Το μοντέλο της επανένταξης των εγκληματιών εγκαταλείπει η Σουηδία ακολουθώντας πλέον το αμερικανικό γεγονός που την οδηγεί να στο να ενοικιάσει θέσεις στις εσθονικές φυλακές για να βοηθήσει στη στέγαση του ταχέως αυξανόμενου πληθυσμού των φυλακών της.
Την περασμένη εβδομάδα, το υπουργείο Δικαιοσύνης δήλωσε ότι είχε δώσει εντολή στην Kriminalvården (τη σουηδική υπηρεσία φυλακών και επιτήρησης) να «κάνει τις απαραίτητες προετοιμασίες» για το εσθονικό σχέδιο, όπως αναφέρει ο Guardian.
Η κίνηση ανάθεσης θέσεων στις φυλακές σε εξωτερικούς συνεργάτες είναι μία από μια σειρά πολιτικών που στοχεύουν στον μετασχηματισμό του σουηδικού συστήματος ποινικής δικαιοσύνης, καθώς η κεντροδεξιά κυβέρνηση αγωνίζεται να αντιμετωπίσει τη βία των συμμοριών και οι φυλακές προειδοποιούν για υπερπληθυσμό.
Σύμφωνα με συμφωνία που υπέγραψαν η Στοκχόλμη και το Ταλίν τον Ιούνιο, αναμένεται να διατεθούν έως και 600 θέσεις φυλακών στη χώρα της Βαλτικής.
Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της Kriminalvården, ο πληθυσμός των φυλακών της Σουηδίας θα μπορούσε – στο πιο ακραίο σενάριο – να αυξηθεί από 7.800 φέτος σε 41.000 το 2034 ως αποτέλεσμα πιο τιμωρητικών πολιτικών που προωθούνται.
Οι παρατηρητές λένε ότι αυτό αντιπροσωπεύει μια σημαντική αλλαγή για μια χώρα που επί δεκαετίες υπερηφανευόταν για τις πολιτικές των φυλακών που επικεντρώνονταν στην αποκατάσταση και την επανένταξη.
Η Σουηδία δεν είναι προετοιμασμένη για να αντιμετωπίσει την αύξηση του αριθμού των καταδικασθέντων σε ποινές φυλάκισης, καθώς η κυβέρνηση αντιμετωπίζει ένα πρωτοφανές κύμα βίας που προκαλείται από το έγκλημα των συμμοριών.
Ο επικεφαλής του προσωπικού των φυλακών, Γιόακιμ Ρίγκαμαρ, δήλωσε ότι οι φυλακές της Σουηδίας βρίσκονται σε «κρίση» υπερπληθυσμού.
Το ανησυχητικό είναι ότι ο αριθμός των παιδιών που αντιμετωπίζουν μεγάλες περιόδους φυλάκισης είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακός: τα τελευταία χρόνια, μια αλλαγή στην προσέγγιση έχει οδηγήσει παιδιά ηλικίας μόλις 15 ετών να φυλακίζονται για 10 χρόνια ή και περισσότερο.
Η κυβέρνηση, η οποία εξαρτάται από την υποστήριξη των ακροδεξιών Σουηδών Δημοκρατών, εξετάζει τώρα μια πρόταση για τη μείωση του ορίου ηλικίας ποινικής ευθύνης από 15 σε 14 για σοβαρά αδικήματα.
Το κύριο κόμμα της αντιπολίτευσης, οι κεντροαριστεροί Σοσιαλδημοκράτες, είχε δηλώσει ότι θα υποστήριζε μια τέτοια κίνηση. Οι Σουηδοί Δημοκράτες έχουν ζητήσει τη μείωση του ορίου ηλικίας στα 13 έτη.
Για πρώτη φορά, τον επόμενο χρόνο, η κυβέρνηση σχεδιάζει επίσης να εισαγάγει φυλακές ανηλίκων στη θέση των σημερινών ασφαλών οίκων φροντίδας νέων, όπου συνήθως τοποθετούνται οι νεαροί παραβάτες και η μέγιστη ποινή είναι τέσσερα χρόνια.
Ο υπουργός Δικαιοσύνης, Γκιούναρ Στρέμερ, δήλωσε ότι η συμφωνία με την Εσθονία σηματοδότησε «ένα σημαντικό βήμα για την ανακούφιση της σουηδικής υπηρεσίας φυλακών και επιτήρησης» από μια «πιεσμένη κατάσταση».
«Για να λειτουργήσει στην πράξη, απαιτούνται προσεκτικές προετοιμασίες. Είναι ζωτικής σημασίας τα πάντα, από την ασφάλεια και τη νομική βεβαιότητα έως τη συνεργασία με τις εσθονικές αρχές, να είναι έτοιμα να λειτουργήσουν σωστά όταν τεθεί σε ισχύ η συμφωνία» πρόσθεσε.
Ωστόσο κάποιοι υποστηρίζουν ότι οι αριθμοί είναι σταγόνα στον ωκεανό σε σύγκριση με αυτό που χρειάζεται. «Αν σκεφτόμαστε να έχουμε 40.000 κρατούμενους, τότε τα 600 κελιά δεν πρόκειται να κάνουν πολλά», δήλωσε η Εμελί Λόνγκβιστ, η οποία ερευνά την πολιτική για το έγκλημα και τις φυλακές σε όλες τις σκανδιναβικές χώρες στο Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης.
Η πρόταση για την αποστολή κρατουμένων στην Εσθονία – περίπου πεντακόσια χιλιόμετρα μακριά – πρέπει ακόμη να εγκριθεί από τα κοινοβούλια και των δύο χωρών, αλλά το σουηδικό υπουργείο δικαιοσύνης αναμένει ότι η συμφωνία θα τεθεί σε ισχύ μέχρι το καλοκαίρι του 2026.
Το υπουργείο δικαιοσύνης αρνείται ότι κινείται προς μαζικές φυλακίσεις και απομακρύνεται από την αποκατάσταση, επικαλούμενο έργο που έχει κάνει στον τομέα της πρόληψης.