Από τις τροπικές θάλασσες μέχρι τους πόλους, μέσω της ανοιχτής θάλασσας, η κατάσταση των ωκεανών επιδεινώνεται όλο και περισσότερο.
Με αφορμή τη δημοσίευση της ένατης έκθεσης για την κατάσταση των ωκεανών, η υπηρεσία Copernicus Marine προειδοποίησε σήμερα Τρίτη 30 Σεπτεμβρίου για την επιτάχυνση της υποβάθμισής τους.
Αυτή η επιτάχυνση παρατηρήθηκε και αναλύθηκε λεπτομερώς κατά το τελευταίο έτος από τις υπηρεσίες του Mercator Ocean International, οι οποίες κάθε χρόνο συντάσσουν μια έκθεση για την κατάσταση των ωκεανών, συνθέτοντας τις έρευνες της ευρωπαϊκής κοινότητας των θαλάσσιων επιστημών.
Για τη υπεύθυνη της έκθεσης, Karina von Schuckmann, η μελέτη “αποκαλύπτει πρωτοφανή γεγονότα, επιταχυνόμενες τάσεις και αυξανόμενες επιπτώσεις στα θαλάσσια οικοσυστήματα και τις κοινωνίες”.
Η νέα αυτή έρευνα “επιβεβαιώνει ότι πλησιάζουμε επικίνδυνα στα πλανητικά όρια”, προειδοποίησε ο γενικός διευθυντής του διακυβερνητικού οργανισμού, Pierre Bahurel. Κάθε μέρος του ωκεανού επηρεάζεται πλέον από την τριπλή πλανητική κρίση”.
Πρόκειται για την κλιματική κρίση, την κρίση της βιοποικιλότητας και την περιβαλλοντική κρίση που συνδέεται με τη θαλάσσια ρύπανση, ιδίως από τα πλαστικά.
Επικίνδυνη ανισορροπία στα γήινα συστήματα
Επειδή απορροφούν το 90% της πλεονάζουσας θερμότητας που παράγεται από τις ανθρωπογενείς εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, οι ωκεανοί παίζουν ρόλο στη ρύθμιση του κλίματος που παρατηρείται στην ξηρά.
“Από τη δεκαετία του 1960, η θέρμανσή τους έχει επιταχυνθεί, γεγονός που υποδηλώνει μια επικίνδυνη ανισορροπία στο σύστημα της Γης που συνδέεται με την κλιματική αλλαγή”, επισημαίνεται στην έκθεση, καθώς οι επιφανειακές θερμοκρασίες έφτασαν σε νέο ρεκόρ 21°C την άνοιξη του 2024.
“Αν και η παγκόσμια μέση επιφανειακή θερμοκρασία εξελίσσεται αργά, φαινομενικά μικρές διακυμάνσεις μπορούν να διαταράξουν βαθιά τις μεγάλες ισορροπίες του γήινου συστήματος” προειδοποιεί το Copernicus.
Η έκθεση επισημαίνει επίσης ότι τα θαλάσσια κύματα καύσωνα “εξαιρετικής έντασης και επιμονής επηρέασαν μεγάλο μέρος των ωκεανών το 2023 και το 2024, ξεπερνώντας κατά 0,25°C τα προηγούμενα ρεκόρ”, που καταγράφηκαν το 2015 και το 2016.
“Ορισμένες περιοχές του Ατλαντικού βίωσαν περισσότερες από 300 ημέρες στις 365 τις συνθήκες θαλάσσιου καύσωνα το 2023”, αναφέρει το Copernicus.
Ενώ οι υψηλές θερμοκρασίες ευνοούν την οξίνιση των ωκεανών, “ορισμένες θαλάσσιες περιοχές πλούσιες σε βιοποικιλότητα οξινίζονται ταχύτερα από τον παγκόσμιο μέσο όρο, επιτείνοντας τις απειλές για τα ήδη απειλούμενα είδη”.
Πάνω από ένα ορισμένο όριο, η οξύτητα του θαλασσινού νερού γίνεται διαβρωτική για τους σκελετούς και τα κελύφη των κοραλλιών, των μυδιών, των στρειδιών και άλλων οργανισμών.
Επιπλέον, τα πλαστικά απόβλητα από κάθε ήπειρο δεν λείπουν καμία περιοχή. Μολύνουν πλέον όλες τις ωκεάνιες λεκάνες”, συνεχίζει η έκθεση.
Την ώρα που οι ηγέτες του κόσμου απέτυχαν, τον Αύγουστο, να καταρτίσουν από κοινού μια συνθήκη για την καταπολέμηση της ρύπανσης από πλαστικά, η υπεύθυνη σύνταξης αυτής της ένατης έκθεσης για την κατάσταση των ωκεανών, Karina von Schuckmann, επισημαίνει ότι το επιστημονικό έγγραφο που συντάχθηκε έχει ως στόχο ακριβώς να τροφοδοτήσει τις αποφάσεις που θα λάβουν οι ευρωπαϊκές αρχές για την προστασία των θαλασσών.
“Αυτή η γνώση δεν είναι απλώς ένα προειδοποιητικό σήμα- είναι ένας οδικός χάρτης για την αποκατάσταση της ισορροπίας μεταξύ της ανθρωπότητας και των ωκεανών”.