Νότης Μαριάς, Καθηγητής Θεσμών της ΕΕ στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, πρώην
Ευρωβουλευτής και Βουλευτής Ηρακλείου, [email protected]
Την ώρα που μαίνεται ο ανταγωνισμός ΕΕ, ΗΠΑ, Κίνας για την κατάκτηση νέων
αγορών, η φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε στις 3 Σεπτεμβρίου ότι «η Ευρωπαϊκή
Επιτροπή υπέβαλε τις προτάσεις της στο Συμβούλιο για την υπογραφή και τη σύναψη
της συμφωνίας εταιρικής σχέσης ΕΕ-Mercosur (EMPA) και της εκσυγχρονισμένης
συνολικής συμφωνίας ΕΕ-Μεξικού (MGA)» (https://ec.europa.eu 3/9/2025).
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να χτυπήσουν για άλλη μια φορά κόκκινο οι αντιδράσεις
των ευρωπαίων αγροτών και καταναλωτών (www.dw.com 4/9/2025), που άλλωστε
από τα τέλη του 2024 είχαν εκφράσει την αντίθεσή τους στη συμφωνία ΕΕ-Mercosur
προχωρώντας σε κινητοποιήσεις (www.lemonde.fr/en 12/12/2024).
Όπως είχαμε επισημάνει σε παλαιότερο άρθρο μας «με την αδασμολόγητη εισαγωγή
των αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων της Mercosur στην ΕΕ θα πληγεί το
εισόδημα των ευρωπαίων αγροτών καθώς τα προϊόντα της Mercosur μη τηρώντας τα
αυστηρά ευρωπαϊκά πρότυπα (standards) σε σχέση με την περιβαλλοντική
προστασία, την προστασία της υγείας των καταναλωτών και την ευζωία των
εκτρεφόμενων ζώων έχουν χαμηλότερα κόστη παραγωγής και συνακόλουθα
χαμηλότερες τιμές πώλησης με αποτέλεσμα να δημιουργείται έτσι ένας αθέμητος
ανταγωνισμός κατά των ευρωπαϊκών αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων»
(www.notismarias.gr 16/12/2024).
Βεβαίως όλα αυτά απ’ ό,τι φαίνεται είναι πλέον ψιλά γράμματα για τους φωστήρες
των Βρυξελλών καθώς οι πιέσεις των ευρωπαϊκών πολυεθνικών ομίλων για την
εφαρμογή της συμφωνίας ελευθέρου εμπορίου ΕΕ-Mercosur, ενόψει και των δασμών
που επέβαλε ο Τραμπ στην ΕΕ, φαίνεται ότι απέδωσαν καρπούς καθώς τα οικονομικά
τους οφέλη από τη συμφωνία ΕΕ-χωρών Mercosur αναμένεται να είναι τεράστια μιας
και δημιουργείται η «μεγαλύτερη ζώνη ελεύθερων συναλλαγών στον κόσμο,
καλύπτοντας μια αγορά άνω των 700 εκατομμυρίων καταναλωτών»
(https://ec.europa.eu 3/9/2025).
Επιπλέον με τη συμφωνία ΕΕ-χωρών Mercosur οι ευρωπαϊκοί επιχειρηματικοί όμιλοι
αποκτούν πλήρη ελευθερία κινήσεων στις εν λόγω χώρες οι οποίες είναι σημαντικές
για τη στήριξη της εφοδιαστικής αλυσίδας της ΕΕ με κρίσιμες πρώτες ύλες καθώς η
Αργεντινή (μαζί με τη Βολιβία που πάντως δεν συμμετέχει στη συμφωνία) κατέχουν
το 43% των παγκόσμιων αποθεμάτων λιθίου που είναι απαραίτητο για την πράσινη
μετάβαση, ενώ η Βραζιλία διαθέτει ένα από τα μεγαλύτερα αποθέματα κρίσιμων
πρώτων υλών στον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων γραφίτη, μετάλλων σπάνιων γαιών
και φωσφορικών πετρωμάτων. Η πρόσβαση σε αυτά τα αποθέματα εκτιμάται ότι θα
βοηθήσει στη διαφοροποίηση των αλυσίδων εφοδιασμού κρίσιμων πρώτων υλών της
Ευρώπης και θα μειώσει την εξάρτηση από την Κίνα (www.epc.eu 22/11/2024).
Αυτό άλλωστε δεν το έκρυψε καν η φον ντερ Λάιεν η οποία στις 2 Απριλίου 2025
μιλώντας στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο τόνισε:
«Το εμπόριο πηγαίνει εκεί που είναι οι δουλειές. Θα ανοίξουμε πόρτες προς τις
ταχέως αναπτυσσόμενες αγορές σε όλο τον κόσμο. Η Ευρώπη έχει ήδη συνάψει
εμπορικές συμφωνίες με 76 χώρες και τώρα αναπτύσσουμε αυτό το δίκτυο. Μόλις
ολοκληρώσαμε εμπορικές συμφωνίες με τη Mercosur, το Μεξικό και την Ελβετία»
(www.europarl.europa.eu 1/4/2025).
Έτσι ο ανταγωνισμός ΕΕ-ΗΠΑ-Κίνας για τη μεγάλη αγορά των χωρών της Mercosur
βρίσκεται στο ζενίθ. Πολύ δε περισσότερο καθώς ενώ για το 2023 το συνολικό
διμερές εμπόριο της ΕΕ με όλες τις χώρες του Mercosur ανήλθε στα 109,4 δισ. ευρώ,
το ίδιο έτος μόνο το διμερές εμπόριο Κίνας-Βραζιλίας είχε φτάσει τα 157,6 δισ.
δολάρια (www.globaltimes.cn 17/11/2024).
