Του Βασίλη Σπυρόπουλου
Κλίμα έντονης πολιτικής και οικονομικής αβεβαιότητας επικρατεί στη Γαλλία, μετά την παραίτηση του πέμπτου πρωθυπουργού σε 21 μήνες, Σεμπαστιέν Λεκορνί. Ο εκλεκτός του Μακρόν διορίστηκε πριν από 27 μέρες για να σχηματίσει κυβέρνηση, η οποία διήρκεσε 14 ώρες αφού ανακοινώθηκε η σύνθεσή της (ρεκόρ συντομότερης πρωθυπουργικής θητείας στη σύγχρονη ιστορία της χώρα), για να αποδεχθεί τελικά την πρόταση του Γάλλου προέδρου να συνεχίσει τις προσπάθειές του μέχρι την Τετάρτη (8/10) το βράδυ.
Τα σενάρια για την επόμενη ημέρα στην δεύτερη ισχυρότερη οικονομία της Ευρώπης δίνουν και παίρνουν. Το μόνο σίγουρο αυτή τη στιγμή είναι ότι όλοι, ακόμη και οι πιο στενοί του πρώην συνεργάτες και διατελέσαντες πρωθυπουργοί, είναι εναντίον του Εμμανουέλ Μακρόν, ο οποίος βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο.
Οι λύσεις αποφυγής του αδιεξόδου είναι λίγες και εμπεριέχουν μεγάλο ρίσκο για τον Γάλλο πρόεδρο και την πορεία της Γαλλίας από εδώ και πέρα. Παρόλα αυτά, καταγράφονται και είναι οι εξής τέσσερις:
- Να επιλέξει ο ίδιος νέο πρωθυπουργό από τον δικό του πολιτικό χώρο.
- Να επιλέξει πρωθυπουργό από την αριστερά, με το όνομα του σοσιαλιστή πρώην πρωθυπουργού Μπερνάρ Καζνέβ να ακούγεται όλο και περισσότερο τις τελευταίες ημέρες.
- Να παραιτηθεί.
- Να διαλύσει το κοινοβούλιο και να κινήσει τις διαδικασίες για νέες βουλευτικές εκλογές.
«Πυρά» από πρώην πρωθυπουργούς και στενούς συνεργάτες
Ενδεικτικό της πρωτοφανούς πολιτικής κρίσης στη Γαλλία είναι η έκφραση δυσαρέσκειας προς το πρόσωπο του Γάλλου προέδρου ακόμη κι από πρώην πρωθυπουργούς και στενούς υποστηρικτές του, όλοι τους προσωπική του επιλογή. Ο πρώην πρωθυπουργός Εντουάρ Φιλίπ (2017-2020) κάλεσε τον Μακρόν να αποχωρήσει πριν από τη λήξη της θητείας του, ζητώντας την προκήρυξη πρόωρων εκλογών μετά την υιοθέτηση του προϋπολογισμού της χώρας για το 2026.
Ο Φιλίπ, που θεωρείται ένα από τα φαβορί στον κεντρώο χώρο εάν τεθεί ζήτημα διαδοχής του Μακρόν, χρησιμοποίησε σκληρή γλώσσα, κάνοντας λόγο για «αποδυνάμωση του κράτους» που δεν είναι «διαχειρίσιμη», λέγοντας χαρακτηριστικά: «Δεν θα ζήσουμε αυτό που ζούμε εδώ και έξι μήνες για άλλους 18 μήνες, είναι πολύ».
Ο επίσης πρώην πρωθυπουργός Γκαμπριέλ Ατάλ (Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 2024), κάποτε στενός συνεργάτης του Μακρόν, πέρασε κι αυτός στην επίθεση, παίρνοντας ξεκάθαρες αποστάσεις από τον αρχηγό του γαλλικού κράτους «τις αποφάσεις του οποίου δεν κατανοεί πλέον».
Σφοδρές αντιδράσεις από την αντιπολίτευση
Το κόμμα της Εθνικής Συσπείρωσης βγήκε αμέσως μπροστά, με τον πρόεδρο, Ζορντάν Μπαρντελά να δηλώνει: «Είμαστε έτοιμοι να κυβερνήσουμε». Σφοδρή επίθεση από την Μαρίν Λεπέν. η οποία κάλεσε τον Γάλλο πρόεδρο να «διαλύσει την Εθνοσυνέλευση», καθώς, όπως τόνισε, «είμαστε στο τέλος του δρόμου».
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν σταθερά την Εθνική Συσπείρωση να προηγείται σημαντικά των άλλων πολιτικών κομμάτων, λάμβάνοντας περίπου 33 έως 34% των ψήφων σε πιθανές βουλευτικές εκλογές. Αντίθετα, το κόμμα του Μακρόν βρίσκεται στην τρίτη θέση, με το μισό ποσοστό ψήφων, ενώ η αριστερά βρίσκεται στη δεύτερη θέση.
Όσον αφορά την στάση της Αριστεράς, η Ανυπότακτη Γαλλία του Ζαν-Λυκ Μελανσόν έχει ταχθεί σαφώς υπέρ της παραίτησης Μακρόν και της διενέργειας πρόωρων προεδρικών εκλογών. Σε άλλο μήκος κύματος κινούνται οι Σοσιαλιστές και ως ένα βαθμό οι Οικολόγοι και το Κομμουνιστικό Κόμμα, που κλίνουν προς την πολιτική συγκατοίκηση με τον Μακρόν, υπό τον όρο ότι θα αποφασίσει να ορίσει αριστερό πρωθυπουργό.
Ανησυχία στην ΕΕ εξαιτίας της γαλλικής κρίσης
Η πολιτική κρίση στη Γαλλία προκαλεί αλυσιδωτές αντιδράσεις και στις αγορές, καθώς με το άκουσμα και μόνο την κατάρρευσης της κυβέρνησης Λεκορνί, υποχώρησαν οι γαλλικές μετοχές και τα κρατικά ομόλογα και αποδυναμώθηκε το ευρώ έναντι του δολαρίου.
Κι αν οι αγορές άγονται και φέρονται με βάση την ψυχολογία, δεν ισχύει το ίδιο για την οικονομία των χωρών της ευρωζώνης. Τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Γερμανία είναι γνωστά και προκαλούν πονοκεφάλους στις Βρυξέλλες, οι οποίες βλέπουν να συρρικνώνεται η δύναμη και η επιρροή τους απέναντι στις παγκόσμιες γεωπολιτικές και οικονομικές εξελίξεις.
Παρίσι και Βερολίνο αποτελούν ιστορικά και παραδοσιακά τους δύο ισχυρούς πυλώνες πάνω στους οποίους βασίζεται η πολιτική ισχύς και αποτελεσματικότητα της ΕΕ. Με την αποδυνάμωσή τους, το παρόν και το μέλλον της Ένωσης είναι αβέβαιο.
