Του Βασίλη Σπυρόπουλου
Ριζικές αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο η Ουάσινγκτον χαράζει την γεωπολιτική της στρατηγική, υπό την προεδρία του Ντόναλντ Τραμπ, περιλαμβάνει η Εθνική Στρατηγική Ασφαλείας των ΗΠΑ, που δημοσιεύθηκε στον ιστότοπο του Λευκού Οίκου.
Πλέον, η Ρωσία δεν αποτελεί εχθρό των ΗΠΑ, ενώ το ζήτημα της Ουκρανίας είναι βασική προτεραιότητα για τον Λευκό Οίκο. Τονίζεται, εξάλλου, ότι η Βορειοατλαντική Συμμαχία δεν πρέπει να επεκταθεί.
Για τον νέο ένοικο του Λευκού Οίκου, η Ρωσία δεν είναι πια η «απειλή της παγκόσμιας τάξης», ο κύριος εχθρός των αμερικανικών συμφερόντων, όπως με έμφαση τόνιζε η κυβέρνηση Μπάιντεν και οι αξιωματούχοι της. Αντιθέτως, οι σχέσεις με την Ρωσία έχουν μπει σε μια προοπτική βελτίωσης και σταθερότητας με αμοιβαία κατανόηση και ωφέλεια.
Άμεση προτεραιότητα η ειρήνη στην Ουκρανία
Κύριο μέλημα της κυβέρνησης Τραμπ είναι η επίτευξη εκεχειρίας και ειρήνης στην Ουκρανία. Στην ανανεωμένη Εθνική Στρατηγική Ασφαλείας των ΗΠΑ γίνεται απολύτως σαφές ότι «το πρωταρχικό συμφέρον των Ηνωμένων Πολιτειών είναι να διαπραγματευτούν μια άμεση παύση των εχθροπραξιών στην Ουκρανία». Η επίτευξη της ειρήνης στην περιοχή θα «σταθεροποιήσει τις οικονομίες των ευρωπαϊκών χωρών, θα αποτρέψει μια ακούσια κλιμάκωση ή επέκταση του πολέμου και θα αποκαταστήσει τη στρατηγική σταθερότητα με τη Ρωσία», διασφαλίζοντας και την επανάκαμψη της Ουκρανίας μετά τον πόλεμο.
Οι Ευρωπαίοι «εναποθέτουν μη ρεαλιστικές ελπίδες στον πόλεμο στην Ουκρανία»
Η αμερικανική διπλωματία εξαπολύει τα βέλη της εναντίον ορισμένων ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, σχολιάζοντας αρνητικά τον ρόλο που παίζουν αναφορικά με την Ουκρανία. «Η κυβέρνηση Τραμπ έρχεται σε αντίθεση με τους Ευρωπαίους αξιωματούχους που εναποθέτουν μη ρεαλιστικές ελπίδες στον πόλεμο [στην Ουκρανία], βασιζόμενοι σε ασταθείς κυβερνήσεις μειοψηφίας, πολλές από τις οποίες καταπατούν τις βασικές αρχές της δημοκρατίας για να καταστείλουν την αντιπολίτευση».
Για τον Λευκό Οίκο, η Ευρώπη αντιμετωπίζει έναν αμείλικτο κίνδυνο, να βρεθεί μόνη της και παγιδευμένη «σε μια πολιτική κρίση». Και αυτό, όπως τονίζεται στο επίσημο αμερικανικό έγγραφο, έρχεται ως συνέπεια της απουσίας πολιτικής δράσης των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, παρά το γεγονός ότι οι «περισσότεροι Ευρωπαίοι επιθυμούν ειρήνη».
«Όχι» σε ένα ΝΑΤΟ που επεκτείνεται συνεχώς
Στο έγγραφο της Εθνικής Στρατηγικής των ΗΠΑ υπογραμμίζεται επίσης ο ρόλος του ΝΑΤΟ. Η στρατηγική της Ουάσινγκτον, όπως σημειώνεται χαρακτηριστικά, «πρέπει να στοχεύει στον τερματισμό της αντίληψης του ΝΑΤΟ ως μιας συνεχώς επεκτεινόμενης συμμαχίας και να αποτρέψει την πραγματοποίησή της». Επιπροσθέτως, γίνεται και μια πρόβλεψη από τους Αμερικανούς διπλωμάτες σχετικά με την στάση που θα κρατήσουν τα μέλη του ΝΑΤΟ απέναντι στις ΗΠΑ. Εκτιμάται ότι ορισμένες από τις χώρες- μέλη του ΝΑΤΟ θα αναθεωρήσουν – επανεξετάσουν τις σχέσεις τους με την Ουάσινγκτον, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται.
Την ίδια στιγμή, οι ΗΠΑ θεωρούν ότι η Ευρώπη οφείλει να στηριχθεί στις δικές της δυνάμεις, «στα δικά της πόδια», παίρνοντας περισσότερες και σημαντικότερες πρωτοβουλίες για την άμυνά της.
Ο Ινδο – Ειρηνικός, η Ασία και η Μέση Ανατολή
Το νέο στρατηγικό πλάνο των ΗΠΑ δίνει μεγάλη βαρύτητα και στα τεκταινόμενα στην περιοχή του Ινδο – Ειρηνικού, την οποία χαρακτηρίζει «ένα από τα βασικά οικονομικά και γεωπολιτικά πεδία μαχών του αιώνα». Τίποτα δεν είναι τυχαίο, αφού, όπως τονίζεται: «Η περιοχή Ινδο-Ειρηνικού αντιπροσωπεύει ήδη σχεδόν το ήμισυ του παγκόσμιου ΑΕΠ (…) και αυτό το μερίδιο αναμφίβολα θα αυξηθεί καθ’ όλη τη διάρκεια του 21ου αιώνα».
Από το ραντάρ της αμερικανικής γεωπολιτικής δεν θα μπορούσαν να λείπουν οι σχέσεις με την Κίνα, από τις οποίες η Ουάσινγκτον επιθυμεί και επιδιώκει ισορροπημένες εμπορικές σχέσεις. Παράλληλα, επιδιώκει και την αποτροπή οποιουδήποτε είδους σύρραξης στην Ταιβάν, αλλά και την περαιτέρω εμβάθυνση των σχέσεων με την Ινδία.
Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται και στην ευρύτερη περιοχή της πολύπαθης Μέσης Ανατολής. Πλέον, τα πράγματα εκτιμάται ότι έχουν μπει σε μια σειρά, μετά και την επίτευξη εκεχειρίας, με βασικό στόχο του Λευκού Οίκου την επέκταση των Συμφωνιών Αβραάμ.
