Του Βασίλη Σπυρόπουλου
Συγκλονιστικά είναι τα στοιχεία πρόσφατης έρευνας σχετικά με την ποιότητα ζωής των Ελληνίδων και των Ελλήνων. Η ανασφάλεια κι ο προβληματισμός όσων συμμετείχαν και κλήθηκαν να απαντήσουν στην συγκεκριμένη έρευνα περισσεύει, καθώς γίνεται όλο και πιο φανερό στην καθημερινότητα όλων μας ότι η κατάσταση έχει φτάσει στο μη περαιτέρω. Η απαισιοδοξία για το αύριο κυριαρχεί, αφού δεν φαίνονται καλύτερες ημέρες στον ορίζοντα. Και όταν κανείς κάνει λόγο για καλύτερες ημέρες αναφέρεται στο κατά πόσο είναι ή όχι βαθιά η τσέπη του.
Σύμφωνα με την έρευνα του Ινστιτούτου Εναλλακτικών Πολιτικών ΕΝΑ, που διεξήχθη τον Ιούνιο για τρίτη χρονιά, το συναίσθημα που κυριαρχεί στους ερωτηθέντες είναι η απογοήτευση (52%) και ο θυμός (36%).
Και πως να μην είναι απογοητευμένοι οι άνθρωποι σήμερα, όταν ζουν καθημερινά στο πετσί οικονομική δυσπραγία, που όλο και χειροτερεύει, κοινωνική ανισότητα και δραματική αύξηση των επαγγελματικών υποχρεώσεων με μισθούς πείνας; Με όλα όσα συμβαίνουν, η ελπίδα χάθηκε κι ας λέει ο θυμόσοφος λαός μας ότι η ελπίδα πεθαίνει τελευταία.
Άπιαστο όνειρο η βελτίωση της ποιότητας ζωής
Η ποιότητα ζωής εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις πολιτικές που ασκεί η εκάστοτε κυβέρνηση. Αυτή η βασική αρχή ισχύει για όλες τις χώρες του κόσμου, όχι μόνο για την Ελλάδα. Φαίνεται, λοιπόν, ότι για περίπου 7 στους 10 πολίτες (67%) οι πολιτικές της κυβέρνησης του κ. Μητσοτάκη δεν έχουν βελτιώσει σε σημαντικό βαθμό την ποιότητα της ζωής τους, παρά τα όσα λέγονται από μέλη της κυβέρνησης και στελέχη της ΝΔ περί του αντιθέτου.
Φως στο τούνελ δεν φαίνεται για τους περισσότερους πολίτες, αν δει κανείς προσεκτικά τα αποτελέσματα δύο σημαντικών υποερωτημάτων, με βάση το παραπάνω διάγραμμα. Το 33% των ερωτηθέντων (γίνεται 58% αυτό το ποσοστό, εάν κανείς προσθέσει και όσους ούτε συμφωνούν, αλλά ούτε διαφωνούν) θεωρεί ότι ανήκει σε κοινωνική ομάδα που δεν έχει προοπτική για μια καλύτερη ζωή. Τι σημαίνει αυτό; Δεν μας έφταναν οι πολιτικές της κυβέρνησης, που δεν μας παρέχουν, έστω στο ελάχιστο, ελπίδα και αισιοδοξία για ένα καλύτερο σήμερα και αύριο, δεν έχουμε και εμείς τις δυνάμεις ή τις δυνατότητες, εξαιτίας πολλών παραγόντων, να πάρουμε τη ζωή στα χέρια μας και να προσπαθήσουμε να την κάνουμε καλύτερη.
Αυτή η πεποίθηση, που δεν θέλει και πολύ από το να γίνει συλλογική, ενδεχομένως να εξηγεί και το γεγονός ότι το 29% έχει την άποψη ότι το μέλλον του είναι προδιαγεγραμμένο και δεν μπορεί να κάνει πολλά πράγματα για να το αλλάξει. Ο κόσμος έχει τόσο πολύ απογοητευθεί, που έχει αφήσει τα πάντα στην μοίρα τους. Μας έκαναν και μοιρολάτρες, λοιπόν, το κατάφεραν και αυτό. Το χειρότερο είναι ότι ένα μεγάλο ποσοστό των συνανθρώπων μας θεωρεί πως ό,τι και να κάνει, όσο και να παλέψει στην ζωή του για να καταφέρει να ζει με αξιοπρέπεια, όπως αρμόζει σε κάθε άνθρωπο πάνω σε αυτό τον πλανήτη, ένα αόρατο χέρι θα του κλέβει πάντα την μπουκιά από το στόμα.
«Βραχνάς» για ευημερία και ευζωία οι οικονομικές ανησυχίες
Η προσωπική ευημερία είναι μία από τις κινητήριες δυνάμεις στην ζωή ενός ανθρώπου. Είναι ένας από τους κύριους στόχους που θέτει κανείς και πασχίζει να τον κατακτήσει. Για το 74% των ερωτηθέντων στην έρευνα βασικό ρόλο προς την κατάκτηση του πολυπόθητού στόχου παίζει το να μπορεί να ζει χωρίς οικονομικές ανησυχίες. Ακολουθεί με 52% η δυνατότητα πρόσβασης σε υπηρεσίες υψηλής ποιότητας (π.χ. υγειονομική περίθαλψη και εκπαίδευση) και με 33% ο ποιοτικός χρόνος με τους δικούς του ανθρώπους.
Για να τα δούμε ένα- ένα τα ζητήματα αυτά, γιατί έχουν πολύ μεγάλο ενδιαφέρον. Ως προς τις οικονομικές ανησυχίες, τι να πει κανείς; Οι εξαγγελίες και τα μέτρα της κυβέρνησης Μητσοτάκη, αυτά τα 6 χρόνια, υποτίθεται ότι θα μείωναν τα οικονομικά βάρη και τις ανισότητες μεταξύ των Ελλήνων φορολογουμένων, δίνοντας ανάσα στα νοικοκυριά και την μεσαία τάξη. Τουναντίον, τα βάρη πέφτουν στις πλάτες των, κατά το σύνηθες, υπόπτων – μισθωτών, συνταξιούχων και ελεύθερων επαγγελματιών- την στιγμή που οι μισθοί είναι στα τάρταρα εδώ και τουλάχιστον μια δεκαπενταετία και η ακρίβεια- αισχροκέρδεια (σε συνδυασμό με την άμεση και έμμεση φορολογία) ροκανίζει και το τελευταίο ευρώ το πρώτο δεκαπενθήμερο του μήνα. Τι κι αν αυξήθηκε ο κατώτατος μισθός από το 2019; Μηδενικό το αντίκρυσμα στην τσέπη των Ελλήνων, αφού ένα μεγάλο ποσοστό δεν πληρώνεται με βάση τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας.
Άραγε, ποια είναι η δυνατότητα πρόσβασης των Ελλήνων σε υπηρεσίες υψηλής ποιότητας στον τομέα της υγείας και της εκπαίδευσης; Ο καθείς με τον… παρά του και ουχί με την μαγκιά του! Το πορτοφόλι του καθενός παίζει κομβικό ρόλο. Αν δεν έχεις, θα απευθυνθείς στο δημόσιο σύστημα υγείας, το οποίο έχει και αυτό αφεθεί στην τύχη του, παρά τις ηρωϊκές προσπάθειες του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού. Εάν διαθέτεις τα χρήματα, θα πας σε ιδιωτικό νοσοκομείο.
Για την εκπαίδευση, ό,τι και να πούμε θα είναι λίγο. Δεν υπάρχουν λόγια να περιγράψουν το τι συμβαίνει στα ελληνικά δημόσια σχολεία σήμερα. Οι κτηριακές υποδομές είναι στο μαύρο τους το χάλι, όπως και οι εκπαιδευτικοί. Ωστόσο, το πρόβλημα εστιάζεται στον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί το εκπαιδευτικό μας σύστημα. Είναι εξωφρενικό στις μέρες μας να ζητάμε από τα παιδιά να μαθαίνουν «παπαγαλία» το μάθημα της Ιστορίας, ώστε να γράψουν άριστα στις Πανελλαδικές εξετάσεις. Αυτό ίσχυε και πριν από τριάντα χρόνια. Πως αφήνουμε τα πράγματα στην τύχη τους, χωρίς να αφουγκραζόμαστε τις απαιτήσεις των καιρών, χωρίς να αφήνουμε χώρο στα παιδιά να αναπτύξουν την κριτική τους ικανότητα; Και το μάθημα της Ιστορίας είναι, δίχως άλλο, ένα μόνο χαρακτηριστικό παράδειγμα της απουσίας οράματος από την πλευρά των αρμοδίων για τις νέες γενιές που τελειώνουν το λύκειο και γνωρίζουν πολύ λιγότερα σε σχέση με τους γονείς και τους παππούδες τους.
Υπάρχει διέξοδος;
Το περιβάλλον μέσα στο οποίο ζούμε, εν έτει 2025, είναι δύσκολο και δεν αποκλείεται, όπως κυλούν οι καταστάσεις, να γίνει ακόμη δυσκολότερο. Οι προκλήσεις και οι κίνδυνοι είναι πάρα πολλοί και δεν είναι μόνο γεωστρατηγικοί, όπως θέλουν μερικοί, ένθεν κακείθεν, να μας πείσουν. Είναι έκδηλη η ανησυχία για το αύριο όχι μόνο στη χώρα μας, αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Αυτό που ζητούν οι κοινωνίες, και η ελληνική βεβαίως, είναι η δυνατότητα βελτίωσης της ποιότητας ζωής, μέσω στοχευμένων δράσεων από την πολιτεία προς την καλυτέρευση βασικών κοινωνικών δομών, όπως η υγεία και η παιδεία, η έρευνα και η καινοτομία και όχι η ανάπτυξη της στρατιωτικής βιομηχανίας, προς όφελος συγκεκριμένων συμφερόντων.
Στην Ελλάδα, οι κοινωνικές δομές, η λεγόμενη κοινωνική- προνοιακή πολιτική, έχουν υποστεί μια πρωτοφανή κατάρρευση, ήδη από την περίοδο των Μνημονίων μέχρι και σήμερα. Η οικονομική ανασφάλεια δεν είναι κάτι νέο, όπως και η αποσάρθρωση του Εθνικού Συστήματος Υγείας. Η απάντηση σε όλα αυτά τα κακά που μας έχουν βρει δεν είναι η εξαγγελία καλής διάθεσης και θέλησης από την πλευρά της κυβέρνησης της ΝΔ. Καλά είναι τα μέτρα και οι αλλαγές σε πολλά κακώς κείμενα, αλλά δεν αλλάζουν τις ζωές των ανθρώπων, οι οποίοι παραμένουν απογοητευμένοι, δύσπιστοι και εγκλωβισμένοι σε μια καθημερινότητα που δεν τους αξίζει. Θα πρέπει, επιτέλους, να ξεφύγουμε από την πελατειακή πολιτική της Μεταπολίτευσης και να επικεντρώσουμε στον άνθρωπο και τις βασικές του βιοτικές ανάγκες. Ίσως με αυτό τον τρόπο να επανέλθει η ελπίδα και η αισιοδοξία στις καρδιές μας.