Η επιλογή ανάμεσα στην εκεχειρία και στη μόνιμη ειρηνευτική συμφωνία χωρίς να έχει προηγηθεί κατάληψη του πυρός αποτελεί ένα από τα πιο μεγάλα «αγκάθια» των διαπραγματεύσεων για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία .
Μετά το τετ α τετ του προέδρου των ΗΠΑ με τον Ρώσο ομόλογο του Βλαντιμίρ Πούτιν στην Αλάσκα, ο Ντόναλντ Τραμπ υποστήριξε τη θέση για μια μόνιμη ειρηνευτική συμφωνία, γεγονός που βρέθηκε στο επίκεντρο των συνομιλιών με τους Ευρωπαίους ηγέτες στην Ουάσινγκτον, όπως εξηγεί σε ανάλυσή του το CNNi .
Όπως τόνισε χαρακτηριστικά στις δηλώσεις του στον Λευκό Οίκο: «Δεν νομίζω ότι χρειάζεται εκεχειρία. Ξέρετε, αν δείτε τις έξι συμφωνίες που έλυσα φέτος, όλα έγιναν εν καιρώ πολέμου, δεν έκανα καμία εκεχειρία».
«Ξέρω ότι μπορεί να φαίνεται καλό να υπάρχει, αλλά κατανοώ και στρατηγικά γιατί κάποια χώρα δεν ήθελε να την έχει. Εάν υπάρξει εκεχειρία, θα ανασυγκροτηθούν (και οι Ρώσοι) και μπορεί να μην το θέλουν αυτό» σημείωσε.
Γιατί διαφωνούν το Κίεβο και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι του και θέτουν την εκεχειρία ως προϋπόθεση για περαιτέρω διαπραγματεύσεις; Διότι φοβούνται πως το είδος της συμφωνίας που επιδιώκει η Ρωσία δεν μπορεί να συμβεί εκτός εάν η πιο βασική αρχή που διέπει την παγκόσμια τάξη – ότι μια χώρα δεν μπορεί να πάρει αυτό που θέλει με τη βία – απορριφθεί.
Οι αναλυτές διεθνών δικαίου εκτιμούν ότι η συμφωνία εξανάγκασε την Ουκρανία να παραδοθεί από τη γη της για να σταματήσει ο πόλεμος που ήταν παράνομος βάσει της Χάρτης των Ηνωμένων Εθνών, μία βασική διεθνούς συμφωνίας την οποία υπέγραψαν περισσότερες χώρες μεταξύ τους. φρικαλεότητες του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.
Ενώ συχνά οι δύο έννοιες συγχέονται συχνά, υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ μιας ειρηνευτικής συμφωνίας και μιας εκεχειρίας κατά το διεθνές δίκαιο.
Κατά τη διάρκεια μιας εκεχειρίας, τα εμπόδια μέρη συμφωνούν να σταματήσουν τις εχθροπραξίες, με κάθε πλευρά να διατηρεί την περιοχή υπό τον στρατιωτικό έλεγχο. Με κριτήριο όμως το γεγονός ότι η παύση είναι προσωρινή, προκειμένου να δοθεί ένα παράθυρο για διαπραγματεύσεις, παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας ή εκκένωσης αμάχων.
Το Κίεβο και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι του υπέδειξαν ότι μια εκεχειρία θα μπορούσε να πραγματοποιήσει μια συνάντηση μεταξύ Ζελένσκι και Πούτιν, ακολουθούμενη από μια τριμερή συνάντηση μεταξύ Τραμπ, Ζελένσκι και Πούτιν.
Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς, ο οποίος παρευρέθηκε στη σύνοδο κορυφής τη Δευτέρα (18/8), «δεν μπορεί να φανταστεί ότι η επόμενη συνάντηση θα πραγματοποιηθεί χωρίς την κατάληψη του πυρός».
Μία εκεχειρία μπορεί να είναι σύντομη – όπως η Χριστουγεννιάτικη Εκεχειρία του 1914 που διήρκεσε λίγες μέρες – ή θα μπορούσε να διαρκέσει ολόκληρες δεκαετίες. Η εκεχειρία μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν, βρίσκεται σε ισχύ εδώ και δεκαετίες χωρίς να διαφαίνεται κάποια μόνιμη ειρηνευτική συμφωνία.
Αυτό που θέλει ο Πούτιν και ο Τραμπ – είναι μια μόνιμη ειρηνευτική συμφωνία.
Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, μια ειρηνευτική συμφωνία νοείται ως μια επίσημη, μακροπρόθεσμη συνθήκη που υπαγορεύει τη μελλοντική σχέση μεταξύ δύο χωρών.
«Υπάρχει μια βασική αρχή του διεθνούς δικαίου που είναι εγγεγραμμένη στο επίκεντρο της Χάρτης των Ηνωμένων Εθνών: Η χρήση βίας απαγορεύεται κατηγορηματικά. Αυτό σημαίνει επίσης ότι η συνθήκη που επιτυγχάνεται ουσιαστικά με τη χρήση είναι παράνομη και εγγενώς άκυρη» όπως δήλωσε ο δικηγόρος και ο νομικός σύμβουλος του ιδρύματος ανθρωπίνων δικαιωμάτων, Global Rights Compliance, Τζερέμι Πίζι.
