Σε ένα από τα πιο σαφή ενημερωτικά δελτία των τελευταίων ετών, η Τράπεζα της Ελλάδος αποτυπώνει μια εικόνα εντυπωσιακής δημοσιονομικής υπεραπόδοσης, ενισχυμένης επενδυτικής εμπιστοσύνης και σταθερότητας του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Παράλληλα, όμως, προειδοποιεί ότι οι εξωτερικοί κίνδυνοι εντείνονται και η πρόοδος της ελληνικής οικονομίας βασίζεται σε παράγοντες που δεν είναι διασφαλισμένοι μακροπρόθεσμα.
Σταθερή ανάπτυξη και επενδυτική βαθμίδα
Η ελληνική οικονομία αναμένεται να αναπτυχθεί με ρυθμό 2,3% το 2024, με αντίστοιχη πρόβλεψη και για το 2025. Το πρωτογενές πλεόνασμα έφτασε το 4,8% του ΑΕΠ – πολύ πάνω από τον στόχο – ενώ το δημόσιο χρέος υποχώρησε στο 153,6%. Η πρόσφατη αναβάθμιση από την S&P στο επίπεδο «BBB» κατοχυρώνει τη θέση της χώρας στην επενδυτική βαθμίδα. Τα ελληνικά ομόλογα καταγράφουν ιστορικά χαμηλά αποδόσεων (3,38% στο δεκαετές), ενώ το χρηματιστήριο συγκαταλέγεται στους ταχύτερα αναπτυσσόμενους της Ευρώπης.
Έμφαση στις επενδύσεις και την τραπεζική στήριξη
Οι επενδύσεις επιταχύνονται, με την υποστήριξη πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF), οι οποίοι αναμένεται να αυξήσουν το ΑΕΠ έως και 7% έως το 2026. Οι τράπεζες ενισχύουν τη χρηματοδότηση προς τις επιχειρήσεις με ρυθμό 16,8%, ενώ οι καταθέσεις πλησιάζουν τα €200 δισ.
Υπόγειες προκλήσεις και διαρθρωτικά ελλείμματα
Παρά τη θετική εικόνα, η Τράπεζα της Ελλάδος εντοπίζει ανησυχητικές εξελίξεις σε κρίσιμους δείκτες. Η αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών μειώθηκε κατά 2,6% στο τέλος του 2024 και η αποταμίευση υποχώρησε σε αρνητικό επίπεδο (-1,9% του ΑΕΠ). Το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παρέμεινε υψηλό (-6,4%), με τις εισαγωγές να αυξάνονται ταχύτερα από τις εξαγωγές. Η συμβολή του τουρισμού κρίνεται τελικά «ουδέτερη» για το ΑΕΠ.
Προειδοποίηση για το διεθνές περιβάλλον
Η Τράπεζα επισημαίνει ότι οι κυριότεροι κίνδυνοι είναι εξωτερικής προέλευσης και καθοδικοί: γεωπολιτικές εντάσεις, εμπορικοί περιορισμοί στις ΗΠΑ, αυξανόμενη αστάθεια στις παγκόσμιες αγορές. Τονίζει επίσης ότι η επενδυτική ώθηση από το RRF τελειώνει το 2026, χωρίς να έχει ακόμη εξασφαλιστεί το τι θα ακολουθήσει.
Επείγουσες μεταρρυθμίσεις και στρατηγική ανθεκτικότητα
Η Τράπεζα της Ελλάδος υπογραμμίζει ότι η βιώσιμη ανάπτυξη περνά από τη συνέχιση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, με έμφαση στη μείωση της γραφειοκρατίας, τον εκσυγχρονισμό της Δημόσιας Διοίκησης, την επιτάχυνση της Δικαιοσύνης και την ενίσχυση του ανταγωνισμού.
Η πλήρης αξιοποίηση των ευρωπαϊκών πόρων, η επένδυση σε καινοτομία και ανθρώπινο κεφάλαιο και η ενίσχυση της εξωστρέφειας αποτελούν κρίσιμους παράγοντες για την κάλυψη του επενδυτικού κενού και τη βελτίωση της μακροπρόθεσμης παραγωγικότητας.
