Η «επόμενη ημέρα» της Μέσης Ανατολής κρέμεται από την απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ για εμπλοκή ή μη των ΗΠΑ στον πόλεμο μεταξύ του Ισραήλ και του Ιράν. Ο Αμερικανός πρόεδρος δέχεται πιέσεις και από τις δύο πλευρές, με τις ισχυρότερες να έρχονται από το Τελ Αβίβ και τους ρεπουμπλικάνους συμμάχους του εντός ΗΠΑ που όχι μόνο επιθυμούν την καταστροφή του πυρηνικού προγράμματος της Τεχεράνης αλλά πλέον δηλώνουν ανοιχτά ότι θέλουν να εξουδετερώσουν τον ανώτατο ηγέτη Αλί Χαμενεΐ -μια εξέλιξη που θα έφερνε αλυσιδωτές επιπτώσεις στη Μέση Ανατολή.
Γιατί, όμως, το Ισραήλ επιμένει τόσο πολύ στη στρατιωτική εμπλοκή των ΗΠΑ στη σύρραξη;
Επειδή διαθέτει δύο σημαντικά όπλα, τα οποία δεν έχει στη διάθεσή του ο ισραηλινός στρατός: το βομβαρδιστικό Β-2 και τη «μητέρα των βομβών» GBU-57.
Η συγκεκριμένη βόμβα, γνωστή ως «bunker buster», έχει τη μεγαλύτερη ισχύ μετά από τις πυρηνικές και δεν έχει χρησιμοποιηθεί ποτέ στο πεδίο της μάχης.
Το B-2 είναι το μόνο βομβαρδιστικό που μπορεί να μεταφέρει δύο τέτοιες βόμβες και μάλιστα να ταξιδέψει από την αεροπορική βάση Γουάιτμαν στο Μιζούρι μέχρι τη Μέση Ανατολή χωρίς να απαιτείται να προσγειωθεί.
Η παραγωγή κάθε αμερικανικού βομβαρδιστικού B-2 κοστίζει περίπου 2,1 δισεκατομμύρια δολάρια.
Αυτός είναι και ο λόγος που έχουν κατασκευαστεί μόλις 21 από το τέλος της δεκαετίας του ’80, όταν και ξεκίνησε η παραγωγή τους.
Με τεχνολογία stealth, τα βομβαρδιστικά B-2 έχουν εμβέλεια 6.0000 ναυτικών μιλίων και δυνατότητα ανεφοδιασμού εν πτήση.
Έτσι, μπορούν να απογειωθούν από τις ΗΠΑ και να πραγματοποιήσουν επιθέσεις οπουδήποτε στον κόσμο, όπως άλλωστε αποδείχτηκε από τις αμερικανικές επιχειρήσεις στο Αφγανιστάν και τη Λιβύη.
Τα βομβαρδιστικά έχουν χωρητικότητα που ξεπερνά τα 18.000 κιλά, κάτι που τους δίνει τη δυνατότητα να μεταφέρουν ποικιλία συμβατικών και πυρηνικών όπλων.
Μεταξύ αυτών και οι βόμβες GBU-57, που ονομάζονται «bunker buster» γιατί μπορούν να πλήξουν στόχους σχεδόν 60 μέτρα κάτω από το έδαφος, διαπερνώντας οπλισμένο σκυρόδεμα.
Στρατιωτικοί αναλυτές επισημαίνουν ότι οι βόμβες – τέρας 30.000 λιβρών είναι οι μοναδικές στον κόσμο που ενδεχομένως να μπορούν να καταστρέψουν τις πυρηνικές εγκαταστάσεις Φορντό -του πυρηνικού «βουνού» του Ιράν που έχει κατασκευαστεί 90 μέτρα κάτω από το έδαφος.
Ένα μόνο πλήγμα δεν θα ήταν αρκετό για να καταστραφεί το πυρηνικό εργοστάσιο, με ειδικούς να επισημαίνουν ότι θα πρέπει να γίνουν αρκετές επιθέσεις για να ισοπεδωθεί -και αυτό με ερωτηματικό.
Δεν είναι λίγοι οι στρατιωτικοί αναλυτές που εκτιμούν ότι ακόμη και με μαζική χρήση τέτοιων βομβών, η ζημιά θα περιοριστεί στην κατάρρευση των σηράγγων -κάτι που δεν διασφαλίζει την πλήρη καταστροφή των εγκαταστάσεων.
«Πυρετός» στο Πεντάγωνο
Η δυνατότητα των GBU-57 να πλήξουν τις εγκαταστάσεις του Φορντό είναι θέμα διαρκούς συζήτησης εντός του Πενταγώνου τις τελευταίες ημέρες ενώ το ζήτημα είχε απασχολήσει τις Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας και κατά την πρώτη θητεία του Ντόναλντ Τραμπ.
Πληροφορίες διεθνών ΜΜΕ, που επικαλούνται δύο αξιωματούχους του υπουργείου Άμυνας, αναφέρουν πως κατά τη διάρκεια των συζητήσεων εντός του Πενταγώνου υπήρξε μια γενική παραδοχή ότι ενδεχομένως το Φορντό να μπορεί να πληγεί μόνο από τακτικό πυρηνικό όπλο.
Οι ίδιες πηγές, όμως, ξεκαθάρισαν ότι το ενδεχόμενο χρήσης πυρηνικού όπλου ούτε εξετάστηκε, ούτε παρουσιάστηκε ως επιλογή στον Τραμπ από τον υπουργό Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ και τον επικεφαλής των Ενόπλων Δυνάμεων στρατηγό Νταν Κέιν.
Το πυρηνικό «βουνό» του Ιράν
Η εγκατάσταση εμπλουτισμού ουρανίου Φορντό, είναι ένα εργοστάσιο που χτίστηκε μέσα σε βουνό στην άκρη της Μεγάλης Αλμυρής Ερήμου του Ιράν.
Η κύρια εγκατάσταση εμπλουτισμού ουρανίου του Ιράν πιστεύεται ότι αποτελείται από τρία υπόγεια κτήρια, δύο από τα οποία έχουν σχεδιαστεί για να χωρούν 50.000 φυγοκεντρητές, σύμφωνα με την Πρωτοβουλία Πυρηνικής Απειλής, έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό.
Το αυστηρά φυλασσόμενο εργοστάσιο πυρηνικού εμπλουτισμού, θαμμένο μισό χιλιόμετρο κάτω από βουνό, περιβάλλεται από προηγμένα συστήματα αεράμυνας και βρίσκεται κοντά στην αρχαία θρησκευτική πόλη Κομ.
Όπως αναφέρουν οι Financial Times, για την Τεχεράνη η εγκατάσταση στο Φορντό συμβολίζει την επιθυμία της να διαφυλάξει το πυρηνικό της πρόγραμμα, το οποίο έχει σχεδιαστεί για να επιβιώσει από μια πλήρη μετωπική επίθεση, με ουράνιο υψηλού εμπλουτισμού άθικτο για την πιθανή παραγωγή πυρηνικού όπλου.
Το Φορντό είναι θαμμένο κάτω από σκληρό βράχο και περικυκλωμένο από ενισχυμένο σκυρόδεμα που το θέτει μακριά από την καταστροφική εμβέλεια οποιουδήποτε από τα δημοσίως γνωστά όπλα του Ισραήλ, αποτελεί επίσης σύμβολο της στρατηγικής ανησυχίας του Ιράν.
Πρόσφατες εκθέσεις της IAEA δείχνουν ότι το Ιράν αύξησε την παραγωγή εμπλουτισμένου ουρανίου σε επίπεδο 60% στο εργοστάσιο του Φορντό.
«Η σημαντικά αυξημένη παραγωγή και συσσώρευση ουρανίου υψηλού εμπλουτισμού από το Ιράν, το μοναδικό μη πυρηνικό κράτος που παράγει τέτοιο υλικό, προκαλεί σοβαρή ανησυχία», ανέφερε έκθεση της IAEA στις 31 Μαΐου.
«Δεν υπάρχει κανένας απολύτως τεχνικός λόγος για να το κάνουν, εκτός αν θέλουν να κάνουν το επόμενο βήμα και να παράγουν ουράνιο οπλικής καθαρότητας», δήλωσε ο Ντέιβιντ Όλμπραϊτ, επικεφαλής του Ινστιτούτου για την Επιστήμη και τη Διεθνή Ασφάλεια στην Ουάσινγκτον.
«Η ενέργεια αυτή ερμηνεύτηκε ως προετοιμασία, ώστε να είναι σε θέση να προχωρήσουν, αν το αποφασίσουν. Κι αν έχεις φτάσει στο 60%, μπορείς πολύ γρήγορα να το μετατρέψεις σε οπλικού τύπου ουράνιο», πρόσθεσε.
Σύμφωνα με το Ινστιτούτο ISIS, «το Ιράν μπορεί να μετατρέψει το υπάρχον απόθεμα ουρανίου εμπλουτισμένου στο 60% σε 233 κιλά οπλικού ουρανίου μέσα σε τρεις εβδομάδες στο Φορντό».
