προεδρία της Δημοκρατίας της Αιγύπτου, προσθέτοντας ότι δεσμεύεται και να μην βλάψει αυτό το καθεστώς, επιβεβαιώνοντας ότι η πρόσφατη δικαστική απόφαση «εδραιώνει αυτό το καθεστώς».
Η δικαστική απόφαση συνάδει επίσης με όσα επιβεβαίωσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Αθήνα στις 7 Μαΐου, αναφέρεται. Τονίζει, επίσης, τη σημασία της διατήρησης των στενών και αδελφικών σχέσεων μεταξύ των δύο αδελφικών χωρών και λαών και της μη διαταραξης τους.
Τα παραπάνω δήλωσε ο Πρέσβης Mohamed El-Shenawy, Εκπρόσωπος της Προεδρίας της Δημοκρατίας.
Οξύτατη κριτική από σύσσωμη την αντιπολίτευση προς την κυβέρνηση
Η απόφαση των αιγυπτιακών αρχών για τη μονομερή μεταβολή του νομικού καθεστώτος της Ιεράς Μονής Αγίας Αικατερίνης στο Όρος Σινά, με δήμευση περιουσιακών στοιχείων και έξωση μοναχών, έχει προκαλέσει πολιτικές αναταράξεις στην Ελλάδα. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης, αλλά και ο πρώην πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, καταγγέλλουν την απόφαση και επιτίθενται στην κυβέρνηση Μητσοτάκη καταλογίζοντάς της αποτυχία να διαφυλάξει τα εθνικά και πολιτιστικά συμφέροντα.
Ο Αντώνης Σαμαράς, παρεμβαίνοντας δημόσια, έκανε λόγο για πρωτοφανή διεθνή ανυποληψία και περιθωριοποίηση της Ελλάδας. Επεσήμανε την ανάγκη για άμεση παγκόσμια κινητοποίηση του ελληνισμού και της Ορθοδοξίας, χαρακτηρίζοντας την απόφαση της Αιγύπτου ως «απίστευτη» και τονίζοντας τη σημασία της Μονής ως «πνευματικού φάρου της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού».
Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Νίκος Ανδρουλάκης καταγγέλλει την προσβολή της θρησκευτικής ελευθερίας και ενός μνημείου πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO, ενώ κάνει λόγο για εκτεθειμένη ελληνική κυβέρνηση και «χαμηλής έντασης» αντίδραση του ΥΠΕΞ. Ο Παύλος Χρηστίδης προσθέτει πως ο Πρωθυπουργός είχε πρόσφατα λάβει προσωπικές διαβεβαιώσεις από τον Σίσι για τη συνέχιση της λειτουργίας της Μονής και ζητά άμεση ανατροπή της προσβλητικής απόφασης.
Ο ΣΥΡΙΖΑ κάνει λόγο για σοβαρή διπλωματική αποτυχία της κυβέρνησης, καταγγέλλοντας ότι, παρά τις πρόσφατες δεσμεύσεις του Αιγύπτιου Προέδρου και την υπογραφή Κοινής Διακήρυξης για πολιτιστική συνεργασία, η αιγυπτιακή πλευρά ανατρέπει μονομερώς το στάτους κβο της Μονής. Κατηγορεί την κυβέρνηση Μητσοτάκη για έλλειμμα αξιοπιστίας και χειρισμούς χωρίς σοβαρότητα σε ευαίσθητα εκκλησιαστικά και εθνικά θέματα.
Το ΚΚΕ ζητά σαφείς απαντήσεις από την κυβέρνηση για τον ρόλο της «στρατηγικής συμμάχου» Αιγύπτου, καταγγέλλοντας τις αυθαιρεσίες απέναντι στις θρησκευτικές ελευθερίες. Συνδέει την εξέλιξη με την πρόσφατη επίσκεψη Σίσι στην Αθήνα, η οποία είχε χαρακτηριστεί από την κυβέρνηση ως «ιστορική», αμφισβητώντας πλέον τη βάση αυτής της συνεργασίας.
Η Ελληνική Λύση χαρακτηρίζει την κυβέρνηση Μητσοτάκη ως «κυβέρνηση εθνικής συρρίκνωσης και προδοσίας», τονίζοντας ότι μετά την παραχώρηση ΑΟΖ στην Αίγυπτο, τώρα γίνεται «ξερίζωμα της Ορθοδοξίας» από τον Σινά. Το κόμμα θεωρεί πως η στάση της Αιγύπτου είναι αποτέλεσμα της υποχωρητικής και αποτυχημένης εξωτερικής πολιτικής της κυβέρνησης.
Ο πρόεδρος της Νίκης, Δημήτρης Νατσιός, καταγγέλλει κατάφωρα άδικη απόφαση του αιγυπτιακού δικαστηρίου και χαρακτηρίζει τη στάση του Πρωθυπουργού ως «ένα ακόμη προσωπικό Βατερλό». Επισημαίνει ότι τα περιουσιακά στοιχεία της Μονής αρπάζονται από το Αιγυπτιακό Δημόσιο και ζητά δυναμική παρέμβαση.
Ο Στέφανος Κασσελάκης στηλιτεύει τη σιωπή της κυβέρνησης και διερωτάται «ως πότε η χώρα θα υποβαθμίζεται διεθνώς». Τονίζει ότι η Μονή Σινά αποτελεί παγκόσμιο σύμβολο του ελληνορθόδοξου κόσμου και καλεί σε παγκόσμια κινητοποίηση του ελληνισμού για την υπεράσπιση της Μονής και της πολιτιστικής της ταυτότητας.
Η δήλωση του Αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου αναφορικά με την απόφαση της Αιγύπτου:
«Ύστερα από την χθεσινή σκανδαλώδη απόφαση βίαιης καταπάτησης των ανθρωπίνων και δη των θρησκευτικών ελευθεριών, που εξέδωσαν οι δικαστικές αρχές της Αιγύπτου, το παλαιότερο παγκοσμίως Ορθόδοξο Χριστιανικό Μνημείο, η Ιερά Μονή της Αγίας Αικατερίνης του Θεοβάδιστου Όρους Σινά, εισέρχεται σε μία μεγάλη δοκιμασία, που παραπέμπει σε άλλες σκοτεινές εποχές…
Ουσιαστικά, η ίδια η Αιγυπτιακή Κυβέρνηση αποφάσισε, παρά τις περί του αντιθέτου πρόσφατες δεσμεύσεις του Αιγύπτιου Προέδρου προς τον Έλληνα Πρωθυπουργό, να καταλύσει κάθε έννοια δικαίου και, ουσιαστικά, να επιχειρήσει να σβήσει μονοκοντυλιά την ίδια την ύπαρξη της Μονής, αναιρώντας αυτή καθαυτή την όλη λειτουργία Της, το ίδιο το λατρευτικό και το πνευματικό Της έργο, ομοίως και το πολιτιστικό.
Η περιουσία της Μονής υφαρπάζεται και δημεύεται και ο πνευματικός αυτός Φάρος της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού αντιμετωπίζει πλέον ζήτημα πραγματικής επιβίωσης.
Με απέραντη θλίψη και με εύλογη οργή, καλώ κάθε ελληνική και κάθε διεθνή Αρχή να αντιληφθεί το ύψιστο διακύβευμα και να προστρέξει άμεσα για την προστασία των θεμελιωδών θρησκευτικών ελευθεριών της Ιεράς Μονής του Σινά.
Καταδικάζω απερίφραστα κάθε προσπάθεια αλλαγής του καθεστώτος, που επί 15 αιώνες ισχύει στην εν λόγω περιοχή και απευθύνω έκκληση προς την υπεύθυνη Ελληνική Κυβέρνηση και προσωπικά προς τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να ενεργήσει άμεσα τα δέοντα, ούτως ώστε να επανέλθει η κανονική και νόμιμη τάξη και να μην καταργηθεί ουσιαστικά η Ιερά Μονή.
Εκφράζω ολόψυχα την αδελφική μου αλληλεγγύη τόσο προς την Αδελφότητα και προς τον Καθηγούμενο Αυτής, Σεβασμιώτατο Αρχιεπίσκοπο Σινά και Ραιθώ κ. Δαμιανό, όσο και προς τους έλληνες αδελφούς, που διακονούν θυσιαστικά στην ευρύτερη περιοχή του Σινά.
Δεν θέλω και δεν μπορώ να πιστέψω ,τέλος, πως σήμερα ο Ελληνισμός και η Ορθοδοξία βιώνουν μία ακόμη ιστορική «άλωση».
Αυτό δεν μπορούμε να το επιτρέψουμε.»
