Του Κώστα Παππά
Χθες ξέσπασε ένα νέο κεφάλαιο στο σκάνδαλο των παράνομων επιδοτήσεων του Οργανισμού Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμού και Εγγυήσεων (ΟΠΕΚΕΠΕ), με τουλάχιστον 14–15 συλλήψεις στην Κρήτη, στο πλαίσιο μεγάλης αστυνομικής επιχείρησης κατά οργανωμένου κυκλώματος που φέρεται να υπεξαίρεσε περίπου 1,7 εκατ. ευρώ μέσω ψευδών δηλώσεων στο σύστημα των επιδοτήσεων.
Ο πυρήνας του ζητήματος δεν είναι πλέον απλώς οικονομικός αλλά βαθιά πολιτικός. Δύο από τα πρόσωπα που έχουν τραβήξει τα φώτα της δημοσιότητας δεν είναι απλοί ύποπτοι, αλλά άτομα με ισχυρές πολιτικές διασυνδέσεις: ο λογιστής και διευθυντής συνεταιρισμού Γιώργος Λαμπράκης, που υπηρέτησε ως μέλος του ΠΑΣΟΚ και είναι κουμπάρος του προέδρου του κόμματος, Νίκου Ανδρουλάκη, και ο αγροτοσυνδικαλιστής Μύρων Χιλετζάκης, που σύμφωνα με καταγγελίες συνδέεται με την κυβέρνηση και τη Νέα Δημοκρατία.
Η εμπλοκή ανθρώπων με τέτοια προσωπικά και κομματικά δίκτυα κατεβάζει τον πήχη της πολιτικής στην Ελλάδα σε νέα επίπεδα. Αντί να απομονώνονται τα πρόσωπα με υποψίες για παρανομίες, βλέπουμε έναν πολιτικό μηχανισμό να προσπαθεί να αποσείσει ευθύνες μέσω προσωπικών σχέσεων, κουμπαριών, φιλιών, κοινού παρελθόντος στις πολιτικές λίστες. Η συνεχιζόμενη αναφορά σε «κουμπαριές του Ανδρουλάκη» από την αξιωματική αντιπολίτευση είναι ενδεικτική της δυσφορίας που προκαλείται από αυτή την κατάσταση.
Το ΠΑΣΟΚ, αντιμέτωπο με το πολιτικό κόστος, αναγκάστηκε να αναστείλει την κομματική ιδιότητα του Λαμπράκη, ο οποίος μάλιστα είχε προηγουμένως διαγραφεί από το κόμμα επί προεδρίας Φώφης Γεννηματά και επανήλθε επί της ηγεσίας Ανδρουλάκη.
Αυτή η επαναφορά και η επακόλουθη σύλληψη δεν μπορεί παρά να εγείρουν ερωτήματα για το κατά πόσο οι προσωπικές σχέσεις υπερίσχυσαν της στοιχειώδους πολιτικής επαγρύπνησης.
Στην εξεταστική επιτροπή της Βουλής οι τόνοι είναι υψηλοί, και η αντιπαράθεση μεταξύ Νέας Δημοκρατίας και ΠΑΣΟΚ για το ποιος «έχει ευθύνες» απλώς αποτυπώνει μια βαθύτερη πολιτική κρίση: την αποδόμηση του πολιτικού συστήματος που καλείται να ελέγξει τέτοιες υποθέσεις. Αντί για αυτοκριτική, βλέπουμε προσπάθειες συμψηφισμού και αποπροσανατολισμού, με το πολιτικό προσωπικό να καταγγέλλει το ένα κόμμα το άλλο για ολιγωρία ή κάλυψη.
Και όλα αυτά ενώ η ουσία του σκανδάλου η εκτεταμένη απάτη σε βάρος των ευρωπαϊκών και εθνικών κονδυλίων για τους αγρότες παραμένει ένα πλήγμα στην εμπιστοσύνη των πολιτών απέναντι στο κράτος και τις πολιτικές του ελίτ. Πόσο νόημα έχει να μιλά κανείς για «ηθική» και «κάθαρση», όταν τα ίδια τα πολιτικά δίκτυα λειτουργούν ως ασπίδα και όχι ως φραγμός για όσους παρανομούν; Η κοινωνία ζητά απαντήσεις όχι «κουμπαριές» και κομματικές αψιμαχίες.
